и́ли союз
1. ці, або́, альбо́;
вам ча́ю и́ли ко́фе? вам ча́ю ці ка́вы?;
за́втра и́ли по́слезавтра за́ўтра або́ (ці, альбо́) пасляза́ўтра;
на дне рек, море́й и́ли озёр на дне рэк, мо́раў або́ (ці, альбо́) азёр;
аэропла́н, и́ли самолёт аэрапла́н, або́ (ці, альбо́) самалёт;
2. (разве) ці, хі́ба;
и́ли ты не слыха́л об э́том? ці (хі́ба) ты не чуў пра гэ́та?
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Mákel
m -s, -
1) га́ньба, (гане́бная) пля́ма
2) зага́на, хі́ба
an ihm ist kein ~ — ён бездако́рны [беззага́нны]
mit éinem ~ beháftet sein — мець які́-н. недахо́п [зага́ну]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
вар’я́т, ‑а, М ‑р’яце, м.
1. Псіхічна хворы чалавек. Хто цяпер пашкадуе залатаных стрэшак? Хіба толькі вар’ят або вораг які. Дудар.
2. Лаянк. Той, хто дзейнічае безразважна; шалёны; дзівак. [Вольга Сцяпанаўна:] — Ну, дай жа ты дзіцяці казку паслухаць! Добры бацька сам расказаў бы, а ён і паслухаць не дае. Вось вар’ят ужо! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́зрух, ‑у, м.
Разм.
1. Тое, што і разруха. Хіба.. гэта першыя пасляваенныя гады, калі .. [Іваненка], вярнуўшыся з партызанаў, зноў працаваў трактарыстам, а вакол былі рэзрух, .. нястачы? Хадкевіч.
2. Беспарадак. [Сын] пачаў прыглядацца да ўсяго, што рабілася ў хаце. Тут быў сапраўдны рэзрух. Чорны. Нават у хаце ўсё было параскідана, стаяў рэзрух. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
супаста́віць, ‑стаўлю, ‑ставіш, ‑ставіць; зак., што.
Параўнаць з чым‑н. або паміж сабой, узаемна суадносячы што‑н. Дастаткова супаставіць .. урывак з верша Багдановіча «Лясун» з купалаўскім «Чорным богам», каб убачыць адрозненні мэтавых установак паэтаў. Ярош. Хіба мастацкае слова не выклікае ў нас жадання супаставіць жыццёвыя з’явы, зрабіць свае вывады? Шкраба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завя́заны
1. завя́занный;
2. повя́занный, завя́занный;
3. перевя́занный;
4. завёрнутый;
5. завя́занный;
1-5 см. завяза́ць I;
◊ хіба́ мне (табе́ і г.д.) свет з.? — ра́зве све́та что в око́шке?;
з ~нымі вача́мі — с завя́занными глаза́ми
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
susceptible [səˈseptəbl] adj.
1. (to) успрыма́льны, пада́тлівы;
susceptible to female charms нераўнаду́шны да жано́чых ча́раў;
susceptible to diseases успрыма́льны да хваро́баў
2. ура́злівы, чуллі́вы; улю́бчывы;
susceptible to cold адчува́льны да хо́ладу
3. які́ дапускае, паддае́цца;
Are the facts not susceptible of proof? Хіба гэтыя факты нельга даказаць?
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
бессаро́мны, ‑ая, ‑ае.
Які не мае сораму; нахабны. Алена ўжо была б рада, каб гэтая.. баба адкаснулася ад яе, але хіба так лёгка збавіцца ад такой бессаромнай нахабніцы. Чарнышэвіч. // Непрыстойны, пазбаўлены пачуцця сораму. Лёдзя адразу ўвайшла ў атмасферу чыста жаночых клопатаў, трывог, шчырых, бессаромных размоў. Карпаў. // Які выяўляе бессаромнасць, нахабнасць. Бессаромны позірк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паглумі́цца, ‑глумлюся, ‑глумішся, ‑глуміцца; зак.
1. з каго-чаго, над кім-чым і без дап. Паздзекавацца, панасміхацца. Вот зажадалася каршуну беламу паглуміцца над дзяўчынай простай! Нікановіч. Хіба патрэбна [Ясю] такая бяднячка, як яна. Проста ён задумаў нешта благое, хоча паглуміцца з раскошы. Чарнышэвіч.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Папсавацца — пра ўсё, многае.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рызыкну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
1. Аднакр. да рызыкаваць.
2. з інф., на што і без дап. Нягледзячы на рызыку, адважыцца зрабіць што‑н. Хто з разведчыкаў не рызыкнуў бы на гэта? На вайне без рызыкі нельга. Новікаў. — Дык што, хлопцы, рызыкнём хіба? Як, Уладзік, рызыкнём? — звярнуўся Тургай да сяброў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)