цячы́, цячэ; цякуць; пр. цёк, цякла, ‑ло; незак.

1. Ліцца струменямі, патокам; ліцца, струменіцца ў якім‑н. напрамку. Рака цячэ. Слёзы цякуць. Кроў цячэ. □ Цякла тут з лесу невялічка Травой заросшая крынічка. Колас. У тры ручаі, мяшаючыся з густым пылам на твары за дарогу, цяклі з-пад мокрых валасоў рагі поту. Нікановіч. / у безас. ужыв. Са стрэх цякло.

2. Сыпацца, падаць струменьчыкамі (пра сыпкія рэчывы). З-пад ног сухі пясок цячэ Янтарнымі драбінкамі. Хведаровіч. Зерне цякло праз пальцы залатымі крупінкамі. Хадкевіч.

3. перан. Праходзіць, працякаць (пра час). Міналі, цяклі ночы і дні. Сачанка.

4. перан. Праходзіць, адбывацца; ісці сваім парадкам. Доўга гутарка цякла. Гілевіч. // Развівацца ў пэўнай паслядоўнасці. Ветрык ад халодных водаў дзьмуў у твар Данілу, а думкі ўсё роўна цяклі далей. Пестрак. Калі быць — дык мастом Над імклівай вадой, — Каб каханне цякло наша Рэчкай жывой. Куляшоў. Спакойна цякло жыццё. Гурскі. // Бесперапынна плаўна гучаць. І зноў цячэ, цячэ, як рэчка, песня, Плыве ў душу, у сэрца хлапчука. Караткевіч.

5. перан. Ісці, рухацца суцэльным патокам, масай (пра вялікую колькасць людзей). Абуджаюцца вуліцы, цякуць патокі людзей. Гамолка. Цячэ праспект ракой шумлівай... Лойка.

6. Ісці ад чаго‑н., пахнуць; павяваць. Грыбны водар цёк з зямлі. Чорны. Ветры з поўдня на ўсход цякуць. Лявонны.

7. Прапускаць ваду (праз адтуліну, дзірку і пад.); мець цечу. Кацёл цячэ. Боты цякуць.

•••

Слінкі цякуць гл. слінкі.

Цёкам цячы — моцна цячы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ву́шы, -шэ́й (ед. ву́ха ср.) у́ши;

◊ в. аб’е́сці — прожужжа́ть у́ши; надое́сть;

в. вя́нуць — у́ши вя́нут;

вы́цягнуць з в. — вы́тащить за́ уши;

дайсці́ да (чыіх) вушэ́й — дойти́ до уше́й (кого, чьих);

за вуша́мі — трашчы́ць за уша́ми трещи́т;

за в. не адця́гнеш — за́ уши не отта́щишь;

за в. цягну́ць — (каго) за́ уши тащи́ть (кого);

закаха́цца па в. — влюби́ться по́ уши;

мець в. — слу́шать, прислу́шиваться;

мець свае́ во́чы і в. — име́ть свои́ глаза́ и у́ши;

накруці́ць в. — надра́ть у́ши;

на свае́ (ула́сныя) в. чуць — слы́шать со́бственными уша́ми;

натапы́рыць в. — навостри́ть у́ши;

не ба́чыць як сваі́х вушэ́й — не вида́ть как свои́х уше́й;

не ве́рыць сваі́м вуша́м — не ве́рить свои́м уша́м;

па в. ў гра́зі — по́ уши в грязи́;

па в. ў даўга́х — по́ уши в долга́х;

па са́мыя в. — по са́мые у́ши, по́ уши;

пачырване́ць да вушэ́й — покрасне́ть до уше́й;

пець (напе́ць) у в. — дуть, петь (наду́ть, напе́ть) в у́ши;

прапусці́ць мі́ма вушэ́й — пропусти́ть ми́мо уше́й;

пратрубі́ць (пракрыча́ць) в. — (каму) прожужжа́ть (прокрича́ть, протруби́ть) у́ши (кому);

разве́сіць в. — разве́сить у́ши;

стая́ць у вуша́х — стоя́ть в уша́х;

стры́гчы вуша́мі — стричь (пря́дать, прясть) уша́ми;

уве́сці ў в. — (каму) подсказа́ть (кому); надоу́мить (кого);

хоць в. затыка́й — хоть у́ши затыка́й;

хто парася́ ўкраў, у таго́ ў вуша́х пішчы́ць — посл. на во́ре ша́пка гори́т;

і сце́ны в. ма́юць — посл. и у стен у́ши есть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ве́даць

1. (знаць) wíssen* vt;

я гэ́та до́бра ве́даю ich weiß es gut;

я аб гэ́тым нічо́га не ве́даю ich weiß nichts davón;

2. (мець веды) kénnen* vt;

ён ве́дае жыццё er kennt das Lében;

ве́даць на па́мяць áuswendig kénnen* [wíssen*, können*];

3. (каго-н, быць знаёмым) kénnen*;

я яго́ ма́ла ве́даю ich kénne ihn kaum;

4. (умець, разумець) kénnen* vt, können* vt, verstéhen* vt;

ён ве́дае сваю́ спра́ву er verstéht séine Sáche;

ён ве́дае ў гэ́тым толк разм er kennt sich da(rín) aus, er weiß da(rín) Beschéid;

◊ ве́даць не ве́даю разм ich weiß von nichts, mein Náme ist Háse

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

зуб м

1. Zahn m -(e)s, Zähne;

карэ́нны зуб Báckenzahn m;

мало́чны зуб Mílchzahn m;

зуб му́драсці Wéisheitszaħn m;

◊ зуб за зуб Zahn um Zahn;

вастры́ць на што-н зубы ganz verséssen sein auf etw. (A);

мець зуб на каго-н j-n auf dem Kíeker háben (разм); j-n nicht léiden können*; gégen j-n vóreingenommen sein;

трыма́ць язык за зуба́мі разм séine Zúnge im Zaum hálten*, séine Zúnge zügeln; das Maul [den Schnábel] hálten* (груб);

пакла́сці зубы на палі́цу разм am Húngertuch nágen; nichts zu béißen háben;

узбро́ены да зубо́ў bis an die Zähne bewáffnet;

2. тэх Zahn m -(e)s, Zähne

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

и́мя

1. в разн. знач. імя́, род. імя́ и і́мені ср.;

2. / и́мя существи́тельное грам. назо́ўнік, -ка м.;

и́мя числи́тельное грам. лічэ́бнік;

◊

во и́мя (кого, чего) у імя́ (каго, чаго);

и́менем (кого, чего) і́мем (і́менем) (каго, чаго);

и́мени (кого, чего) імя́ (і́мені) (каго, чаго);

называ́ть ве́щи свои́ми (со́бственными, настоя́щими) имена́ми называ́ць рэ́чы сваі́мі (ула́снымі, сапра́ўднымі) імёнамі;

на и́мя чьё (адресованный) на імя́ чыё;

носи́ть и́мя насі́ць імя́, мець імя́;

от и́мени (кого) ад імя́ (каго);

по и́мени па і́мені;

с мировы́м и́менем з сусве́тным і́мем (і́менем);

соста́вить (сде́лать) себе́ и́мя здабы́ць сабе́ імя́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Schwung

m -(e)s, Schwünge

1) узма́х, разма́х, палёт

2) натхне́нне, узды́м, парыў

~ háben — мець шыро́кі разма́х

er ist héute in ~ — ён сёння ва ўда́ры

j-n in ~ bríngen* — разварушы́ць каго́-н. (прымусіць працаваць)

die Sáche kommt in ~ — спра́ва зру́шылася з ме́сца

3) тэмп (работы)

4) разм. збо́рышча, ку́ч(к)а

der gánze ~ — усе́; уся́ кампа́нія

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Wólle

f -, -n во́ўна, поўсць, шэрсць

◊ ~ lássen — разм. пацярпе́ць стра́ту

in der ~ sítzen* — уст. мець цёплае ме́сцейка; жыць з камфо́ртам

j-n (kräftig) in die ~ bríngen* — разм. вы́весці каго́-н. з сябе́, раззлава́ць каго́-н.

j-m in die ~ gréifen* — дасадзі́ць каму́-н.; заста́віць раскашэ́ліцца каго́-н.

viel Geschréi und wénig ~ — мно́га шу́му, а то́лку ма́ла

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

méssen

*

1.

vt

1) ме́раць, вымяра́ць

2) (an D, mit D) параўно́ўваць (з кім-н., з чым-н.), супастаўля́ць (з чым-н.)

2.

vi мець паме́р [велічынр, вышынр]

sich ~ mit j-m (an D, in D) — ме́рацца сі́ламі з кім-н. (у чым-н.)

3.

(sich)

( mit D) мера́цца сі́ламі (з кім-н., чым-н.); раўня́цца (з кім-н., чым-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

míndest

I

1.

a мініма́льны

2.

adv мініма́льна

nicht im ~en — ніко́лькі

zum ~en — па ме́ншай ме́ры

II

(superl ад wénig i geríng)

1.

a мі- німа́льны, найме́ншы

nicht das Míndeste von etw. (D) verstéhen* — не мець аніцкага ўяўле́ння аб чым-н.

2.

adv мініма́льна

nicht im Míndesten — ніко́лькі, нічу́ць, ані́

zum Míndesten — са́мае ме́ншае, са́ма ме́ней

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

record

1. [rɪˈkɔrd]

v.t.

1) запі́сваць

2) найграва́ць, запі́сваць на кружэ́лку, сту́жку

3) захо́ўваць назаўсёды, увекаве́чваць

History is recorded in books — Гісто́рыя ўвекаве́чаная ў кні́гах

2. [ˈrekərd]

n.

1) за́піс -у m.

2) пратако́л -у m.; дакумэ́нт -у m.

3) фа́кты, да́дзеныя

4) характары́стыка, рэпута́цыя f.

to have a good record — мець до́брую рэпута́цыю

criminal record — рэпута́цыя злачы́нца

5) рэко́рд -у m., найле́пшы вы́нік

to hold the record — паста́віць рэко́рд

to break the record — пабі́ць рэко́рд

3.

adj.

рэко́рдны, найбо́льшы, найвышэ́йшы

a record wheat crop — рэко́рдны ўраджа́й пшані́цы

•

- go on record

- off the record

- on record

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)