Ку́рава ’куродым’ (ТСБМ, Мат. Гом.), ’пыл’ (Сл. паўн.-зах., Нар. лекс., Жыв. сл., Жд. 3). Ст.-бел. курава ’пыл’, якое Булыка (Запазыч., 181) памылкова лічыць запазычаннем з польскай мовы. Укр. курява ’тс’, польск. kurzawa, славац. kúrava ’тс’, н.-луж. kuŕava ’туман’, в.-луж. kurjawa ’тс’. Паўн.-слав. kurjava. Славен. kurjȃva ’саграванне’ мае іншую семантыку і не мае паралелей у іншых паўднёваславянскіх мовах. Параўн., аднак, серб.-харв. ку̀рњавити ’дыміць’, якое, калі яго параўнаць з польск. kurniawa, сведчыць аб паралельнай форме: прасл. kurnjava (Слаўскі, 3, 404). Да курыць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пага́нка 1 ’ядавіты грыб’ (ТСБМ, Касп.). Рус. пога́нка ’тс’. Да паганы (гл.).
Пага́нка 2 ’вадаплаўная птушка, мяса якой мае непрыемны смак’ (ТСБМ, Нас.). Да пага́ны (гл.); з тлумачэння значэння відавочная і матывацыя назвы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вярце́сты ’пакручаны (аб капусце)’ (навагр., КТС) у загадцы ўжываецца побач з рыфмаваным круцесты, якое на суседняй тэрыторыі мае форму крутасты (пруж., кобр., пін.). Да вярцець (гл.); мяккі зычны асновы з’яўляецца прычынай суфіксальнага варыянта.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Агаро́д ’гарод’, укр. огород, рус. огород, польск. ogród сад пладовы’ да гарадзіць (гл.), а‑ прэфіксальнае. Арэал распаўсюджання гэтага інавацыйнага ўтварэння досыць абмежаваны. Інавацыя мае семантычны характар (параўн. серб.-харв. оград ’усё, што агароджана’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
заго́нны 1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да загона 1. Загонная пасьба.
заго́нны 2, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да загона 2. Загоннае паляванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
генеты́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да генезісу, вывучае паходжанне, развіццё чаго‑н. Генетычная сувязь.
2. Які мае адносіны да генетыкі. Генетычная інфармацыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка́псульны 1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да капсулы. Капсульны гідраагрэгат.
ка́псульны 2, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да капсуля. // З капсулем. Капсульны пісталет.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
клінко́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да клінка (у 2 знач.). Клінковая сталь.
2. Які мае форму клінка (у 3 знач.). Клінковы сыр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парамато́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Спец. Які мае адносіны да параматора.
2. Які мае паравыя рухавікі (пра механічны флот у адрозненне ад паруснага і вёславага).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ры́фавы 1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да рыфа 1. Рыфавыя адкладанні.
ры́фавы 2, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да рыфа 2. Рыфавы вузел.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)