атлёт, ‑а, М ‑лёце, м.
Разм. Быстры, рашучы, лоўкі, адчайны малады чалавек. Дзеўка яна [Ганна] не цаца была, а Ванька — атлёт. Век бы ён Ганны не ўзяў, каб на Грыбава дабро не пагнаўся. Брыль. [Мітрафан:] — Слаўны, братка, у цябе сувязны. Атлёт! Бажко. У гэтым стомленым, азызлым і, мусіць, маральна зламаным чалавеку цяжка было пазнаць былога віленскага фарсуна, атлёта і бадзёрага прыгажуна-мужчыну. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павыво́дзіцца, ‑дзіцца; зак.
1. Перастаць існаваць, знікнуць; аджыць свой век — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Усе плямы павыводзіліся. Не будзе вады — павыводзіцца рыба. □ Госці і пачастункі сярод хутаранцаў павыводзіліся ўшчэнт. Чорны.
2. Вывесціся з яйца, лічынкі і пад. — пра птушак, насякомых. Буслы, якія павыводзіліся ў гнёздах, сталі дарослыя і цяпер кожную раніцу разам са сваімі бацькамі кружылі высока ў небе. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ста́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; незак.
Станавіцца старым або больш старым; старэць. [Паўліна Сямёнаўна:] — Век я свой зжываю, а вось адчуваю так, нібы яно зноў пачынаецца, маё жыццё, другім чалавекам я раблюся. Старыцца няма калі. Дуброўскі.
•••
Старыцца ў дзеўках — вельмі доўга не быць замужам. І панскія сыны да яе не сваталіся, бо Арлоўскі быў усё-такі не пан, і Адэля старылася ў дзеўках. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка́менный
1. (о здании из камня или кирпича) мурава́ны;
ка́менный дом мурава́ны дом;
ка́менная стена́ мурава́ная сцяна́, мур;
2. в др. знач. каме́нны;
ка́менная соль каме́нная соль;
ка́менный у́голь каме́нны ву́галь;
ка́менный век ист. каме́нны век;
ка́менный мост каме́нны мост;
ка́менная насти́лка брук;
ка́менные поро́ды геол. каме́нныя паро́ды;
ка́менные рабо́ты каме́нныя рабо́ты;
ка́менная ба́ба каме́нная ба́ба;
ка́менный мешо́к каме́нны мяшо́к;
◊
как за ка́менной стено́й як за муравана́й (каме́ннай) сцяно́й.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
gólden
a залаты́
das ~e Zéitalter — залаты́ век
~e Bérge verspréchen* — абяца́ць залаты́я го́ры
éine ~e Medáille — [-'daljə] залаты́ меда́ль
die ~e Régel — матэм. трайно́е пра́віла
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
póki
пакуль;
póki co — пакуль што;
póki sił starczy — пакуль хопіць сіл;
póki życia nie zapomnę — да смерці не забуду; век не забуду
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ідылі́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да ідыліі (у 1 знач.). Ідылічны жанр.
2. Мірны, ціхі, спакойны; нічым не засмучаны. Ідылічны настрой. □ У пакой улятаў лагодны шум вясковага лесу, наперабой спявалі птушкі, але гэты ідылічны малюнак не супакойваў. Шчарбатаў. Ну, бываюць такія ідылічныя сем’і, дзе б пражылі век, ні разу ні ў чым не ўсумніўшыся, не засумаваўшы; без адзінага папроку і непаразумення? Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камяні́ца, ‑ы, ж.
1. Каменны або цагляны будынак. [Пан Францішак] прадаў сваю частку фальварка, купіў у ваяводскім Навагрудку камяніцу на восем кватэр. Брыль. Ціхія вулкі ўсё яшчэ чакалі таго часу, калі.. на месцы аджыўшых свой век драўляных домікаў пачнуць узвышацца шматпавярховыя камяніцы. Хадкевіч.
2. Абл. Пра камяністую глебу. Сурвіла «літасціва» дазволіў Леапольду ўзяць сабе пару дзесяцін каля Гушкавай хаты. Гэта была не зямля, а пустэча, страшэнная камяніца. Кудраўцаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
überlében
1.
vt
1) перажы́ць (чалавека, славу)
2) перажы́ць, зазна́ць, перане́сці
3) перажы́ць, дажы́ць, вы́жыць
2.
(sich) аджы́ць
das hat sich überlébt — гэ́та аджыло́ свой век
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
age
[eɪdʒ]
1.
n.
1) век -у m. (жыцьця́)
His age was 14 — Яму́ было́ 14 гадо́ў
The age of a horse is 24 to 30 years — Ко́ні жыву́ць ад 24 да 30 гадо́ў
2) пэры́яд жыцьця́
old age — стары́ век, ста́расьць
3) эпо́ха f.
Galileo was in advance of his age — Галіле́й вы́перадзіў сваю́ эпо́ху
4) пакале́ньне n.
5) век -у m. (пэры́яд у гісто́рыі)
the Middle Ages — сярэдняве́чча n.
the atomic age — а́тамны век
6) э́ра f. (пэры́яд у гісто́рыі зямлі)
the ice Age — ледавіко́вы пэры́яд, ледавіко́вая э́ра
2.
v.t.
1) рабі́ць стары́м, стары́ць
Worry ages a man — Згрызо́ты ста́раць чалаве́ка
2) высьпяля́ць, вы́сьпеліць, рабі́ць гато́вым для ўжыва́ньня
to age cheese for a year — уле́жваць, высьпяля́ць сыр цэ́лы год
3.
v.i.
1) старэ́ць
He aged rapidly — Ён ху́тка пастарэ́ў
2) высто́йваць
The wine is put into oak casks to age — Віно́ зьліва́юць у дубо́выя бо́чкі для высто́йваньня
•
- ages
- be of age
- come of age
- for ages
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)