наме́р
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
наме́р |
наме́ры |
| Р. |
наме́ру |
наме́раў |
| Д. |
наме́ру |
наме́рам |
| В. |
наме́р |
наме́ры |
| Т. |
наме́рам |
наме́рамі |
| М. |
наме́ры |
наме́рах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
наме́р, -у, мн. -ы, -аў, м.
Замысел што-н. зрабіць.
Добрыя намеры.
◊
З намерам — з пэўнай мэтай, знарок.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наме́р, -ру м. наме́рение ср.; (преимущественно дурной, предосудительный) у́мысел;
до́брыя ~ры — до́брые наме́рения;
цвёрды н. — твёрдое наме́рение;
◊ без ~ру — без у́мысла; неумы́шленно;
з ~рам — с наме́рением; с у́мыслом; умы́шленно;
мець н. — намерева́ться, замышля́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наме́р, ‑у, м.
Жаданне, замысел што‑н. зрабіць. Добры намер. Варожы намер. Здзейсніць свае намеры. □ [Лабановічу] ўспаміналіся першыя дні прыезду сюды, яго намеры і планы. Колас. [Мікола:] Не было ў мяне намеру крыўдзіць цябе. Крапіва.
•••
З намерам — з пэўнай мэтай, знарок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намер, замер, думка, задума, задуманае, замысел, намысел, рашэнне, план, мэта; прыцэл, разлік, замах (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
зламы́сны, -ая, -ае.
1. Які мае на мэце злы намер, што-н. нядобрае.
З. чалавек.
2. Які заключае ў сабе злы намер; злачынны (уст.).
З. ўчынак.
|| наз. зламы́снасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наме́рыць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
наме́ру |
наме́рым |
| 2-я ас. |
наме́рыш |
наме́рыце |
| 3-я ас. |
наме́рыць |
наме́раць |
| Прошлы час |
| м. |
наме́рыў |
наме́рылі |
| ж. |
наме́рыла |
| н. |
наме́рыла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
наме́р |
наме́рце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
наме́рыўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
заме́рвацца
‘мець намер’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
заме́рваюся |
заме́рваемся |
| 2-я ас. |
заме́рваешся |
заме́рваецеся |
| 3-я ас. |
заме́рваецца |
заме́рваюцца |
| Прошлы час |
| м. |
заме́рваўся |
заме́рваліся |
| ж. |
заме́рвалася |
| н. |
заме́рвалася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
заме́рвайся |
заме́рвайцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
заме́рваючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
поползнове́ние ср. (намерение) наме́р, -ру м.; (замысел, умысел) наме́р, -ру м.; (покушение) зама́х, -ху м.;
сде́лать поползнове́ние зрабі́ць наме́р; (вознамериться) наме́рыцца; (попытаться) паспрабава́ць, папрабава́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зламы́снасць, ‑і, ж.
Уласцівасць зламыснага; злосны намер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)