áusziehen

*

1.

vt

1) выця́гваць

2) здыма́ць (адзенне)

Schúhe ~ — разува́цца

2.

vi (s)

1) выязджа́ць з кватэ́ры, высяля́цца

2) выхо́дзіць, выступа́ць

zum Kámpfe ~ — выхо́дзіць на бі́тву

3.

(sich) раздзява́цца Áuszug

m -(e)s, -züge

1) вы́трымка

2) уры́вак

3) вы́цяжка, экстра́кт

4) вы́езд, ад’е́зд, адыхо́д; выступле́нне во́йскаў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

przeciw

1. супраць, супроць;

płynąć przeciw prądowi — плысці супраць цячэння;

2. супраць; супроць;

nie mam nic przeciw temu — я нічога не маю супраць гэтага;

występować przeciw nadużyciom — выступаць супраць злоўжыванняў;

3. наперакор, супраць;

przeciw mej woli — супраць маёй волі;

mówić przeciw własnemu przekonaniu — гаварыць наперакор сваім перакананням;

przeciw gorączce — супраць тэмпературы; ад тэмпературы, ад гарачкі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

walk​2 [wɔ:k] v.

1. хадзі́ць, ісці́ пехато́й; прагу́львацца;

go walking падаро́жнічаць пе́шкі;

How long does it take to walk into town? Як доўга ісці да горада?

2. вадзі́ць на шпа́цыр, прагу́льваць;

I walked her home. Я правёў яе дамоў.

3. рабі́ць абхо́д

♦

walk tall трыма́цца самаўпэ́ўнена;

walk on air ра́давацца, ног пад сабо́й не чуць (ад радасці);

walk the boards выступа́ць на сцэ́не;

don’t run beforе you can walk не забяга́йце напе́рад, не апярэ́джвайце падзе́і

walk away [ˌwɔ:kəˈweɪ] phr. v. (from) пакіда́ць, адыхо́дзіць

walk off [ˌwɔ:kˈɒf] phr. v.: walk one’s legs off infml нахадзі́цца да знямо́гі;

walk off with smth. infml укра́сці што-н.

walk over [ˌwɔ:kˈəʊvə] phr. v. лёгка перамагчы́ (апанента)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

wchodzić

wchodzi|ć

незак.

1. уваходзіць;

~ć z kim w umowę — прыходзіць да пагаднення з кім;

ustawa wchodzić w życie — закон уваходзіць у сілу;

2. падымацца, узыходзіць;

wchodzić po schodach — падымацца па лесвіцы;

3. (пра мора, сушу) урэзвацца, укліньвацца, выступаць;

4. уваходзіць, змяшчацца;

~ć komu w drogę — заступаць каму дарогу;

wchodzić w szczeguły — паглыбляцца ў падрабязнасці (дэталі)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Ахламо́н ’неарганізаваны, неакуратны, зацюканы чалавек’ (Юрч. Фраз. 2), вахламон ’неахайны чалавек’, вахламоня ’неахайная жанчына’, вахламондзія ’тс’ (Яўс.); слова вядома на большай частцы Беларусі са значэннямі ’чалавек, недалёкі ў разумовых адносінах’, ’чалавек без пачуцця ўласнай годнасці’, ’дрэнна выхаваны, некультурны чалавек’, ’неакуратны, неахайны чалавек’, ’неахайна адзеты чалавек’, няўклюда’ і інш. Рус. охламон дурань і гультай’, рус. дыял. охламон ’вялікі чалавек, у якога не ўсё ў парадку’. Няясна. Найбольш натуральнай здаецца сувязь з хлам ’старызна, дрэнь’ (Нас.), якое, паводле Бірылы, Бел. антр., 2 (пад Ахламёнак), можа выступаць у форме ахлам, параўн. таксама рус. дыял. хлам ’лахманы, старызна’, хламунина ’старая, зношаная адзежына’; параўн. таксама серб.-харв. hlamina ’зношаны абутак, уступкі’ (Скок, 1, 671); тады першапачаткова ахламон ’неахайна адзеты чалавек’ з экспрэсіўнай суфіксацыяй як у разявон ’разява’, пры гэтым магчымы ўплыў кантамінаваных форм тыпу рус. пск. ахломотья лахманы’. Аднак, прымаючы пад увагу аддзеяслоўны характар форм тыпу разявон, можна дапусціць утварэнне ахламон ад хламаць, хламнуць (ад гукапераймальнага хлам!), параўн. хламаць ’есці’ (пра свіней; рэдка абразліва — пра чалавека, КСТ), экспр. ’есці’ (Сержп., Грам., 61), хламнуць ’праглынуць (Бел. фраз., 62), суфіксацыя ахламон як у матон ’круцель, махляр, дзялок’ (Яўс., ад матаць); тады ахламон ’некультурны чалавек, мужык’, параўн. хамула ’некультурны чалавек’ ад хамаць ’прагна і гучна есці’, рус. дыял. охряпок ’дзеравеншчына, няўклюда’ ад хряпать ’есці многа’. Жаргонны характар слова дазваляе лічыць верагодным таксама дапушчэнне Супруна (вусн. паведамл.) аб сувязі з грэч. ὄχλος ’чэрнь, натоўп’ (да ст.-грэч. ὀχλο‑μανέω ’імкнуцца да папулярнасці’?), аднак пры гэтым узнікаюць пэўныя фармальныя цяжкасці. Параўн. з іншай суфіксацыяй ахлама́н ’неацёсаны, тупы чалавек’ (Цых.). Гл. Цыхун, БЛ, 8 (1975), 58–59.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

stare​2 [steə] v.

1. пі́льна глядзе́ць, утаро́піцца;

make people stare здзіўля́ць каго́-н.;

stare into smb.’s eyes пі́льна глядзе́ць каму́-н. у во́чы;

stare into space глядзе́ць і нічо́га не ба́чыць

2. кі́дацца ў во́чы

3. зе́ўраць, выступа́ць (на фоне чаго-н.);

Rows of empty windows stared from the house. Дом зеўраў радамі пустых вокнаў.

♦

stare smb. into confusion збянтэ́жыць каго́-н. пі́льным по́зіркам;

stare smb. in the face дзёрзка глядзе́ць на каго́-н.;

Ruin stared him in the face. Яму пагражала галеча.

stare down [ˌsteəˈdaʊn] phr. v. BrE прыму́сіць каго́-н. апусці́ць во́чы, збянтэ́жыць каго́-н.;

stare down a stranger вылу́плівацца на незнаёмага

stare out [ˌsteərˈaʊt] phr. v. BrE = stare down

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Труска́лкі, труска́ўкі, труска́вкы ‘клубніцы, Fragia viridis Duch.’ (ТСБМ, Касп., Байк. і Некр., Сцяшк., ТС, Выг., Сл. Брэс., Скарбы, Жд. 2; карэліц., Янк. Мат.; гродз., маг., мін., Кіс.; зах.-бел., Сл. ПЗБ); труска́вчына ‘ягада клубніц’ (Клім.); труска́лка ‘тс’ (Нік., Оч.), труска́ўка ‘тс’ (Кіс.), тру́скаўкі ‘суніцы, Fragaria ananassa Duch.’ (маг., мін., гродз., Кіс.; бяроз., ЛА, 1). Этымалогія няпэўная, звязваецца з назвамі іншых раслін, параўн. укр. тру́скавка ‘суніца’, труск, траскавка ‘тс’, польск. truskawka ‘клубніца’, вял.-польск. truśkawki, tryśkawki ‘тс’, truskawiec, truskawice ‘птушыны драсён, Polygonum aviculare L.’, truskowie ‘палын палявы, Artemisia campestris L.’; в.-луж. truskalca ‘суніца’, ‘клубніца’, чэш. truskavec ‘драсён птушыны’, jahodník truskavec ‘клубніца’, ст.-чэш. truskavicě ‘тс’, славац. truskavica ‘тс’, drúzgavica ‘чарэшня’, druzgavec ‘суніцы’, truskavec ‘хваснік, пярыльцы, Hippuris vulgaris L.’, славен. tróska, trúskavica, truska(vka), tróskva ‘суніца’, серб. труска, харв. truska, trȍskot, druzgavac ‘тс’. Паўн.-слав. *truskavъka/*truskavica (паводле Борыся, 645). У паўднёвых славян можа выступаць галосная ‑o‑ ў аснове. Зыходзячы са славянскага матэрыялу, нельга растлумачыць матывацыю назвы. Дапускаюць, што назва абумоўлена: трашчаннем на зубах насення пладоў (ЕСУМ, 5, 659); спецыфічным шумам (трэскам) пры зрыванні пладоў (Махэк₂, 655; Шустар-Шэўц, 1539); трэскам пры ламанні сцяблінак з лістамі — аналогіі маюцца ў розных мовах: укр. хрускавка, хру́ставка ад хрускати, хрусті́ти ‘хрусцець’, чэш. praskavec < praskati ‘трэскацца, лопацца, трашчаць’, в.-луж. pruskelcy < pruskotać ‘трашчаць’, літ. braškė ‘клубніца’ < braškė́ti ‘трашчаць’, нова-в.-ням. Knackbeere < knacken ‘хрусцець’, польск. truskawka < trusk ‘трэск, хруст’, ст.-рус. трускъ ‘трэск’, рус. дыял. труск ‘тс’ (Брукнер, 578; Махэк, 104–105; Борысь, 645). У беларускай мове (як і ў іншых славянскіх мовах) назва клубніц была перанесена з назвы суніц у першай палове XVIII ст., калі шляхам перакрыжавання віржынскіх і чылійскіх суніц былі выведзены гатункі клубніц.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сцэ́на, ‑ы, ж.

1. Спецыяльная пляцоўка ў тэатры, на якой адбываюцца спектаклі; тэатральныя падмосткі. Ужо ў тэатры, седзячы поруч з Юлькай, Аляксей глядзеў на сцэну, але не разумеў, што там робяць артысты. Даніленка. Сцэна была невялікая, але малюнак дэкарацыі, што вісеў на задняй сцяне, рабіў яе бясконцай. Пальчэўскі. // Тэатр, тэатральная дзейнасць. Майстры сцэны. □ І ўжо нават без сцэны [Мікола] Сам сябе не ўяўляў. Бачыла. На прафесійную сцэну .. [Рыгор Пятрэнка] прыйшоў з мастацкай самадзейнасці. «ЛіМ».

2. Асобная частка акта тэатральнай, п’есы. Фінальная сцэна пятага акта. □ [Зоя:] — Ты разумееш, сядзелі мы з Тамарай пасля першай сцэны ў грыміровачнай, нам выступаць у самым канцы спектакля. Рамановіч.

3. Асобны эпізод, які паказваецца ў п’есе, літаратурным творы, карціне. Некаторыя крытыкі з зайздроснай прастадушнасцю паўтараюць: у Чорнага няма батальных сцэн. Лужанін. У сцэнах допыту, следства, самога судовага працэсу паэт [Ф. Багушэвіч] выявіў сябе бліскучым майстрам сатыры. Навуменка. // Невялікі драматычны твор, які перадае які‑н. асобны эпізод, выпадак. «Сцэны з рыцарскіх часоў» А. С. Пушкіна.

4. Разм. Рэзкая, вострая размова. [Карнейчык:] Тут чалавек жаніцца нарыхтаваўся, а вы перад ім сямейныя сцэны разыгрываеце. Крапіва. [Міхаліна:] — Цераз тыдзень, калі не раней, пачнуцца сцэны рэўнасці, папрокі... Шамякін. // Здарэнне, эпізод, якія можна назіраць у жыцці. [Брат Зосі] намерыўся схаваць сала пад рубашку, але адчыніліся дзверы з пакоя, і Сегенецкая ўбачыла ўсю гэтую сцэну. Чорны. Мне жыва прыгадаліся сцэны тых дзён у нашым шчаслівым пакойчыку. Дуброўскі.

5. перан. Поле, арэна дзейнасці. На гістарычную сцэну выступіў рабочы клас. □ Сышлі са сцэны прэч магнаты. Колас.

[Лац. scaena з грэч.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

áusschlagen

*

1.

vt

1) выбіва́ць

2) (mit D) абіва́ць, абшыва́ць (чым-н.)

3) адхіля́ць, адмаўля́ць

j-m etw. ~ — рэ́зка адмо́віць каму́-н. у чым-н.

2.

vi

1) (h) брыка́цца

2) (s) распуска́цца (пра пупышкі)

3) (s) канча́цца

die Sáche schlug zu séinem Gúnsten aus — спра́ва павярну́лася на яго́ кары́сць

4) (s) прабіва́цца (пра полымя); выступа́ць на паве́рхню; мед. высыпа́ць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

speech [spi:tʃ] n.

1. мо́ва, маўле́нне; мо́ўная дзе́йнасць;

a figure of speech ling. фігу́ра мо́вы;

a part of speech ling. часці́на мо́вы;

be slow of speech гавары́ць паво́льна;

speech habits маўле́нчыя на́выкі;

express thoughts by spe ech выка́зваць ду́мкі ўслы́х;

He was startled beyond speech. Ён анямеў ад здзіўлення.

2. гаво́рка, вымаўле́нне;

colloquial speech гутарко́вая мо́ва;

free speech бесцырымо́нная гу́тарка;

London spe ech ло́нданскі дыяле́кт;

He is Irish by his speech. Ён ірландзец, пра што сведчыць яго вымаўленне.

3. (on/about) прамо́ва, выступле́нне, спіч;

an opening/a closing speech усту́пная/заклю́чная прамо́ва;

freedom of speech свабо́да сло́ва;

a speech of welcome прывіта́льная прамо́ва;

make/deliver/give a speech выступа́ць з прамо́ваю

4. размо́ва;

give speech to one’s feelings знайсці́ сло́вы для выка́звання сваі́х пачу́ццяў

♦

speech is silver, silen ce is golden сло́ва – срэ́бра, маўча́нне – зо́лата

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)