валюнтары́зм

(ням. Voluntarismus, ад лац. voluntarius = валявы)

1) напрамак у філасофіі, які аб’яўляе волю вышэйшым прынцыпам быцця, першаасновай усяго іншага;

2) суб’ектывісцкія, самавольныя рашэнні без уліку аб’ектыўных умоў грамадскага жыцця.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

утылітары́зм

(фр. utilitarisme, ад лац. utilitas = карысць)

1) напрамак у этыцы, які лічыць карысць асновай маральнасці і крытэрыем чалавечых паводзін;

2) перан. імкненне з усяго мець выгаду, карысць; дробязны практыцызм.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

выніка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. З’яўляцца, паўставаць. [Вёскі] вынікалі з-за ўзгоркаў і хутка знікалі, адыходзячы ў далячынь. Галавач.

2. Узнікаць. Непаразуменні вынікалі рэдка. У часе работы вынікалі новыя пытанні.

3. З’яўляцца лагічным вынікам, узнікаць з чаго‑н. Як вынікае са сказанага. □ Насцярожанасць .. [Свідраля] вынікала з усяго таго, што адбылося днём у райкоме. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

набраха́ць, ‑брашу, ‑брэшаш, ‑брэша; зак.

Разм. пагард. Нагаварыць многа ўсялякай лухты. А язычлівыя перасудніцы-мяшчанкі паспелі набрахаць усяго-ўсякага цэлыя каробкі. Гартны. // Сказаць няпраўду, налгаць. [Наўмыснік Чарпакевічу:] — Ты мне набрахаў тады, што Хурс мне падаруе за верную службу хутар. Чорны. // Узвесці паклёп. [Васіль:] — Мала таго, што .. [Антось] уцёк, як дэзерцір, дык яшчэ і набрахаў на завод. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павыбіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Выбраць усё, многае. Павыбіраць зярняты. // Выбраць што‑н. з усяго, многага. Дома .. [Люба] павыбірала самыя тонкія анучы, стала над вядром на калені і мыла да самага вечара. Чорны.

2. Абраць галасаваннем усіх, многіх. Павыбіраць дэлегатаў.

3. і без дап. Выбіраць некаторы час. Павыбіраць бульбу два дні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

патра́ва, ‑ы, ж.

1. Знішчэнне, псаванне травы, пасеваў і пад. жывёлай. [Павал:] — Вы думаеце, калі я не ўспеў прыбраць усяго свайго аўса, калі я трохі запазніўся з аўсом, дык думаеце, я так і пакінуў на патраву вашым коням, каб вы іх павывалаквалі!? Чорны.

2. Абл. Страва, яда. Незайздросная патрава: Бульба ды куцейка. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БЫКІ́

(Bovinae),

1) падсямейства млекакормячых сям. пустарогіх. 4 роды: буйвалы; афр. буйвалы; зубры — бізон, зубр; быкі сапраўдныя — тур, як, бантэнг (Bos javanikus), гаур (В. gaurus), купрэй (В. sauveli); жывуць у розных частках Азіі. Усяго 12 відаў. Многія быкі прыручаны, дзікія занесены ў Чырв. кнігу МСАП.

2) Самцы буйн. раг. жывёлы; бугаі.

т. 3, с. 372

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Übermaß

n -es, -e (von, an D) лі́шак (чаго-н.)

lles im ~ hben — мець усяго́ ўдо́сталь

zum ~ des Glücks — для паўнаты́ шча́сця

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

гасці́на, ‑ы, ж.

Нар.-паэт. і абл.

1. зб. Госці. Па бяседзе.. уся гасціна высыпала на двор. Вітка.

2. Прыём гасцей, частаванне. Усяго стаяла досыць для гасціны: Нават мёд быў і чмяліны і пчаліны. Багдановіч.

3. Знаходжанне ў гасцях, гасцяванне. Два дні і дзве ночкі Быў Іван у гасціне, — У тузе-сумоце Пакінуў дзяўчыну... Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тво́рчасць ж

1. (дзейнасць) Schffen n -s;

2. (сукупнасць усяго створанага кім) Werk n -(e)s, -e;

наро́дная тво́рчас Vlkskunst f -, Vlksschaffen n;

у тво́рчасці Яку́ба Ко́ласа in Wrken von Jakb Klas

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)