2.перан., каго (што). Уцягнуць, умяшаць у што-н. непрыемнае (разм.).
У. каго-н. у цёмную справу.
3.што. Зрасходаваць на пляценне чаго-н.
Усе ніткі ўпляла ў адзін пояс.
4.што. З’есці хутка, з апетытам (разм.).
У. цэлую булку.
|| незак.уплята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Пуцава́ць1 ’прагна есці’ (гродз., Жыв. НС), пуцоваць ’злавацца’ (жытк., там жа). Відаць, да папярэдняга слова (гл.); параўн., аднак, польск.pucować ’жэрці’, чэш.spucovati ’з’есці’, якія аўтары Варшаўскага слоўніка (Варш. сл., 5, 426) і Махэк₂ (475) выво-дзяць з польск.pucować ’чысціць’, чэш.pucovati ’тс’ < ням.putzen ’тс’, г. зн. ’пакідаць посуд чыстым’.
Разм.зніж.З’есці што‑н. — Э, бацька, не ўмееце вы па-лагернаму есці, — адказаў Кісяленка.. — Трэба тут без спеху, з пачуццём, толкам і расстаноўкаю. А вы цапу-лапу і няма! Так можна ўвесь бохан злопаць і не адчуць смаку...С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыро́к1, ‑рка, м.
1.Разм.Памянш.-ласк.да сыр.
2. Невялікі брусок плаўленага сыру ці сырковай масы ў расфасоўцы. Плаўлены сырок. □ [Галя] ж заўсёды ледзь не са слязамі ўпрошвае сына з’есці кавалачак шакаладнага сырка, які ён любіць найбольш.Радкевіч.
сыро́к2, ‑рка, м.
Азёрна-рачная рыба сямейства ласасёвых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зрабіць пустым, парожнім. [Юзя:] — Апаражні конаўку ды схадзі, калі хочаш, за грэблю па суніцы.Бажко.// Вызваліць, зрабіць свабодным. Пніцкі.. апаражніў месца за сталом.Чорны.//З’есці, выпіць усё да дна. Каб не пакрыўдзіць кухараў... [Віця] узяўся за лыжку і непрыкметна для самога сябе апаражніў усю міску.Корзун.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сці́біць ’падхапіць, украсці’ (Варл., Кал.), сцы́біць, зьдзі́біць ’тс’ (Некр. і Байк.), сці́брыць ’тс’ (Касп., Бяльк., Растарг.), сці́брыты ’тс’ (Сл. Брэс.), сцы́брыць ’тс’ (Мат. Гом.), сці́бчыць ’тс’ (Жд. 3), сюды ж, відаць, сці́біцца ’ўшчамляцца, лезці’ (трак., Сл. ПЗБ); паводле аўтараў слоўніка, з літ.stiẽbtis ’выцягвацца’ (Сл. ПЗБ, 5, 39), што няпэўна. Параўн. рус.сти́брить ’тс’ і ’з’есці’. Няясна (Фасмер, 3, 759); паводле Горбача (Арго, 31), аргат. зци́брить ’украсці’ з цыган.тэ стырдэс ’тс’. Гл. цібрыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
га́дканареч., разг.
1. га́дко, отврати́тельно, проти́вно;
2. безобра́зно, уро́дливо;
3. га́дко, ме́рзко, скве́рно;
1-3 см. га́дкі;
◊ г. з’е́сці і шкада́ кі́нуць — погов. проти́вно есть и жа́лко вы́плюнуть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
умалаці́ць
1. (змалаціцьчасткучаго-н.) éinen Teil von etw. dréschen* [áusdreschen*, fértig dréschen*];
2.разм. (з’есцізапетытамувяпікайколькасці) etw. viel und mit (gróßem) Appetít áufessen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
мацу́накм.
1. (моц, трываласць) Féstigkeit f -, Dáuerhaftigkeit f -;
2. (напояў, раствораў) Stärke f -; Alkohólgehalt m -(e)s, -e (віна);
3. (што можна з’есці) Stärkung f -; Erfríschung f - (піццём)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)