Кля́штар ’каталіцкі манастыр’. З польск. klasztor, якое з ням. Kloster (Шат., Нас., Гарэц., Яруш.), ’касцёл пры манастыры’ (Сцяшк.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

fara

ж. уст. парафіяльны (фарны) касцёл; фара

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

багамо́льня, ‑і, ж.

Уст. Памяшканне для малення. Аднакурснік пачаў шаптаць, што касцёл гэты пабудавалі ў 1395 годзе на месцы языч[ніц]кай багамольні жонкі князя Вітаўта. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чартапало́х, ‑у, М ‑лосе, м.

Двух- або шматгадовая расліна сямейства складанакветных, калючае пустазелле з перыстарассечаным лісцем і пурпуровымі кветкамі. Каля паркана, якім быў адгароджаны касцёл, рос чартапалох і палын. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

про́башч, ‑а, м.

Ксёндз, які стаіць на чале парафіі. Ксяндза-пробашча віншуюць: яго прамова — шэдэўр красамоўства. Колас. Адзінае, што заслугоўвае ўвагі, — гэта касцёл і плебанія, у якой жыве пробашч Аўгусцін. Бажко.

[Польск. proboszcz.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

като́лік, ‑а і каталі́к, ‑а, м.

Той, хто прыняў каталіцтва і прытрымліваецца ўсіх абрадаў каталіцкай царквы. Католікаў у Марока мала, і касцёл з яго цудоўнай акустыкай амаль заўсёды пустуе. В. Вольскі.

[Ад грэч. katholikós — усеагульны, галоўны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Накатага́ніць ’наварыць’ (Мат. Гом.). У слове ідэнтыфікуецца прыстаўка на- і канцавая частка, звязаная з таган ’вялікі касцёл’, што датычыць ‑ка‑, то яна можа быць суаднесена з вядомай экспрэсіўнай прыстаўкай ка‑, параўн. катурхаць (гл.) і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

базі́ліка базі́лі́ка

[лац. basilica, ад гр. basilike (stoa) = царскі (порцік)]

будынак (як правіла, касцёл) прамавугольнай формы з двума радамі калон унутры.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Krche

f -, -n царква́; касцёл, кі́рха

~ hlten* — право́дзіць набажэ́нства

zur ~ läuten — звані́ць на абе́дню [ю́трань, вячэ́рню]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Тарцыя́рка ’багамольная жанчына, якая дала абяцанне кожны дзень хадзіць у касцёл’ (Скарбы). З польск. tercjarka ’прыналежная да ордэна св. Францыска’, ад tercja ’кананічная гадзіна’ (< лац. tertius ’трэці’, г. зн. ’прыналежны да 3‑й ступені ў ордэне’, гл. Брукнер, 569).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)