бато́н

(фр. bâton = палка)

1) белы хлеб прадаўгаватай формы;

2) прадукт харчавання акруглай прадаўгаватай формы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ачарсцве́лы

1. (хлеб і г. д) trócken, hart;

2. перан hártherzig, verstéinert, únempfíndlich

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

сі́тніца ж разм (хлеб) Wéißbrot n -(e)s, -; das Brot aus gesíebtem Mehl

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

А́ртус ’пасвячоны пасхальны хлеб’ (Рам.). Рус. артос, дыял. артус, укр. артус ’тс’. Ст.-рус. артусъ з XII ст. з грэч. ἄρτοςхлеб’, уласна ’прыгатаванае’ ад ἀρτύω ’рыхтую’ (Фасмер, 1, 89). Параўн. аркуш2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нарком, ‑а, м.

Народны камісар. Паважна старыя вітаюць наркома, Падносяць хлеб-соль, караваі і мёд. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хала, ‑ы, ж.

Біты белы хлеб прадаўгаватай формы. Маці паставіла гасцям гарэлку, шабасовую рыбу, халу. Бядуля.

[Стараж.-яўр.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́па м.

1. церк. па́па;

П. Ры́мскі — Па́па Ри́мский;

2. (детское арго) хлеб

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

чарсцвець дзеяслоў | незакончанае трыванне

  1. Станавіцца чэрствым (у 1 знач.), чарсцвейшым.

    • Хлеб чарсцвее.
  2. пераноснае значэнне: Станавіцца бяздушным, траціць чуласць, спагадлівасць.

    • Людзі з цяжкім лёсам не чарсцвеюць душой.

|| закончанае трыванне: счарсцвець, учарсцвець, ачарсцвець і пачарсцвець.

|| назоўнік: чарсцвенне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Прасна́к, прасно́к, прасну́шка, прасня́к, прасны́к, прысне́к ’тоўсты блін з прэснага цеста’ (ТСБМ, Гарэц., Шат., Касп., Др.-Падб., Сцяшк. Сл., Сл. ПЗБ, Мат. Гом., Сл. Брэс.), ’ляпёшка з хлебнага цеста’ (Бяльк.). Больш падрабязна аб значэннях слова і іх лакалізацыі гл. Вештарт, Лекс. Палесся, 115. Слова мае агульнаславянскае распаўсюджанне: укр. прісня́к ’праснак, пірог з прэснага цеста’, рус. прасня́к, пресно́к ’прэсны хлеб, пірог, ляпёшка’, польск. przaśnik, przaśniak ’прэсны хлеб’, чэш. přesňak ’ляпёшка з няквашанага цеста’, серб.-харв. prèsnik, пре́снац, пре́сница ’прэсны хлеб; прэснае салодкае пячэнне’, славен. presnec ’сквашаны хлеб’, балг. пресни́к ’прэсны хлеб’, макед. праснег, преснец, пресник ’від пірага з падсушаных каржоў, складзеных адзін на адзін’. Суфіксальныя дэрываты ад *prьsnъ ’прэсны’ (гл. Вештарт, там жа). Параўн. таксама апрэспік.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

приже́чь сов.

1. в разн. знач. прыпячы́;

приже́чь па́лец утюго́м прыпячы́ па́лец пра́сам;

приже́чь ра́ну йо́дом прыпячы́ ра́ну ёдам;

2. прост. (дать чему-л. пригореть) прыпалі́ць, падпалі́ць;

приже́чь хлеб прыпалі́ць (падпалі́ць) хлеб;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)