бел. рэлігійны дзеяч. Да 2-й сусв. вайны жыў у Зах. Беларусі. Пасля вайны ў Германіі, Англіі: святар у прыходах, адміністратар Вікарыяльнай управы Беларускай аўтакефальнай правасл.царквы ў замежжы (БАПЦ). З 1961 у ЗША: настаяцель прыхода св. Жыровіцкай Маці Божай у Кліўлендзе (ініцыятар рэліг. навучання дзяцей-беларусаў, у т. л. па гісторыі царквы на Беларусі). У 1969 епіскап, з 1970 архіепіскап епархіі БАПЦ у Паўн. Амерыцы. З 1972 мітрапаліт БАПЦ.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
цві́нтар
1. Абгароджанае месца вакол царквы, царкоўны двор; могілкі з царквой (Драг.вол.Гільт., 64, Маг. губ. вед., 1854, № 49, 884, Нясв.). Тое ж цвінта́р (Грыг. 1838—1840, Нас., Слуцк.Мал., 191), цментар і цмінтар (Вілен. 1682 АВАК, т. XI, 80, 239).
2. Пярэдняя частка царквы (Ветк.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
dean
[di:n]
n.
1) дэка́н -а m. (кале́джу, унівэрсытэ́ту або́ факультэ́ту)
2) дэка́н -а m., настая́цель царквы́
3) найстарэ́йшы ся́бра клю́бу або́ гру́пы
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Вячэ́рнікі ’госці нявесты, вясельны поезд’ (Касп.). Рус.смал.вечерник ’удзельнік вяселля’, вечерники ’радня, сваякі нявесты, якія адвозяць пасцель і падарункі’ (СРНГ). Рус. і бел. ад вечерние ’тс’. Параўн. смал.вечерние ’госці, якія праводзілі жаніха і нявесту да царквы’ і г. д. (СРНГ). Апошняе ў выніку субстантывацыі або ад выразу тыпу «вячэрнія госці». Трэба адзначыць, што і разглядаемае слова магло таксама ўтварыцца ў выніку семантычнай кандэнсацыі выразу «вячэрнія госці».
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Люцы́пар, люцы́пер ’д’ябал’ (Гарэц., Др.-Падб., Нас., Бяльк.), ст.-бел.люциферъ, люциперъ, люцыперъ ’тс’ (XVII ст.), запазычаны са ст.-польск.lucyper, lucyfer (лац.lūcifer ’той, хто прыносіць святло’: lūx, lūcis ’святло’, ferre ’несці’), ’д’ябал’, ст.-польск. і ’Венера’. У некаторых айцоў царквы — гэта імя ўзбунтаванага анёла, скінутага ў пекла. Аналагічна і франц.lucifer ’сатана’, ’Венера’ (Слаўскі, 4, 362–363; Кюнэ, 73; Зайцава, Лінгв. дасл., 69; Булыка, Лекс. запазыч., 176).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бапты́зм
(ад гр. baptizo = хрышчу)
рэлігійная плынь у хрысціянстве, якая прапаведуе хрышчэнне ў сталым узросце і адмаўляе некаторыя абрады і догматы хрысціянскай царквы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
precinct[ˈpri:sɪŋkt]n.
1.BrE раён (частка горада, якая выкарыстоўваецца ў пэўных мэтах);
a shopping precinct гандлёвы цэнтр, паса́ж;
a pedestrian precinct ву́ліцы (зо́на) то́лькі для пешахо́даў
the cathedral/college precincts тэрыто́рыя царквы́/кале́джа
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
АРТАДО́КСІЯ
(ад грэч. orthodoxia правільная думка),
цвёрдая паслядоўнасць, прыхільнасць да традыцый, асноў якога-небудзь вучэння, светапогляду, якая цалкам выключае нават нязначныя адхіленні. Артадоксія ў рэлігіі — прававер’е, няўхільнае прытрымліванне традыцыйнага вучэння царквы.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГАЛАСНІ́К,
керамічная пасудзіна ў выглядзе збана, якую ўмуроўвалі ў сцены будынкаў горлам у інтэр’ер. У якасці галаснікоў выкарыстоўвалі і амфары. Галаснікі паляпшалі акустычныя магчымасці зальных памяшканняў, аблягчалі мураваную сцяну. Вядомыя з часоў Стараж. Рыма. На ўсходнеславянскай тэр. набылі пашырэнне ў 12 ст. (Ноўгарад, Полацк, Гродна). Найб. даследаваныя галаснікі Гродзенскай Барысаглебскай царквы і Гродзенскай ніжняй царквы. Гэта высокія (38—49,5 см) пасудзіны з круглым тулавам і доўгім вузкім горлам (дыяметр 7—8 см). Іх паверхня (у верхняй частцы) аздаблялася густым паралельна-лінейным арнаментам.