Зматажы́цца ’налегчы’ (Сл. паўн.-зах.). Прыклад: «індычка зматажылася на гусяня і пашла комкаючы» (шчуч.). Улічваючы геаграфію, верагодна, з літ. Крыніцай можа быць matažgóti, matarúoti, mataškúoti ’махаць’, sumatažgóti ’пачаць рухацца, махаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Не́будзь ’зло; хвароба’ (Ян.). З не і быць, параўн. небулі́ца (= *небыліцы) ’небыццё’ (ТС), хутчэй за ўсё табуізаваны выраз для паняцця ’смерць’, параўн. не́мач ’хвароба’, не́жыць ’тс’, небы́т ’смерць’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кукав́аць ’ствараць гукі, падобныя на «ку‑ку»’ (ТСБМ, Нас.). Гукапераймальнае. Параўн. укр. кукувати, рус. куковать, польск. kukować, в.-луж. kukować ’тс’. Балтыйскія паралелі (літ. kaũkti ’быць’) далёкія семантычна і марфалагічна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пераста́віцца ’памерці’ (Нас.). Адаптаванае запазычанне з рус. преставиться ’тс’, што са ст.-слав. прістлвитн сл ’тс’, якое калькуе грэч. μετατίνεσναι ’быць перамешчаным’ (у іншы свет), параўн. ставіць (Фасмер, 3, 361).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пры́жкі ’які здольны скакаць’ (ТС). Да пры́гаць (гл.); сюды ж вытворнае ад яго пры́жыць ’спружыніць’ (там жа), хаця адносіны паміж імі могуць быць і адваротнымі (што, праўда, не падаецца абавязковым).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Свірбу́ль ‘птушка снягір’ (Сцяшк.). Паводле Цыхуна (Лекс. балтызмы, 53), літуанізм, параўн. літ. žvírblis, žvírbilis ‘верабей’. На думку Лаўчутэ (Балтизмы, 72), не выключана, што крыніцай магло быць і лат. žvirbulis ‘тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лагі́чны
1. логи́ческий;
~ныя катэго́рыі — логи́ческие катего́рии;
~ная памы́лка — логи́ческая оши́бка;
2. логи́чный, логи́ческий;
л. адка́з — логи́ческий (логи́чный) отве́т;
3. (последовательный, закономерный) логи́чный;
быць ~ным — быть логи́чным;
л. ўчы́нак — логи́чный посту́пок;
○ л. на́ціск — логи́ческое ударе́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
невысо́кі в разн. знач. невысо́кий;
~кае дрэ́ва — невысо́кое де́рево;
н. ціск — невысо́кое давле́ние;
~кая я́касць — невысо́кое ка́чество;
быць ~кай ду́мкі аб кім-, чым-не́будзь — быть невысо́кого мне́ния о ком-, чём-л.;
н. го́лас — невысо́кий го́лос
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
jeopardy [ˈdʒepədi] n. :
♦
be in jeopardy быць у небяспе́цы;
This action puts in jeopardy the whole project. Гэтая акцыя ставіць пад пагрозу ўвесь праект.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
lightning [ˈlaɪtnɪŋ] n. мала́нка, бліскаві́ца;
thunder and lightning гром і мала́нка;
be struck by lightning быць забі́тым мала́нкаю
♦
like (greased) lightning (ху́тка) як мала́нка
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)