улама́ць сов., разг.
1. проломи́ть;
у. столь — проломи́ть потоло́к;
2. отломи́ть;
у. кусо́к хле́ба — отломи́ть кусо́к хле́ба;
3. перен. (склонить к чему-л.) улома́ть;
ледзь улама́ў яго́ — едва́ улома́л его́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Акро́мак ’луста хлеба’ (Касп.) да кром (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
pajda
ж. разм. луста; скібка;
pajda chleba — луста хлеба
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
skibka
ж. скіба; скібка; луста;
skibka chleba — луста хлеба
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
kromka
ж. луста; акраец;
kromka chleba — луста (акраец) хлеба
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Кава́ка ’луста хлеба’ (Мат. Гом.). Вузка рэгіянальнае ўтварэнне, відаць, ад кавалак ’тс’. Параўн. у Коласа: «…хлеба цэлы кавал» і сумежныя бел. спалучэнні: у Растаргуева: кавалак пераважна ’кусок чорнага хлеба’; у Дабравольскага: кавалэк ’тс’. Цяжка вытлумачыць словаўтварэнне. На думку Казловай, Сов. Славяноведение, 90, бел. слова *kovaka < kovati ’біць, рэзаць; рубіць; адрубаць’. У такім выпадку бел. слова — рэлікт (прасл. дыялектызм), што малаверагодна. Больш надзейнымі здаюцца наступныя меркаванні. Кавака ’луста хлеба’ можна разглядаць як пераробку кавалак ’тс’ у дзіцячай мове. Параўн. кабака ’каўбаса’, кабака ’кабан’ у дзіцячай мове (Яшкін, вусн. паведамл.). Параўн. яшчэ: «Занясі ў поле бацьку каваку хлеба» (Мат. Гом.). Іншы варыянт — замена суфікса ў выніку зацямнення структуры слова (працэс перараскладання) з’ява даволі вядомая ў гаворках.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кусо́к в разн. знач. кусо́к, -ска́ м., кава́лак, -лка м.;
кусо́к де́рева кава́лак дрэ́ва;
кусо́к хле́ба кава́лак (кусо́к) хле́ба;
са́хар куска́ми цу́кар куска́мі;
◊
ла́комый кусо́к сма́чны кусо́к;
кусо́к в го́рло не идёт кусо́к у го́рла не ле́зе;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
вы́скрабак, ‑бка, м.
Разм. Маленькая булачка хлеба, спечаная з рэштак цеста; паскрэбак. // перан. Найменшае, апошняе дзіця ў сям’і.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кулі́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Абл. Баханка. Пад столлю на паліцы міскі, чыгуны, дзве куліды хлеба. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недапёк, ‑у, м.
1. Недастатковая прапечанасць хлеба і хлебных вырабаў.
2. Недадача печанай прадукцыі з адпушчанай колькасці мукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)