Разм. Перачакаць, прабыць дзе‑н. дзень. [Саша:] — Нам перадняваць трэба. Знойдзецца надзейны прытулак?Новікаў.На пятыя суткі пераднявалі мы ў лесе і завідна ўвайшлі ў незнаёмую вёску.Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
батра́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак.
Працаваць батраком, жыць батрацкім жыццём. — А бог? — Мана і бог. Чаму ён нам з табою, Скажы, не дапамог? Чаму, калі батрачыў, Ён мне не даў зямлі?Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загу́ба, ‑ы, ж.
Разм. Гібель, смерць. А пад небам — рой крылаты — Самалётаў цэлы вырай. Як зірнеш, дык ажно люба, Галава аж ходам ходзіць! Во дзе ворагу загуба, Калі ўздумае нам шкодзіць!Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спа́цца, спіцца; пр. спалася; безас.незак.
Пра жаданне, магчымасць спаць. На свежым лясным паветры спалася моцна і смачна.Машара.Пагасаюць агні над сталіцай, Засынаюць кварталы Масквы... Толькі нам, падарожным, не спіцца.Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сырадо́й, ‑ю, м.
Толькі што надоенае, яшчэ неастылае малако. [Гарбач:] — Будзем піць малако. Толькі што з-пад каровы... Свежы сырадой.Мурашка.Як заўсёды, на золку [маці] даіла карову, працэджвала малако, налівала нам сырадою.Кухараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
require
[rɪˈkwaɪr]
v.i.
1) патрабава́ць
We shall require more help — Нам трэ́ба бу́дзе больш дапамо́гі
2) зага́дваць; вымага́ць
You are required to go there — Вам загада́на туды́ ісьці́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
éinbrocken
vt
1) накрышы́ць
2) разм. завары́ць ка́шу
◊ er hat uns éine schöne Súppe éingebrockt — ну і ка́шу ён нам заварыў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ке́міць ’разумець, разбірацца, цяміць’ (ТСБМ, Шат., ТС, КЭС, лаг., Гарэц., Бір.). Укр.кемити ’тс’. Фанетычны крытэрый дазваляе меркаваць аб лексічным пранікненні з польскай, хаця непасрэднай крыніцы мы не знаходзім. ЕСУМ, 2, 422 тлумачыць гэта наступным чынам. Прасл.kъm‑ (укр.кмітливий, прикмета) дало польск.kiem‑, на аснове якога ўзнікла невядомая нам польская лексема як крыніца беларускіх і ўкраінскіх слоў. Гэтыя разважанні здаюцца даволі праблематычнымі, паколькі нам невядомае польск.*kiemić, а таксама яго дэрываты (*kiemny, *kiemliwy). Аўтары ЕСУМ хацелі б бачыць у якасці зыходнай лексемы прасл.kъmetь, у якім, апрача значэнняў ’селянін’ і ’гаспадар’, існуюць значэнні ’галава роду, старшыня, мудрэц, хітры і спрытны чалавек’, прычым апошнія значэнні мы сустракаем ва ўсіх трох групах славянскіх моў (гл. кмець). Калі ўтварыць ад прасл.kъmetь дзеяслоў, атрымаецца kъmetiti (як gostiti < gostъ), якое ў выніку гаплалогіі магло пераўтварыцца ў *kъmeti або *kъměti. Першае на польскай моўнай глебе дало б *kiemić (resp. *kmić). Параўн. польск.kpić і каш.kʼepic (ад kiep).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
użyczać
użycza|ć
незак.кніжн. даваць; пазычаць; дзяліцца;
~ć pomocy — дапамагаць;
gospodarze ~li nam pokoju — гаспадары здавалі нам пакой
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
any3[ˈeni]adv.:Do you want any more coffee? Вы хочаце яшчэ кавы?;
That didn’t help us any. Гэта нам ніколькі не дапамагло;
I can’t go any farther. Я не магу больш ісці далей.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)