кра́сны, ‑ая, ‑ае; красен, красна і красна.
Нар.-паэт. Прыгожы. Маладая вясна, Залатая пара! Будзь краска і ясна, Не шкадуй нам дабра. Колас. Не радзіся красны, а радзіся шчасны. З нар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ляту́нак, ‑нка, м.
Разм. Мара, летуценне. Усё, што ўчора нам Здавалася нязвычным, Рэальнасцю жывой З лятункаў паўстае. Звонак. Я люблю цябе тую, Якая ты ёсць, — У лятунках, трывогах і радасцях. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маляўні́чы, ‑ая, ‑ае.
Прыгожы, эфектны з пункту погляду мастака. Высеўка падрабязна расказваў нам пра возера Нарач, якое ляжыць у маляўнічай катлавіне. Гурскі. Парог пераступіла даволі фацэтная і маляўнічая постаць .. чалавека. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
добразычлі́вец, ‑ліўца, м.
Той, хто прыхільна, спагадліва адносіцца да каго‑н. Вырастаючы са штонікаў і спаднічак, акуратна зацыраваных рукамі маці, мы не заўсёды разумеем, які шчыры добразычлівец, сябар нам маці. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыска́цца, сышчуся, сышчашся, сышчацца; зак.
Разм. Знайсціся; адшукацца. [Ціток:] — Хто гэта к нам прыйшоў? — Прымак Марылін сыскаўся, — адказала цешча. Лобан. Толькі пасля вайны сыскаўся .. [Пракоп Сыс]. Але ж у калгасе не захацеў быць. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цёрла, ‑а, н.
Гліняная пасудзіна, у якой труць мак, таўкуць бульбу і пад. Пэўна! — гары сабе на скаварадзе, цыбуля, астывай у цёрле, недатоўчаная бульба, бо нам цяпер не да гэтага! Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Нум ’ну, давайце’: нум‑те‑тка, братцы, думати (гом., Рам. 1), нумо: нумо думати, гадати, де нам, сестра, мати узяти (там жа), укр. нум, нумо ’тс’. З ну (гл.), узмоцненага часціцай ‑м(о), таго ж паходжання, што і ў быццам (параўн. бытта), гл. ESSJ SG, 2, 507; 1, 321. Будзіловіч (Грам. особенности малорус, говора в Гродн. губ., рук.) супастаўляў нумо з дзеяслоўным канчаткам у диймо (пабуджальная форма).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ГАЙДА́Р Ягор Цімуравіч
(н. 19.3.1956, Масква),
расійскі дзярж. і грамадскі дзеяч, эканаміст. Унук пісьменніка А.Гайдара. Скончыў Маскоўскі ун-т, д-р эканам. навук. З 1980 працаваў ва Усесаюзным НДІ сістэмных даследаванняў, у 1985—87 вядучы навук. супрацоўнік Ін-та эканомікі і прагназавання навук.-тэхн. прагрэсу АН СССР, у 1987—90 на журналісцкай рабоце. У 1990 — 91 дырэктар Ін-та эканам. палітыкі Акадэміі нар. гаспадаркі СССР, у 1991 — 92 нам. Старшыні ўрада РСФСР па пытаннях эканам. палітыкі, міністр эканомікі і фінансаў, з лют. 1992 — міністр фінансаў, 1-ы нам. Старшыні ўрада па эканам. рэформе, выконваючы абавязкі Старшыні ўрада Рас. Федэрацыі. У 1992 і з 1994 дырэктар Ін-та эканам. праблем пераходнага перыяду. У 1993—94 1-ы нам. Старшыні ўрада Расіі, міністр эканомікі. Старшыня партыі «Дэмакратычны выбар Расіі» (з 1994). У 1993—95 дэпутат Дзярж. думы. Гайдар пачаў практычнае ажыццяўленне курсу на рэфармаванне рас. эканомікі.
т. 4, с. 437
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
нуднава́та,
1. Прысл. да нуднаваты.
2. безас. у знач. вык. Пра пачуццё нуды, якое адчувае хто‑н. Праз гадзіну-другую, калі прыгрэла сонца, ліні брацца перасталі і нам зрабілася крыху нуднавата. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нездавальне́нне, ‑я, н.
Пачуццё непрыязнасць неадабрэння ў адносінах да каго‑, чаго‑н. «Вось нам бы такога гаспадара!» — гаварылі.. [калінінцы], ужо ўголас выказваючы нездавальненне сваім старшынёй. Брыль. У .. адказе [палешука] настаўнік пачуў нотку нездавальнення. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)