каха́нак, ‑нка, м.

Разм.

1. Любы, каханы (у 2 знач.). Той вясною дзяўчына чакала, Што з паходу каханак прыйдзе, Вясну радасна так загукала, А каханка... забіў якісь злыдзень. Чарот.

2. Тое, што і палюбоўнік. — Мой адзін знаёмы вось так ажаніўся. А ў жонкі дружок патайны быў. Выпусцілі яго з турмы, ён адразу да яе. Ёй, вядома, ніякага сэнсу не было кідаць майго знаёмага, а каханак не адступаўся. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кідо́к, ‑дка, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. кідаць (у 1 знач.). Кідок мяча ў сетку. □ Леанід Прыгожы трапнымі кідкамі гранат і агнём з аўтамата знішчыў 8 гітлераўцаў. «Звязда».

2. Хуткае, імклівае перамяшчэнне з аднаго месца ў другое без перапынкаў, за адзін прыём. Камандзір танка гвардыі лейтэнант Анатолій Рак не давёў сваёй машыны да Мінска, але яго мужны кідок праз Бярэзіну ў горад Барысаў забяспечыў магчымасць цэлай часці зрабіць крок наперад. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кі́нуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; заг. кінь; каго-што; зак.

1. Зак. да кідаць.

2. заг. кінь(це). Ужываецца ў значэнні слоў: спыніце, не трэба. Кіньце пець!

•••

Кінуць кліч — звярнуцца з заклікам.

Кінуць-рынуць — паспешліва адправіцца куды‑н., спыніўшы работу, занятак.

Кінуць якар — спыніцца дзе-небудзь, уладкавацца на пастаяннае жыхарства.

Куды ні кінь вокам — усюды.

Куды ні кінь — усюды клін гл. клін.

Хоць (ты) кінь — пра што‑н. дрэннае, непрыгоднае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

toss

[tɔs]

1.

v.t., tossed or (Poet.) tost

1) кі́даць, падкіда́ць

to toss a ball — падкіда́ць мя́чык

to toss a coin — гуля́ць у арля́нку; кі́даць жэ́рабя

2) шуга́ць, кі́даць

The ship was tossed by the heavy waves — Карабе́ль шуга́ла на магу́тных хвалях

3) ускі́дваць

She tossed her head — Яна́ ўскі́нула галаву́

4) мяша́ць, падкіда́ючы

to toss a salad — мяша́ць сала́ту, падкіда́ючы

2.

v.i.

кі́дацца ў ло́жку

3.

n.

1) кідо́к -ка́ m.

2) кі́даньне, падкіда́ньне n.

- toss off

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

bedevil

[bɪˈdevəl]

v.t. -il(l)ed, -il(l)ing

1) заму́чваць, мо́цна дакуча́ць, назаля́ць

2) зусі́м зьбіва́ць з панталы́ку

3) зачаро́ўваць, кі́даць ча́ры

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Ва́льнуць ’з усёй сілы стукнуць’ (З нар. сл.); ’ударыць’ (Жд.). Да валіцькідаць на зямлю, прымушаць упасці’ або валяць ’пачынаць што-небудзь рабіць з энергіяй, з імпэтам’; параўн. валяй, валяйце ’дзейнічай(це)’. Націск можна тлумачыць аналогіяй з бахнуць, стукнуць і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Смята́нне ‘вылет пчалінай маткі (на аблёт)’ (Мат. Гом.). Параўн. рус. смётываться, смета́ться ‘аб роі, які толькі што адраіўся; пасля выхаду з вулля асесці кучкай’ (Даль, без лакалізацыі) < метать(ся)кідаць(ца)’. Беларускае, відаць, з рускай, улічваючы адзінкавасць фіксацыі і лінгвагеаграфію.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тара́мкаць ’званіць (пра царкоўны звон)’, ’гаварыць, расказваць абы-што’ (ТС). Ад гукапераймальнага выклічніка тара́м (гл. тарарам), параўн. таго ж паходжання ўкр. тарамти́тикідаць з брынканнем туды і сюды’ (гл. ЕСУМ, 5, 518), рус. тара́мкаться ’плясціся, брысці’ (паводле Фасмера, 4, 21: няясна).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

litter1 [ˈlɪtə] n.

1. сме́цце, адкі́ды;

“No litter” «Не кі́даць сме́цце» (надпіс)

2. прыпло́д, вы́вадак;

a litter of pups прыпло́д шчаня́т

3. падсці́лка (для жывёлы)

4. раскі́даныя ў беспара́дку папе́ры, кні́жкі і да т.п.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Кудзёры ’кліны ў куртцы’ (Серб., Малч.). Утворана ад кідкі з дапамогай суфікса ‑ер. Параўн. доўгі > даўжэр, густы > гушчар (Сцяцко, Афікс. наз., 100, 137). Параўн. яшчэ кідэры (гл.). Пры гэтым прыметнік кідкі меў значэнне, атрыманае ў спадчыну ад кідаць з яго ткацкімі дэнататамі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)