турба́н, ‑а, м.
Галаўны ўбор у народаў Азіі і Паўночнай Афрыкі ў выглядзе палотнішча лёгкай тканіны, абматанай вакол галавы. Некаторыя былі пераапрануты ў артыстаў — быў поп, турак у высокім белым турбане. Хомчанка.
[Фр. turban з перс.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АНТА́БА
(ад ням. Handhabe ручка, рукаятка),
металічнае кольца, якое прымацоўвалася да варот сядзібаў, дзвярэй дамоў, дзверцаў шафаў, куфраў і служыла ручкай. На Беларусі шырока бытавала ў 16—18 ст. Некаторыя па-мастацку аздобленыя антабы (з металу, дрэва, каменю і тынку) маюць выгляд галавы льва з абручом у пашчы.
т. 1, с. 377
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГЕ́РМА
(грэч. hermēs),
чатырохгранны слуп, завершаны скульпт. выявай галавы першапачаткова бога Гермеса (адсюль назва), потым стараж. багоў, з 5 ст. да н.э. і партрэтнымі выявамі дзярж. дзеячаў, філосафаў і інш. У ант. эпоху герма — пераважна межавы знак, паказальнік дарог, з 16 ст. — від дэкар. і садова-паркавай скульптуры.
т. 5, с. 175
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Галаві́зна ’галавізна’ (БРС), ’прыдатныя да яды часткі галавы жывёлы’ (Шат.). Вытворнае прасл. характару ад *golva ’галава’ (суф. ‑izna). Прасл. *golvizna з рознымі значэннямі вядома не ва ўсіх слав. мовах, але размеркаванне гэтага слова такое (ст.-слав., славен., чэш., славац., польск., рус., бел.), што дазваляе думаць пра яго прасл. характар, але, магчыма, толькі як марфалагічнае ўтварэнне (значэнні слоў, наогул, маюць дачыненне да галавы, але канкрэтная іх семантыка не дазваляе зыходзіць з аднаго прасл.). Падрабязны агляд форм і значэнняў *golvizna па слав. мовах гл. у Трубачова, Эт. сл., 7, 10.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
смэш
(англ. smech = удар)
удар па тэнісным мячы, які ляціць вышэй галавы, з мэтай накіраваць яго ўніз на поле праціўніка.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
crown1 [kraʊn] n.
1. каро́на, вяне́ц;
the Crown ула́да мана́рха
2. вяно́к (з кветак)
3. кро́на (манета)
4. вяршы́ня, вершалі́на, верхаві́на (чаго-н.); ма́каўка (галавы)
5. каро́нка (зуба)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
signify [ˈsɪgnɪfaɪ] v.
1. fml зна́чыць, азнача́ць, мець значэ́нне;
It doesn’t signify. Гэта не мае значэння.
2. пака́зваць, выка́зваць;
signify one’s agreement by nodding пака́зваць сваю́ зго́ду кіўко́м галавы́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
маку́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
1. Вяршыня чаго‑н.; верхавіна. Замерлі дрэў макушкі, Не зварухнецца ліст. Глебка.
2. Верхняя частка галавы, макаўка. Шапка-кубанка сядзела на самай макушцы. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чадра́, ‑ы, ж.
Лёгкае пакрывала, якім, выходзячы з хаты, захутваюцца жанчыны-мусульманкі з галавы да ног. Мусульманка скінула чадру і адкрыла свой твар. «Маладосць». Юныя танцоўшчыцы-арабкі скінулі ў нашу чэсць чадру. Панчанка.
[Цюрк.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чы́таны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад чытаць.
2. у знач. наз. чы́танае, ‑ага, н. Тое, што чыталі, прачыталі. Настаўнік чытаў учора газеты, і чытанае не выходзіць у Міхалкі з галавы. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)