kwaśny
kwaśn|y
кіслы;
~e mleko — кіслае малако; кісляк; сыракваша;
~y deszcz — кіслотны дождж;
~a mina — кіслая міна;
zbić kogo na ~e jabłko — збіць каго на горкі яблык
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
шафра́н, ‑у, м.
1. Культурная расліна сямейства касачовых з лінейным вузкім лісцем і сінявата-фіялетавымі кветкамі; крокус.
2. зб. Высушаныя рыльцы кветак гэтай расліны, якія выкарыстоўваюцца як вострая прыправа, як фарбавальнік харчовых прадуктаў у аранжава-жоўты колер, а таксама прымяняюцца ў парфюмерыі. Масла было такое духмянае і прыгожае з выгляду, што кабеты суседскія, пабачыўшы яго, казалі маёй маме: — Не хочаш праўду сказаць, ты яго шафранам падфарбоўваеш. Дубоўка.
3. Гатунак яблыкаў. Празрысты наліў, васковы шафран, зялёная пуцінка, рабрыстая буйная антонаўка, цёмна-чырвоная «цыганка» і іншыя гатункі яблык.. так густа ўсыпалі галіны, што амаль кожную з іх падтрымлівала падпора. Шамякін.
[Араб. za'frān.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
збіць1, ✂; зак.
-
Прымусіць адваліцца, упасці, ударам зрушыць з месца.
- З. з ног.
- З. яблык з дрэва.
- З. варожы самалёт.
-
Стаптаць, скрывіць.
-
Моцна пабіць, знявечыць пабоямі.
-
Знізіць, збавіць.
- З. цану.
- З. тэмпературу лякарствамі.
- З. гонар.
-
перан. Адхіліць ад правільнага шляху; заблытаць.
- З. з дарогі.
- З. з панталыку (выклікаць замяшанне, заблытаць).
- З. цяжкім пытаннем.
|| незак. збіваць, ✂.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
green
[gri:n]
1.
n.
1) зялёны ко́лер
2) зялёная фа́рба, зялёнка f.
3) луг -у m. (для гу́льняў)
2.
adj.
1) зялёны
2) пакры́ты зе́леньню
3) сьве́жы
4) нясьпе́лы (я́блык)
5) няста́лы, нясьпе́лы (век); недаву́чаны, недасьве́дчаны (працаўні́к)
6) даве́рлівы
7) сыры́, неапрацава́ны (лясны́ матэрыя́л)
3.
v.i., v.t.
зеляне́ць, зеляні́ць
•
- greens
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
niezgoda
niezgod|a
ж. нязгода; разлад;
być w ~zie z czym — супярэчыць чаму; не адпавядаць чаму; разыходзіцца з чым;
jabłko ~y — яблык разладу;
siać ~ę — сеяць разлад (сваркі; звады)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Медуні́ца 1, мядуні́ца; мядуні́шнік ’шчамяліца няясная, Pulmonaria obscura Dum. (віц., Кіс.; свісл., Сл. ПЗБ; Бяльк.), рус. смал., наўг. медуни́чник, сіб. меду́нка, укр. меду́нка, польск. miodunka, miodynka, серб.-харв. меду́нак, медуњак, меду̀ника, меду̀ница, балг. медуни́ка, палес. медуні́ца ’зябер, Galeopsis L.’ (ТС), рус. паўн. медуни́чник, медуни́ца ’тс’; медуні́ца ’спірэя вербалістая, Spiraea salicifolia L.’ (віц., Кіс.; Грыг., ТСБМ, Дэмб.), мяду́ніца ’спірэя вязавая, Spiraea ulmaria L.’ (Касп.), рус. валаг., наўг., смал. медуни́ца, серб.-харв. меду̀ника ’тс’. Да мёд (гл.). Названы паводле таго, што з’яўляюцца добрымі меданосамі. Таксама Каламіец і Шамота (Мовознавство, 1979, 4, 24).
Медуні́ца 2, мідуні́чка ’сорт яблыкаў’ (Нас.; бялын., Янк. Мат.). Да мёд. Названа паводле салодкага смаку. Аналагічна: укр. меду́нка, польск. miodówka ’салодкая грушка’, славен. mę̑dovka, серб.-харв. меду̀ника, medvańa ’салодкая груша, яблык’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
peel2 [pi:l] v.
1. абіра́ць, лупі́ць; аблу́пліваць, адлу́пліваць;
peel a banana/an apple/a potato абіра́ць/чы́сціць бана́н/я́блык/бу́льбу
2. зла́зіць, абла́зіць, лупі́цца;
My skin always peels (off) when I have been in the sun. Калі я бываю на сонцы, мая скура заўсёды лупіцца.
peel off [ˌpi:lˈɒf] phr. v. зніма́ць, здыма́ць;
He peeled off his clothes and dived. Ён скінуў з сябе адзежу і нырнуў.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні; незак.
1. каго-што і на што. Налягаць сваім цяжарам на каго-, што-н.; націскаць.
Ц. нагой на рыдлёўку.
Ц. на кнопку званка.
2. перан. Прыгнятаць, душыць.
Боль ціснуў грудзі.
3. Сціскаць.
Крыгі ціснулі лодку.
Ц. руку.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Быць цесным, сціскаць цела (пра абутак, адзежу).
Чаравікі ціснуць.
Пінжак цісне ў плячах.
5. перан. Настойваць, дамагацца, напіраць, прымушаць.
На яго ціснулі, прымушалі завяршыць работу.
6. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Мучыць, турбаваць празмернымі цяжкасцямі.
У час вайны людзей ціснуў голад.
7. Прыціскаць, туліць.
Маці ціснула дзіця да грудзей.
8. што. Выціскаць.
Ц. сок з яблык.
Ц. алей.
9. Рабіць (віно, гарэлку) саматужным спосабам; гнаць (разм.).
10. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Павялічвацца, узмацняцца (пра мароз, холад).
Мароз цісне.
11. Старацца закончыць, завяршыць якую-н. творчую работу (разм.).
Ц. дысертацыю.
|| наз. ціск, -у, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
bone1 [bəʊn] n. косць, ко́стка
♦
a bag of bones ску́ра ды ко́сці;
a bone of contention я́блык разла́ду, прычы́на сва́ркі;
feel in one’s bones быць упэ́ўненым;
have a bone to pick with smb. infml зво́дзіць раху́нкі з кім-н.;
make no bones about (doing) smth. быць адкры́тым, чэ́сным у чым-н.; не вага́цца, не хіста́цца;
throw a bone кі́нуць ко́стку, зрабі́ць усту́пку;
to the bone ве́льмі мо́цна; максіма́льна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
абабі́ць, ‑б’ю́, ‑б’е́ш, ‑б’е́; ‑б’ём, ‑б’яце́; зак., каго-што.
1. Удараючы, прымусіць адпасці што‑н. Абабіць яблык. Абабіць расу. □ [Апанас] абабіў попел з папяросы і скрывіўся ад дыму. Пестрак. // Удараючы, ачысціць ад чаго‑н. Неўзабаве.. [Чарнавус] павольна адчыніў дзверы ў сенцы, па зімняй прывычцы абабіў аб падлогу боты. Кулакоўскі. // Абмалаціць. Наперадзе чакала работа цяжкая і доўгая: малацьба. Абабіць цапамі ўсю збажыну нялёгка. Чарнышэвіч.
2. Пашкодзіць паверхню чаго‑н., прымусіць адпасці. Абабіць палец. Абабіць тынк. // Абнасіць з краёў вопратку. Абабіць рукавы.
3. Прыбіць, пакрыўшы, абцягнуўшы чым‑н. Абабіць дзверы дэрмацінам. □ [Дзеці] укапалі слупкі, абабілі аполкамі, навазілі з саўгаснай гантарэзкі пілавіння. Пальчэўскі.
4. Зрабіць прыгодным для язды. Абабіць дарогу.
•••
Абабіць капейку — зарабіць грошай. [Ціток:] — Сваю ж гаспадарку кідаеш, каб хаця капейку якую абабіць. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)