Мачаўнік ’цыкорыя звычайная, Cichorium inthybus L.’ (Бел. Зельн.; брэсц., Кіс.). Да мачыць > (вы)‑ма́чваць ’рабіць настой з зялёнага лісця’. Магчыма таксама, што гэта семантычны перанос з мячэўнік (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Расшо́рыць ’распусціць, растраціць’ (Варл.), ’разбурыць’ (віл., Сл. ПЗБ). Параўн. распасорыць (гл.). Значэнне ’разбурыць’ аўтары апошняга слоўніка тлумачаць уплывам літ.šorà ’шум, хваляванне, мітусня’, šorúoti ’бегаць, хутка рабіць, спяшацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Свідраві́на ‘шчыліна, буравая адтуліна’ (ТСБМ). Наватвор 60‑х гг. XX ст., аўтарства прыпісваецца Я. Скрыгану (PC, 1995, 11, 11); ад сві́драваць ‘рабіць адтуліну свярдзёлкам або бурам’, гл. свідар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
harden
[ˈhɑ:rdən]1.
v.
1) цьвярдзе́ць, рабі́ць (-ца) цьвёрдым
2) загарто́ўваць (-ца)
3) рабі́ць (-ца) бязду́шным, бязьлі́тасным
4) гартава́ць (пра хара́ктар)
2.
v.i.
1) расьці́, узраста́ць (пра цэ́ны а́кцыяў)
2) зацьвярдзява́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
каменці́раваць
(лац. commentari)
1) даваць каментарый да якога-н. тэксту (напр. к. вершы М. Багдановіча);
2) абмяркоўваць што-н., рабіць свае заўвагі аб чымн. (напр. к. спектакль).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Пра́віць2 ’гаварыць’ (Шат.; воран., астрав., віл., беласт., драг., Сл. ПЗБ, Сл. Брэс.; паст., ДАБМ, камент., 916), ’сцвярджаць, паўтараць адно і тое ж’ (ашм., Стан.). Польск.prawić ’тс’; у гэтым значэнні дзеяслоў вядомы яшчэ ў чэш. (praviti), славац. (vypávať, rozprávať) і славен. (praviti). Брукнер (435) выводзіць з правіць1, але Махэк₂ (481) аддзяляе яго ад правіць1, таму што не бачыць семантычнай сувязі паміж імі і параўновае з хец.palvāi ’тс’. Няпэўна. Хутчэй за ўсё. ад *pravъ (гл. правы ў другасным значэнні ’які мае рацыю; правільны’), параўн. сваё правіць ’даводзіць сваю рацыю’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бездапамо́жнасць, ‑і, ж.
Стан бездапаможнага. Першы раз баявы камандзір адчуў сваю бездапаможнасць; на яго вачах паміраў самы родны, блізкі чалавек, а ён не ведаў, што рабіць, чым дапамагчы.Шамякін.Джулля, пакутуючы ад свае бездапаможнасці ў такім паядынку, толькі кусала вусны.Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брані́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.
Замацоўваць каго‑, што‑н. за кім‑, чым‑н., рабіць што‑н. недатыкальным. Браніраваць месцы ў гасцініцы. Браніраваць білет на самалёт.
бранірава́ць, ‑ру́ю, ‑ру́еш, ‑ру́е; зак. і незак., што.
Пакрыць (пакрываць) бранёю (у 2 знач.). Браніраваць кабіну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
басата́, ‑ы, ДМ ‑це, ж., зб.
Лаянк. Галадранцы, басякі. Лепш не чапаў бы Харытон галадранай басаты.Баранавых.//Разм.груб. Пра хлапчукоў, якія любяць рабіць шкоду. [Дзядзька да Косціка:] — Ты чаго тут тырчыш? Мо ў хату залезці хочаш? А ну марш адсюль, басата...Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загара́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1.Незак.да загарэць.
2.перан.Разм. Бяздзейнічаць, рабіць вымушаны адпачынак у рабочы час. Паток [машын] расце з кожным днём, гадзінамі «загараюць» шафёры, чакаючы кароткай каманды старога абветранага паромшчыка.Грахоўскі.— Загараем, — гаворыць трактарыст.. — Чакаем насення.«Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)