◎ Пашкода ’шкода’, ’псаванне’, пашкоднік ’шкоднік’ (Шпіл.). Беларускі рэгіяналізм. Да па‑ (< прасл.pa‑) і шкода (гл.). Магчыма, гэта ўплыў балт. субстрату. Параўн. літ.pagedimas і gadinimas ’шкода’ — gadinti ’псаваць’. Аб семантычным супадзенні балтыйскіх і славянскіх дэрыватаў з прыстаўкамі па‑ (< прасл.pa‑) і літ.ρα‑, ρό‑, лат.pa‑ гл. Борысь, Prefiks., 47.⇉ч
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
botch
[bɑ:tʃ]1.
v.t.
1) парта́чыць, псава́ць
2) неакура́тна ла́таць або́ зашыва́ць
2.
n.
1) бла́га вы́кананая рабо́та
2) ла́та f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Но́даць ’псаваць’ (Касп.), ’абнеслаўляць’ (Інстр. 3). Тыповы прастамоўны «займеннікавы» дзеяслоў з шырокай, звычайна адмоўнай ці непрыстойнай семантыкай (своеасаблівы эўфемізм), параўн. чэш.ondat, луж.wonozyć, wonoześ, славен.onegati, серб.-харв.о̏ндати, балг.онодя, онождам (таксама і нодя) ад прасл.*onъda, займеннікавага прыслоўя, што ўзыходзіць да *onъ, гл. ён (Махэк₂, 414; ESSJ SG, 2, 532).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пашпэ́ціць ’сцягнуць, паморшчыць’ (ваўк., Сцяшк. Сл.). Да па- і шпэціць ’рабіць непрыгожым, брыдкім’ < польск.szpecić ’псаваць выгляд, брыдзіць’ (Мацкевіч, Сл. ПЗБ, 5, 498), (o)szpacić < HHM. Spath (Брукнер, 553). Махэк₂ (620) жа звязвае чэш.špatny (з першасным значэннем ’слабы’) паходжаннем з літ.pešti, pentii ’знясільвацца, стамляцца’, да якога дадавалася ўзмацняльная прыстаўка s-.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сляпі́цца, сляпяюся, слепішся, слепіцца; незак.
1.Псаваць сабе зрок. Мала ёй [Ганьцы] дня, дык яшчэ будзе сляпіцца мне тут цэлы вечар.Васілевіч.Увосень па даху нудна барабаніў дождж, а яна [Гэля] сляпілася за кудзеляю ці абдзірала пер’е.Грахоўскі.Ліпачка пры газоўцы сляпілася над кніжкаю.Сабаленка.
2. Пра немагчымасць глядзець (ад яркага святла і пад.). Без.. [шапкі] стала горай: гарэў агнём лоб ад сонца і сляпіліся вочы.Пташнікаў.[Каця] ішла насустрач і .. вельмі сляпілася ад сонца.Алешка.
3.Зал.да сляпіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
unstring
[ʌnˈstrɪŋ]
v.t. -strung, -stringing
1) здыма́ць або́ паслабля́ць струну́
2) здыма́ць зь ні́ткі або́ шнурка́(па́церкі)
3) Figur.псава́ць нэ́рвы, нэрвава́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
3.(изнурять, измучивать — о болезни, тяжёлой дороге и т. п.) разг. му́чыць, зму́чваць, знясі́льваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Падкузьмі́ць ’паставіць у няёмкае становішча, падкусіць’ (ТСБМ, Нас.). Рус.подкузьми́ть ’тс’. Ад уласнага імя Кузьма (параўн. яшчэ рус.объего́рить ’тс’ < Егор). Першапачаткова ’псаваць надзеі, якія былі звязаны з днём Кузьмы’, паколькі дзень св. Кузьмы і Дзям’яна (17 кастрычніка) лічыўся раней тэрмінам заканчэння сельскагаспадарчых пагадненняў (гл. Фасмер, 3, 297; там жа і інш. літ-pa). У бел., мабыць, з рус.