бездапамо́жнасць, ‑і, ж.

Стан бездапаможнага. Першы раз баявы камандзір адчуў сваю бездапаможнасць; на яго вачах паміраў самы родны, блізкі чалавек, а ён не ведаў, што рабіць, чым дапамагчы. Шамякін. Джулля, пакутуючы ад свае бездапаможнасці ў такім паядынку, толькі кусала вусны. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кан’юнкту́ра, ‑ы, ж.

1. Становішча, якое склалася ў пэўнай галіне грамадскай дзейнасці; абставіны, сітуацыя. Міжнародная кан’юнктура. Палітычная кан’юнктура. Спрыяльная кан’юнктура.

2. Сукупнасць прымет, якія характарызуюць стан таварнай гаспадаркі: змяненне цэн, курс каштоўных папер, аб’ём выпуску прадукцыі і пад. Эканамічная кан’юнктура.

[Лац. conjunctura.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

летуце́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. летуцець і летуценіць.

2. Мара пра што‑н. прывабнае, жаданае. Галава .. [Ганчарова] напаўнялася рознымі рамантычнымі летуценнямі. Шамякін. Як хочацца жыць, калі думкі кросны снуюць з жыцця, з летуценняў, з пажаданняў бурлівых! Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лёгка,

1. Прысл. да лёгкі (у 1–5 знач.).

2. безас. у знач. вык. Пра спакойны, ціхамірны стан чалавека. Мне стала лёгка-лёгка. Бядуля. // Весела, радасна, добра. З бацькам заўсёды было лёгка, бесклапотна і весела. Чарнышэвіч.

•••

Лёгка сказаць гл. сказаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

месцазнахо́джанне, ‑я, н.

Месца, дзе хто‑, што‑н. знаходзіцца. Выконваючы аператыўнае заданне камандавання палка, Гравэ з групай таварышаў прабіраўся ў варожы стан, каб дазнацца пра месцазнаходжанне штаба белых. Барашка. Высокая бляшаная труба з дратамі-адводамі паказвае на месцазнаходжанне паравога млына. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недатыка́льнасць, ‑і, ж.

1. Гарантыя ад усякіх замахаў з боку каго‑н. Недатыкальнасць асобы. Пасольская недатыкальнасць. □ Савецкі Саюз стаіць на пазіцыі падтрымкі справядлівай барацьбы .. народаў за сваю свабоду, незалежнасць, недатыкальнасць і тэрытарыяльную цэласнасць. «Звязда».

2. Стан недатыкальнага (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пабаро́ць, ‑бару, ‑бораш, ‑бора; зак., каго-што.

1. Перамагчы праціўніка ў спартыўнай барацьбе. Пабароць вядомага барца.

2. Разм. Перамагчы якое‑н. пачуццё, стан і пад. Пабароць сон. □ Мужчына .. збянтэжыўся, але не адышоў ад жанчыны, загаварыў, быццам хочучы пабароць няёмкасць. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прымірэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. прыміраць — прымірыць і прымірацца — прымірыцца (у 1 знач.).

2. Стан паводле дзеясл. прымірацца — прымірыцца (у 2 знач.). Язык .. [Чыкілевіча] казаў аб прымірэнні з горкаю доляю, а мыслі напружана шукалі спосабу самай жорсткай помсты. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыніжэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прыніжаць — прынізіць і стан паводле знач. дзеясл. прыніжацца — прынізіцца.

2. Тое, што прыніжае чалавека, яго годнасць. [Вера] просіць прыйсці на старое месца, а першай гадзіне дня, калі .. [Мікалай] не лічыць гэтага прыніжэннем для сябе. Дамашэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раззлава́цца, ‑злуйся, ‑злуешся, ‑злуецца; ‑злуёмся, ‑злуяцеся; зак.

Прыйсці ў стан злоснага раздражнення. [Талаш:] — Вось, таварыш начальнік, прыехалі .. [жаўнеры] забіраць маё апошняе сена. Прасіў, маліў іх, а яны яшчэ і штурхаць пачалі мяне. Ну, я і раззлаваўся і кінуўся на іх з сякерай. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)