карчма́р, ‑а, м.
Чалавек, які трымае карчму; гаспадар карчмы. У свята карчма была заўсёды поўная. Карчмар паспяваў толькі запісваць, хто колькі бярэ.. напавер. Брыль. Яшчэ пры цару ў гэтай хаце была карчма і трымаў яе стары карчмар Евель Пінхасік. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лупі́на, ‑ы, ж.
1. Вонкавая абалонка плода, семя. Іван з Колем пакідалі на падлогу гарбузовых лупін і коўзаліся. Карпюк.
2. толькі мн. (лупі́ны, ‑пін). Адходы пасля ачысткі пладоў, семя; шалупіны. Набрала [Кацярына] кош лупін са смеццем і падышла да гаража. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мангль, ‑я і ‑ю, м.
1. ‑я. Трапічнае дрэва, якое расце на ілістых берагах і мае спецыфічныя паветраныя карані, што ідуць ад ствала і галін у глебу. / ‑ю, у знач. зб. Зараснік манглю.
2. ‑ю, толькі адз. Драўніна гэтага дрэва.
[Фр. mangle, ісп. mangle ад малайск. mangi-mangi.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намало́ць, ‑мялю, ‑мелеш, ‑меле; зак., чаго.
1. Размалоць нейкую колькасць чаго‑н. Намалоць мех пшаніцы. Намалоць мукі.
2. перан.; і без дап. Разм. Нагаварыць многа лішняга, пустога; набалбатаць. [Клемс:] — Вось намалола, каб табе язык прысох! І чаго ты толькі бурчыш? Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ны́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
1. Орган мочавыдзялення ў чалавека і пазваночных жывёл. Запаленне нырак.
2. толькі мн. (ны́ркі, ‑рак). Гэты орган некаторых жывёл як ежа.
•••
Блукаючая нырка — захворванне ныркі, якое праяўляецца ў яе ненармальнай рухомасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падаро́слець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Абл. Стаць з выгляду больш дарослым. [Маці] толькі цяпер заўважыла, што Вова падарослеў, падужэў. Марціновіч. [Туравец:] — За два гады .. [партызанскага жыцця], Вася, чалавек можа пасталець гадоў на дзесяць... Твайму пакаленню якраз і давялося падарослець і памужнець раней пары. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падзі́ў, ‑дзіву, м.
Разм. Паводле забабонных уяўленняў — хвароба, якая ўзнікае ад урокаў. — Дык што з вамі такое? — запытала суседка, зайшоўшы ў хату. — Сціснула ў грудзях, не дыхнуць. — Ці не з вачэй толькі вам. Можа бабку Макарыху паклікаць? Няхай падзіў адкіне. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падубе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Змерзнуць, замерзнуць на холадзе — пра ўсіх, многіх. — Мусіць жа і падубелі, дзеткі мае? — пытала... [цётка Гарпіна], як толькі ўгледзела нас. Сабаленка.
2. Памерзнуць некаторы час. Падубець на марозе тры гадзіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пай, паю, м.
Доля, якая ўносіцца ў капітал якога‑н. таварыства кожным яго ўдзельнікам. Уступны пай. Кааператыўны пай. □ У брацтвы ўваходзілі цэхавыя майстры, гараджане, купцы і розны просты люд (доступ сюды быў вольны, трэба было толькі ўнесці пэўны грашовы пай). Шакун.
[Тур. pay — частка, жэрабя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пампава́ць, ‑пую, ‑пуеш, ‑пуе; незак., што і без дап.
Падаваць або здабываць што‑н. помпай. Чуваць толькі шум інжэктараў, якія зацята пампуюць ваду ў кацёл. Васілёнак. Нізіну перасякае густая сетка асушальных каналаў, з іх безупынна пампуюць ваду ў мора. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)