адне́кнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

Разм. Аднакр. да аднеквацца. — Нічога мне не трэба, — аднекнулася маці. — Хіба ж галодная ці голая? Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асіраце́ласць, ‑і, ж.

Уласцівасць асірацелага. Ганна выцірала дзецям тварыкі фартухом і крыху плакала, нічога не кажучы пра сваю жаночую асірацеласць. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ёлупень, ‑пня, м.

Тое, што і ёлуп. «Нічога ты, ёлупень, не разумееш. І ніколі табе не зразумець нас», — падумала Валя. Сіняўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

на́слепа, прысл.

Разм. Нічога не бачачы, усляпую. Капрал наш.. шыецца тварам, у траву і, час ад часу, наслепа крычыць: «Агонь!» Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пабіра́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Прасіць міласціну, жабраваць. — Мы не ведаем, — сказала Надзя. — Нічога не ведаем. Мы сіроты, пабіраемся... Бураўкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпа́хваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Злёгку пахнуць чым‑н. Нічога, [мяса грака] як курацінка, толькі трошку прыпахвае птушыным гняздом і мяса худаватае. Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раздурэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.

Разм.

1. Пачаць моцна дурэць. Дзеці вельмі раздурэлі.

2. Распусціцца, разленавацца. Раздурэў чалавек, нічога не робіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шахра́йства, ‑а, н.

Учынкі шахрая; жульніцтва. [Курловіч] сам заўважыў за Дзялендзікам шахрайства. Нічога не скажаш, ёсць у яго такая спекулянцкая прывычка. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Нікс ’серна-кіслы цынк’ (Нас.). Запазычана праз польск. niks ’цынкавая-мазь’ з ням. Nichts, назвы, утворанай ад грэч.-лац. onychitis шляхам жартаўлівага збліжэння з nicht (s) ’нічога’ (Варш. сл., 391; Махэк₂, 399).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

валя́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца; незак.

1. Лежачы, пераварочвацца з боку на бок.

В. ў пяску.

2. Ляжаць, нічога не робячы, нядбайна разваліўшыся (разм.).

В. на канапе.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ляжаць у беспарадку, бязладна, як папала, не на месцы (разм.).

На падлозе валяецца ручнік.

◊

На дарозе не валяецца — дарма, лёгка не дастаецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)