Verbum

нешчаслі́вы, -ая, -ае.

1. Які прыносіць няшчасце, гора; поўны няшчасця.

Н. дзень.

2. Такі, якому не дадзена шчасце, радасць.

Без маткі нешчаслівыя дзеткі (прыказка).

3. Які не прыносіць удачы.

Н. латарэйны білет.

4. Такі, якому не шанцуе, не спрыяе поспех.

Н. сапернік.

менш, прысл.

1.

Выш. ст. да прыслоўя мала. Ведае м. за іншых.

М. ведаеш — мацней спіш (прыказка).

2. У спалучэнні з прыметнікамі і прыслоўямі ўтварае апісальную форму ступені параўнання.

М. гаваркі.

М. спакойны.

◊

Тым не менш — нягледзячы на гэта, аднак, усё ж.

гу́шча, -ы, ж.

1. Густы асадак (стравы, раствору і пад.).

На дне засталася г.

Г. дзяцей не разганяе (прыказка).

2. Тое, што і гушчар.

3. Самае густое месца ў чым-н., цэнтр.

Уціснуцца ў самую гушчу натоўпу.

Быць у гушчы падзей (перан.).

бага́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Чалавек, які валодае вялікім багаццем.

2. (з вялікай літары). Народнае свята ўраджаю, якое адзначаюць восенню.

Б. з агарода прагнаў, ды ў гумно загнаў (прыказка).

|| ж. бага́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак (да 1 знач.).

паску́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; незак. (разм., груб.).

1. Пакідаць пасля сябе бруд, гадзіць.

Добрая птушка ў сваё гняздо не паскудзіць (прыказка).

2. што. Брудзіць, пэцкаць, псаваць.

П. сцены.

3. перан. Рабіць гадасці, шкодзіць.

|| зак. напаску́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць (да 1 і 3 знач.).

пужа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак., каго (што).

Наводзіць страх, палохаць.

|| зак. спужа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны і напужа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны.

Напужаў мех, дык і торба страшна (прыказка).

|| аднакр. пужну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́

|| наз. пужа́нне, -я, н.

тым, часц. ўзмацн.

1. Ужыв. з прыметнікамі і прыслоўямі вышэйшай ступені, каб падкрэсліць большую ступень праяўлення прыметы.

2. У спалучэнні са злучнікам «чым» выкарыстоўваецца ў складаных сказах з даданымі супастаўляльнымі.

Чым бліжэй восень, тым карацейшыя дні.

Чым госць радзейшы, тым мілейшы (прыказка).

уся́кі, -ая, -ае, займ. азнач.

1. Кожны, любы.

У. раз адно і тое ж.

Усякая птушка сваё гняздо бароніць (прыказка).

2. Розны, усялякі.

Усякія людзі бываюць.

3. У спалучэнні з прыназоўнікам «без», узмацняючы прыназоўнік, азначае: зусім без.

Без усякай мэты.

Без усякіх цяжкасцей.