Слане́чнік ‘расліна Heliantus L.’, ‘насенне гэтай расліны, якое ядуць як ласунак’, дыял.сланэ́чнік, сланэ́шнік, слано́шнік, сло́мачнік ‘тс’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Кіс., Сцяшк., Сл. ПЗБ, ТС, Інстр. 1, Жыв. сл.), ‘дзевясіл, Inula helenium L.’ (Касп.). З польск.słonecznik, słoniecznik < słonce ‘сонца’ (Цвяткоў, Запіскі, 2, 1, 59), таму што расліна паварочвае галоўкі за сонцам; калька лац. навуковай назвы, якая ад грэч.ἥλιος ‘сонца’; гл. Махэк, Jména, 243.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ахо́ўваць, -аю, -аеш, -ае; незак., каго-што.
1. Абараняць ад чыйго-н. нападу, вартаваць, сцерагчы.
Чыгунку ахоўвала ўзмоцненая варта.
2. Берагчы, шанаваць.
А. прыроду.
3. Засцерагаць ад чаго-н. шкоднага.
А. ад сонца.
|| зак.ахава́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз.ахо́ва, -ы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазла́зіць, 1 і 2 ас.адз. не ўжыв., -зіць; -зім, -зіце, -зяць; зак.
1. Злезці адкуль-н. — пра ўсіх, многіх.
Хлопцы пазлазілі з веласіпедаў.
2. (1 і 2 ас.мн. не ўжыв.). Знікнуць з паверхні чаго-н.
Ад сонца пазлазіла скура з цела.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
грыбо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м.
1.гл. грыб.
2. Мікраарганізм, які адносіцца да грыбоў, выклікае захворванне скуры і інш.
3. Збудаванне ў форме грыба для адпачынку, сховы ад сонца, дажджу і пад.
|| прым.грыбко́вы, -ая, -ае (да 2 знач.).
Грыбковыя захворванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ГІГА́НТЫ,
зоркі-гіганты, зоркі вялікіх памераў (10—1000 радыусаў Сонца) і вялікіх свяцільнасцей (100—1000 адзінак свяцільнасці Сонца). Маюць малыя сярэднія шчыльнасці (10-2—10-4кг/м³) з прычыны працяглых разрэджаных абалонак. У некаторых гігантах адбываецца інтэнсіўнае выцяканне рэчыва з паверхні (карпускулярная няўстойлівасць), што можа прывесці да ўтварэння планетарнай туманнасці.