think [θɪŋk] v. (thought)

1. ду́маць, разважа́ць, мы́сліць

2. лічы́ць, меркава́ць

3. (of) прыдумля́ць, прыду́мваць

♦

think aloud разважа́ць уго́лас;

think better (of) пераду́маць, змяні́ць наме́р;

think well/poorly of smb./smth. быць до́брай/ке́пскай ду́мкі пра каго́-н./што-н.;

think nothing of it! дарма́, нічо́га!;

think twice about (doing) smth. паду́маць дво́йчы перш чым зрабі́ць што-н.

think out [ˌθɪŋkˈaʊt] phr. v. праду́мваць, абду́мваць;

a very well thought out plan ве́льмі до́бра праду́маны план

think through [ˌθɪŋkˈθru:] phr. v. абду́мваць

think up [ˌθɪŋkˈʌp] phr. v. прыду́мваць;

think up a story выду́мваць гісто́рыю

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

will​1 [wɪl] n.

1. во́ля, сі́ла во́лі;

show great strength of will паказа́ць вялі́кую сі́лу во́лі;

lack of will бязво́лле;

by force of will сі́лаю во́лі

2. жада́нне, наме́р;

a will to live во́ля да жыцця́

3. завяшча́нне;

one’s last will and testament апо́шняя во́ля (юрыдычная формула ў завяшчанні);

make one’s will рабі́ць завяшча́нне

♦

at will калі́ захо́чаш; дастатко́ва, уво́лю;

at one’s own sweet will калі́ ўзду́маецца;

of one’s own free will па до́брай во́лі;

against one’s will су́праць во́лі;

where there’s a will there’s a way дзе хаце́нне, там уме́нне

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Іма́ць ’браць, прымаць’, ’мець’ (Байк. і Некр.), ’браць, хапаць’, ’біць’, ’мець’ (Нас.), ’браць, мець, перахапіць’ (Др.-Падб.), ’браць, мець, разумець’ (Гарэц.), імя́ць ’браць’ (Касп.), іма́цца ’брацца’, ’разумець’ (Нас.). Рус. дыял. има́ть ’браць’, ’лавіць, хапаць’, ’уладаць, мець’, ’мець намер, жаданне рабіць што-н.; хацець’; укр. іма́ти ’браць, узяць, злавіць, хапаць, схапіць’ (Грынч.), польск. уст. imać ’браць, хапаць’, в.-луж. jimać ’чапаць, хапаць’, н.-луж. jimaś ’браць, хапаць’, палаб. jaimăt ’хапаць, лавіць’, чэш. jímati ’браць, хапаць’, славац. jímať ’мець’, серб.-харв. ѝмати ’тс’, балг. и́мам ’тс’, макед. има ’тс’. Ст.-слав. имати ’хапаць, схопліваць, лавіць, збіраць’, ст.-рус. имати ’браць, збіраць, здабываць, захопліваць’, ст.-бел. имати ’мець; браць; лічыць, прымаць’ (Скарына). Ступень чаргавання да мець (гл.). Прасл. ітэратыў *jьmati (sę) утвораны ад *ęti, *jьmǫ (параўн. няць, узяць), якое ўзыходзіць да і.-е. *em‑; параўн. літ. imù, im̃ti, лат. jęmu, jem̃t, ст.-прус. īmt, лац. emō, emere з тоеснай семантыкай; гл. Бернекер, 1, 425; Фасмер, 2, 128; Слаўскі, 1, 450–451; Трубачоў, Эт. сл., 6, 71; 8, 224–225; Тапароў, 3, 47–49. У апазіцыі *ęt‑ — *jьmati бачаць адбітак семантычнага супрацьпастаўлення стану (’мець, уладаць’) і актыўнага дзеяння (’браць, захопліваць’); гл. Шанскі, 2, I, 54; Скок, 1, 716 і Безлай, 1, 210, дзе семантычныя паралелі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

располо́женный​II

1. прич. (питающий симпатию к кому-л.) схі́льны;

2. прил. (питающий чувство симпатии к кому-л.) прыхі́льны;

3. прил. (склонный, восприимчивый к чему-л.) схі́льны;

4. прил. (имеющий настроение, желание) / быть располо́женным быць схі́льным, мець жада́нне (настро́й, ахво́ту, наме́р);

я не располо́жен тепе́рь к разгово́рам я не ма́ю жада́ння цяпе́р гавары́ць, я не схі́льны цяпе́р да размо́ў; см. расположи́ть​II.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

сабра́цца

1. (сысціся, з’ехацца) sich versámmeln, zusámmenkommen* vi (s), zusámmentreten* vi (s);

2. (набрацца) sich ánsammeln, sich ánhäufen;

3. (падрыхтавацца) sich fértig máchen, sich beréit máchen; fértig sein (быць гатовым);

4. (мець намер) beábsichtigen vt, vórhaben* vt, die Ábsicht háben, sich (D) etw. vórnehmen*, sich ánschicken; im Begríff sein [stehen*];

яна́ сабра́лася пае́хаць на ме́сяц sie beábsichtigte für éinen Mónat fórtzufahren;

сабра́цца з ду́мкамі séine Gedánken sámmeln;

сабра́цца з сі́лай séine Kräfte sámmeln

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

unterstellen

I únterstellen

1.

vt падстаўля́ць

2.

(sich) станавіцца

(пад што-н.); хава́цца (пад чым-н.) (ад дажджу)

II unterstéllen

1.

vt (D)

1) падпарадко́ўваць, паднача́льваць (каго-н. каму-н.)

2) падвярга́ць (што-н.) кантро́лю

3) прыпі́сваць (ілжы́ва) (намер, учынак)

2.

(sich) падпарадко́ўвацца, паднача́львацца

(каму-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

verfólgen

vt

1) прасле́даваць, гна́цца (за кім-н.)

2) мець [прасле́даваць] мэ́ту

éine Ábsicht ~ — мець наме́р

éine bestímmte Politík ~ — право́дзіць пэўную палі́тыку

3) ісці́ сле́дам [усле́д]

die Spur ~ — ісці́ па сле́ду

séinen Weg ~ — ісці́ сваёй даро́гай [сваі́м шэ́цхам]

4) сачы́ць (за кім-н., чым-н.)

mit den Áugen ~ — сачы́ць вачы́ма

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

мець, ма́ю, ма́еш, ма́е; меў, ме́ла; май; незак.

1. каго-што. Валодаць кім-, чым-н. як уласнасцю.

М. сваю хату.

2. што. Валодаць чым-н.

М. прафесію.

3. У спалучэнні з В скл. назоўнікаў якія абазначаюць уласцівасць або стан, азначае:

а) дзеянне па знач. гэтага назоўніка.

М. намер (намервацца). М. ахвоту (хацець);

б) быць, знаходзіцца ў якім-н. стане.

М. непрыемнасці.

4. У спалучэнні асабовых форм з інф. набывае знач.: павінен або намерваецца што-н. зрабіць.

◊

Вока не мець (разм.) — быць непрыхільным да каго-н., быць незадаволеным кім-, чым-н.

Вось табе і маеш! (разм.) — вокліч з выпадку чаго-н. нечаканага, дзіўнага, выказванне расчаравання, здзіўлення.

Мець вушы (разм.) — прыслухоўвацца, слухаць.

Мець зуб на каго (разм.) — імкнуцца прычыніць шкоду, непрыемнасць каму-н.

Мець ласку (разм.) —

1) любіць каго-, што-н.;

2) мець гонар, мець магчымасць (зрабіць, сказаць і г.д.).

Мець на прыкмеце — улічваць, браць пад увагу каго-, што-н. для якой-н. мэты.

Мець руку (разм.) — мець падтрымку якой-н. важнай, уплывовай асобы.

Мець слова — атрымліваць дазвол выступіць дзе-н.

Мець справу з кім-чым — уступаць у нейкія адносіны, сутыкацца з кім-, чым-н.

(Не) мець за душой чаго (разм.) — пра наяўнасць (адсутнасць) чаго-н. у каго-н.

|| зак. займе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е (да 1 і 2 знач.; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ду́маць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. пра каго-што, аб кім-чым і без дап. Аддавацца роздуму; раздумваць, мысліць. Часта доўга думае стары Яўхім пра сваю дачку і яшчэ мацней яе шкадуе, любіць. Пестрак. Аб чым камандзір думаў так доўга, — цяжка сказаць. Брыль. Доўга думала Ганна і, урэшце, надумалася. Нікановіч.

2. з дадан. сказам. Лічыць, меркаваць. [Шкуранкоў:] Думаю, што пры наступнай сустрэчы мы лепш зразумеем адзін аднаго. Крапіва. Доўга хварэў пан. Усе думалі, што капцы ўжо яму. Якімовіч. // на каго. Мець падазрэнне, лічыць вінаватым у чым‑н. Думаў на Івана, што ён вінаваты.

3. з інф. Мець намер, збірацца што‑н. рабіць. Хоць у маткі і жылося .. [Аўгінні] нялёгка, але варочацца да Васіля яна не думала. Колас. [Страмілін:] Я думаю паставіць даклад галоўнага інжынера на парткоме. Крапіва.

4. аб кім-чым, пра каго-што. Клапаціцца, турбавацца. Думаць аб бацьках. □ [Людзі] найбольш думалі пра дзённы свой заработак. Чорны.

•••

А што ты думаеш! гл. ты.

Забыць (і) думаць гл. забыць.

І думаць няма чаго — пра поўную немагчымасць зрабіць што‑н.

І не думай (нават) — пра катэгарычную забарону рабіць што‑н.

Трэба думаць гл. трэба.

Я думаю гл. я.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Plan

m -(e)s, Pläne

1) план (мерапрыемстваў, дзеянняў)

ein wéitgreifender ~ — шыро́кі план

den ~ überbíeten* — перавы́канаць план

über den ~ hináus — звыш пла́на

2) план, заду́ма, наме́р

Pläne schmíeden [máchen] — стро́іць [выно́шваць] пла́ны

éinen ~ ins Lében rúfen* — быць ініцыя́тарам пла́на

éinen ~ fássen — заду́мваць план

j-s Pläne kréuzen — расстро́іць чые́-н. пла́ны

3) тэх. план, чарцёж

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)