пазацвіта́ць, ‑ае; зак.
1. Зацвісці, распусцяцца — пра ўсё, многае. Кветкі пазацвіталі. Сады пазацвіталі.
2. Заброснець — пра ўсё, многае. Сажалкі пазацвіталі.
3. Пакрыцца цвіллю, плямамі. Хлеб пазацвітаў. Сцены пазацвіталі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
veréisen
1.
vt замаро́жваць, кансервава́ць замаро́жваннем
2.
vi (s) абледзяне́ць, пакры́цца лёдам; замярза́ць (пра раку і г.д.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Прыкарэ́ць ’прысохнуць у выглядзе коркі; прыліпнуць і засохнуць’ (Нас., Гарэц., Байк. і Некр., Др.-Падб., Бяльк.), перан. экспр. ’прычапіцца’ (астрав., Сл. ПЗБ). Прэфіксальнае ўтварэнне ад карэ́ць (гл.), параўн. рус. смал. прикоре́ть ’прысохнуць; пакрыцца коркай’, укр. чарніг. прикорі́ти ’засохнуць у выглядзе коркі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
намо́ршчыцца, ‑шчуся, ‑шчышся, ‑шчыцца; зак.
1. Наморшчыць твар; зморшчыцца. Дзям’ян міжволі наморшчыўся, на лбе выступіў пот. Лупсякоў.
2. Пакрыцца маршчынамі. Галя стала суроваю, лоб наморшчыўся, вочы злосна прыжмурыліся. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пафарбава́цца, ‑буецца; зак.
1. Пакрыцца, насыціцца фарбай, чым‑н. фарбуючым. Тканіна добра пафарбавалася.
2. Набыць які‑н. колер, адценне. Белае малако далёкіх лёганькіх аблачынак пафарбавалася ў ружовы колер захаду. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засы́пацца¹, -ы́плюся, -ы́плешся, -ы́плецца; -ы́пся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра сыпкае: трапіць куды-н. усярэдзіну, за што-н.
Снег засыпаўся за каўнер.
2. Пакрыцца, напоўніцца чым-н. сыпучым.
З. да краёў.
3. чым. Мець чаго-н. у вялікай колькасці (разм.).
Ураджайны год, хлебам можна з.
|| незак. засыпа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
замглі́цца і заімглі́цца, ‑ліцца; зак.
Пакрыцца імглою, смугою; затуманіцца. Неба заімглілася. / Пра вочы. Вочы замгліліся пялёнкаю болю, моцна сціснутыя вусны здаюцца бледна-жоўтым рубчыкам, знакам, што застаецца ад сечанай раны. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аху́тацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
1. Ахутаць сябе, захутацца. Жанчына ахуталася хусткай.
2. перан. Пакрыцца чым‑н., агарнуцца. У небе зноў паплылі дзесяткі бамбардзіроўшчыкаў, і крэпасць ахуталася агнём і дымам. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пралысе́ць, ‑ее; зак.
Разм. Агаліцца, пазбавіцца покрыва; пакрыцца пралысінамі. На высокіх мясцінах поле ўжо зусім пралысела. Дуброўскі. А то, бывае, пралысее дзе з-пад вады прагалачак, прасохне, араць-сеяць пара. Кірэйчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мурышка ’галадок многагаловы, Scleranthus perennis L.’ (вілен., Кіс.), муравец ’галадок аднагадовы, Sclerantus arminis L.’ (маг., Кіс.). Відаць, балтызм. Параўн. літ. máuras ’твань, гразь’, apmauróti ’пакрыцца мохам’. Расліны названы паводле шызаватага колеру лісця. Параўн. чэш. chmerek, славац. chmerek ’галадок’, якія паходзяць ад mech < прасл. mъchъ ’мох’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)