ста́ўленік, ‑а, м.
Той, хто атрымаў пасаду, месца з дапамогай каго‑н., па пратэкцыі каго‑н. Крушынскі трымае ў руках аўтарытэтных вясковых людзей, мае ў сельсавеце сваіх стаўленікаў, намагаецца падкупіць тых, хто пачынае разумець яго намеры. Гіст. бел. сав. літ. // Неадабр. Той, хто, атрымаўшы ад сваіх гаспадароў пасаду, працу, чын і пад., любымі сродкамі абараняе іх інтарэсы. Іван Новікаў шырока карыстаецца такім выпрабаваным у літаратуры сродкам, як мастацкі гратэск, карыкатура, асабліва ў партрэтнай характарыстыцы гэтых нямецкіх стаўленікаў і паслугачоў. Арочка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wake3 [weɪk] v. (woke, woken)
1. прачына́цца
2. будзі́ць, абуджа́ць
3. апа́мятацца;
wake from a trance вы́йсці з тра́нсу
wake up [ˌweɪkˈʌp] phr. v.
1. прачына́цца; будзі́ць, абуджа́ць
2. (to) усвядо́міць, зразуме́ць (што-н.);
He’s waking up to the truth. Ён пачынае разумець праўду.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
tágen
1.
vi засяда́ць
2.
vimp, vi днець, відне́ць
es tagt — світа́е
es fängt in séinem Kopf an zu ~ — разм. іран. ён пачына́е разуме́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Варста́т ’ткацкі станок’ (Сцяшк. МГ, Шатал.); ’сталярны станок’ (Шатал., Сцяшк. МГ); ’драўляная квадратная скрыня пад жорнамі’ (КЭС). Ст.-бел. варстат, верстат, ворстат (з XVI ст., Булыка, Запазыч.). Запазычанне з польск. (ст.-польск.?) warstat (не з польск. warsztat; з гэтага апошняга бел. варштат, гл.). Форма warstat была ў польск. мове ў XVI ст. (гл. Брукнер, 603); яе можна разумець і як мазурскую. Першакрыніца — ням. Werkstatt (Брукнер, 603; Булыка, Запазыч., 56; Фасмер, 1, 300). Параўн. варшта́т, варста́к.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
асле́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. аслеп, ‑ла; зак.
1. Стаць сляпым, страціць зрок. [Зоська:] Што ж гэта я, значыцца, аслепну? [Данілка:] Можа і аслепнеш. Але ты і ўжо не ўсё бачыш. Купала. // перан. Перастаць прапускаць святло. Побач — пародыя на магазін, Вокны аслеплі ад тлустай гразі. Панчанка. // перан. Стаць цёмным, непраглядным. Аслепла ўсё, І толькі свеціць «Сляпак» паходны ў бліндажы. Калачынскі. // Часова перастаць бачыць, адрозніваць прадметы. Мядзведзь на хвіліну аслеп. Бядуля. Увайшоў.. [Янка] у палац, глянуў угору, траха не аслеп. Якімовіч.
2. перан. Перастаць заўважаць, разумець тое, што адбываецца вакол.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рагу́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.
1. Разм. Памянш. да рагуля (у 1 знач.); невялікая рагуля (у 1 знач.). Другое вогнішча Коля Булкін расклаў для кухараў, паставіў рагулькі, на іх павесілі кацялкі. Жычка.
2. Памянш.-ласк. да рагуля (у 2 знач.). — Хутка на пашу пойдзеце, рагулькі, — прамовіла Таццяна, быццам каровы маглі разумець яе. Марціновіч.
3. Спец. Прыстасаванне ў прадзільных машынах, якое дае ніцям вярчэнне і накіроўвае іх на шпульку.
4. толькі мн. (рагу́лькі, ‑лек). Род аднагадовых і шматгадовых травяністых раслін сямейства казяльцовых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фі́га 1, ‑і, ДМ фізе, ж.
Разм. Тое, што і дуля (у 3 знач.). Падарожнік тыцнуў Сымону ў самыя вочы дзве фігі. Бядуля.
•••
Без фігі не да носа гл. нос.
Глядзець у кнігу, а бачыць фігу — нічога не разумець.
Фіга з маслам; фіга на талерцы — нічога, зусім нічога.
Фігу з’есці гл. з’есці.
фі́га 2, ‑і, ДМ фізе, ж.
1. Субтрапічнае дрэва сямейства тутавых; смакоўніца.
2. Плод гэтага дрэва. Вялікія кашы з фінікамі, фігамі,.. гранатамі, апельсінамі і ўсялякай агароднінай стаяць на бруку. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загада́ць
1. (распарадзіцца) beféhlen* vt, ánordnen vt; lássen* vt (+ inf);
загада́ць паклі́каць каго-н j-n rúfen lássen*;
2. (загадку) ein Rätsel áufgeben*, etw. zu ráten áufgeben*;
што загада́еце? was wünschen Sie?;
як загада́еце вас разуме́ць? wie soll ich Sie verstéhen?
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
загада́ць I сов. (сделать распоряжение) приказа́ть; веле́ть, повеле́ть; (в письменном виде — ещё) предписа́ть;
◊ як ~да́еце вас разуме́ць? — как прика́жете вас понима́ть?
загада́ць II сов. (предложить загадку или вопрос) загада́ть
загада́ць III (на што) сов., разг. оповести́ть (о чём);
з. на сход — оповести́ть о собра́нии
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
разуме́цца несов.
1. разуме́ться; подразумева́ться;
пад гэ́тым ~ме́ецца якра́з то́е, аб чым вы гаво́рыце — под э́тим разуме́ется (подразумева́ется) как раз то, о чём вы говори́те;
2. страд. понима́ться; разуме́ться, постига́ться, осмы́сливаться, осмысля́ться, уясня́ться; подразумева́ться; см. разуме́ць 1-4;
◊ само́ сабо́й разуме́ецца (зразуме́ла) — само́ собо́й разуме́ется
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)