тані́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак.
Спец.
1. Надаць (надаваць) поўнае гучанне музычнаму або маўленчаму тэксту (пры спяванні, чытанні і пад.).
2. што. Давесці (даводзіць) афарбоўку прадмета да патрэбнага тону. // Зрабіць (рабіць) дэкаратыўную апрацоўку скульптуры для ўстаранення дэфектаў матэрыялу, з мэтай імітацыі і пад. Таніраваць мармуровую статую. // Афарбаваць (афарбоўваць) фатаграфічныя відарысы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фане́ра, ‑ы, ж.
1. Абліцовачны драўняны матэрыял у выглядзе тонкіх пласцін, які выкарыстоўваецца для абклейвання сталярных вырабаў, каб надаць ім прыгожы выгляд.
2. Матэрыял са склееных тонкіх пласцін дрэва з перакрыжаваным размяшчэннем валокнаў драўніны. Саша набраў хлебных крошак, ссыпаў іх на ліст фанеры і папрасіў маці: — Хачу на балкон, пакарміць верабейчыкаў. Даніленка.
[Ад ням. Furnier.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узако́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.
Надаць чаму‑н. законную сілу, зацвердзіць, аформіць у адпаведнасці з законам. Узаконіць шлюб. // Увесці ва ўжытак на правах агульнага прызнання; даць чаму‑н. правы грамадзянства. Крытык павінен уявіць сабе сувязь паміж адзінкавым выпадкам і агульнымі рысамі жыцця, зразумець сэнс пэўнага выпадку, вытлумачыць яго прычыны, узаконіць яго існаванне. Юрэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ператвары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак.
1. каго-што ў каго-што. Перавесці ў другі стан, надаць іншы выгляд, змяніць якім-н. чынам.
П. ваду ў пару.
П. справу ў забаўку.
2. што ў што. Ажыццявіць на справе, увасобіць у чым-н. пэўным, канкрэтным.
П. мары ў жыццё.
3. каго-што ў каго-што. У казках, паданнях і пад.: перавярнуць у каго-, што-н. пры дапамозе чараў.
Чараўніца ператварыла чалавека ў дрэва.
|| незак. ператвара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. ператварэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
турню́р
(фр. tournure)
модная ў канцы 19 ст. прыналежнасць жаночага туалету ў выглядзе падушачкі, якую падкладвалі пад плацце ззаду ніжэй таліі, каб надаць пышнасць фігуры, а таксама шырокая спадніца, прызначаная для нашэння з такой падушачкай.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
окра́сить сов.
1. афарбава́ць, пафарбава́ць; (только в знач. — покрыть слоем краски) памалява́ць;
окра́сить пол памалява́ць (пафарбава́ць) падло́гу;
окра́сить пла́тье пафарбава́ць суке́нку;
2. перен. (придать особый тон, выразительный оттенок) афарбава́ць, нада́ць афарбо́ўку;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
надава́ць 1, ‑даю, ‑даеш, ‑дае; ‑даём, ‑даяце.
Незак. да надаць (у 1–4 знач.).
надава́ць 2, ‑даю, ‑даеш, ‑дае; ‑даём, ‑даяце; зак.
Разм.
1. чаго. Даць нейкую колькасць чаго‑н. за некалькі прыёмаў. Надаваць рэчаў. Надаваць лякарства. □ Сарамліва, але добра пераказаў .. [Ігнась] вывучаны верш, і за гэта настаўніца надавала яму падарункаў. Мурашка.
2. Пабіць. Надаваць па карку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апра́таць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Вызваліць, ачысціць ад усяго непатрэбнага; надаць чысты, прыбраны выгляд; абмыць. Гэтая [жонка] неяк апратала, улагодзіла.. [Адама], і нават яе двое дзяцей ад першага мужа.. нібы і не замінаюць гаспадару. Сабаленка. [Марыля:] — Скідай з сябе ўсё. Апратаю цябе трохі ды пойдзеш. Прыняла б я цябе, Амелька, ды сыны не захочуць. Вялікія ўжо хлопцы параслі. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сказі́ць, скажу, сказіш, сказіць; зак., што.
1. Змяніць, перайначыць; выставіць у няправільным, памылковым святле. Сказіць сэнс. □ Вульгарызатарская крытыка намагалася сказіць воблік паэта, прыпісваючы яго творчасці песімізм і эстэцтва. Майхровіч. [Сігнал] прыйшоў аднекуль здалёк, прабіўшыся праз камету. Магчыма, гэта і сказіла яго. Шыцік.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Моцна змяніць, надаць ненатуральны, ненармальны выгляд (пра твар). Грымаса сказіла твар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адпрацава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак.
1. што. Разлічыцца за доўг сваёй працай.
А. за грошы.
2. што. Папрацаваць нейкі час.
А. пяць дзён у полі.
3. Скончыць працаваць; стаць непрыгодным для працы; знасіцца ад працяглага выкарыстання.
А. сваё.
4. што. Надаць чаму-н. канчатковы выгляд; дамагчыся майстэрскага выканання.
А. нумар праграмы.
|| незак. адпрацо́ўваць, -аю, -аеш, -ае (да 1, 2 і 4 знач.).
|| наз. адпрацо́ўванне, -я, н. (да 1, 2 і 4 знач.) і адпрацо́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 1 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)