1) быць супро́ць каго́-чаго́, змага́цца з кім-чым, перашкаджа́ць; супраціўля́цца каму́-чаму́
to oppose the death penalty — выступа́ць супро́ць ка́ры сьме́рці
2) супрацьста́віць (-ца) каму́-чаму́
to oppose good nature to anger — су́працьпаста́віць лаго́днасьць зло́сьці
3) быць кантра́стам
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
battle1[ˈbætl]n.
1. бі́тва, бой;
the Battle of Britainhist. бі́тва за А́нглію;
killed in battle загі́нуў на вайне́
2. барацьба́;
the battle of life/the battle to survive барацьба́ за існава́нне;
a battle of wits спабо́рніцтва ду́мак
♦
do battle with smb. over smth.змага́цца з кім-н. за што-н.;
half the battle зару́ка по́спеху
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ваява́ць, ваюю, ваюеш, ваюе; незак.
1. Весці вайну супроць каго‑н. Ваяваць да перамогі.// Прымаць удзел у вайне. У імперыялістычную вайну Васіль Хамутоўскі ваяваў з Грыбоўскім у адной часці, жыў у адным акопе.Курто.Брэсцкая зямля ашаламіла разбэшчаных захопнікаў: ваявалі жывыя і мёртвыя, руіны стралялі ва ўпор.«Звязда».
2.перан.; зкім-чым. Змагацца, імкнуцца пераадолець што‑н.; дамагацца ажыццяўлення чаго‑н. З першых жа дзён Максіму прыйшлося ваяваць з сялянскаю кансерватыўнасцю, з неарганізаванасцю клінкоўскіх хлопцаў.Колас.Здалося, што машына пайшла трошкі лягчэй: некалькі кіламетраў можна праехаць, а там зноў прыйдзецца ваяваць са снегам.Кулакоўскі.Ваяваць за якасць работы з механізатарамі .. Ўладзіміру Верамейчыку давялося ўсё лета.Дуброўскі.
3.Разм. Сварыцца; варагаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
2. Даказаць магчымасць чаго‑н. [Лабановіч:] — Калі за прыродаю пайсці, то можна апраўдаць рознае глупства, асабліва, калі пры гэтым пачнеш яшчэ патураць сабе.Колас.// Паслужыць асновай для апраўдання чаго‑н. Памог выпадак, які паклаў канец ваганням Веры Антонаўны і крыху апраўдаў яе ў вачах Васіля Пятровіча.Карпаў.
3. Праявіць сябе вартым чаго‑н. Умей адважна, друг, змагацца І ворагаў перамагаць, Каб добры гонар сына працы Жыццём і смерцю апраўдаць.Глебка.
4. Кампенсаваць, акупіць. [Осіпава:] — Больш, хоць забі, не дам. А то і ягад сваіх не апраўдаю.Пятніцкі.
5. Афіцыйна пасведчыць дакументамі зробленым выдаткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
contest
1.[ˈkɑ:ntest]
n.
1) спабо́рніцтва, спаду́жніцтва n., ко́нкурс -у m.
der Nótlage ~ — змага́цца з бядо́тным стано́вішчам
II
vi плаці́ць пада́так
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ідэ́яж.
1. Idée f -, -n;
змага́цца за ідэ́юéine Idée verféchten*; für éine Idée kämpfen;
2. (галоўнаядумка) Grúndgedanke m -ns, -n;
3. (думка, задума) Idée f -, -n, Éinfall m -s, -fälle;
выда́тная ідэ́я!éine glänzende Idée!, ein glänzender Éinfall!;
пада́ць ідэ́юкаму-н.j-n auf éinen Gedánken bríngen*;
мне прыйшла́ ідэ́я ich kam auf éine Idée [éinen Gedánken]; mir fiel ein
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ра́таваць (ра́товаць) ’ваяваць за нешта; шумець, буйстваваць’ (Нас.). Параўн. рус.ра́товать ’змагацца, адстойваць’, дыял. ’біцца’, серб.ра̏товати ’ваяваць’. Да раць (гл.).
Ратава́ць ’пазбаўляць ад небяспекі, пагрозы, гібелі; берагчы’ (ТСБМ, Касп., Шат., Стан., Сл. ПЗБ), ратава́ць, рытыва́ць, рютува́ць, рятува́ть ’тс’ (Бяльк.), ратава́ць (rataváć) ’дапамагаць’ (Варл., Сл. ПЗБ), ратова́ць, рэтова́ць ’даваць паратунак’ (ТС), ретова́ць ’спяшацца дапамагчы ў бядзе’ (Нас.), ст.-бел.ретовати, ратовати ’тс’. Запазычана праз польск.ratować з ням.retten ’тс’, фанетычна і марфалагічна адаптаванае яшчэ ў сярэдне-польскі перыяд (Нававейскі, Zapożyczenia, 83). Формы з каранёвым ‑е‑ (‑э‑), упершыню зафіксаваныя ў 1514 г. (паводле Карскага, 1, 107: “е на месте а не после мягкого согласного”), больш набліжаныя да зыходнай нямецкай формы, што не выключае прамога запазычання. Ад ретовати магчыма развіццё рус.рято́вать з яканнем, што Фасмер (3, 447) вызначае, як “гіперграматычнае я”. Гл. таксама Булыка, Лекс. запазыч., 41. Сюды ж, відаць, смал.рята́ ’дапамога, ратаванне’ (Дабр., Этн., 4), што суадносіцца з польск.rata!, raty! ’крык дапамогі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бо́йка1, ‑і, ДМ ‑йцы; Рмн. боек; ж.
Прылада для збівання масла з вяршкоў малака, са смятаны. Накрыўка ў бойцы выскачыла, і ўся смятана вылілася.Якімовіч.
бо́йка2, ‑і, ДМ ‑йцы; Рмн. боек; ж.
Сварка, сутычка з узаемнымі пабоямі; бой. Хацелася сваімі вачамі пабачыць тыя месцы, дзе не так даўно ішла такая бойка, якой яшчэ не ведаў свет.Кулакоўскі.//перан. Змаганне, барацьба з чым‑н., за што‑н. Трактары — гэта коні сталёвай хады — выйшлі ў бойку змагацца з нягодай.Хведаровіч.
бо́йка3, прысл.
Жвава, энергічна. Гандаль ідзе бойка. □ Недзе побач бойка ціўкала сініца.Лынькоў.А з дзядзькам пойдзеш — так цікава! Яны [хлопцы] йдуць бойка і рухава, Бо зімні холад падганяе.Колас.— Добры дзень, — павіталіся мы з дзяўчынкай. — Добры дзень, калі не жартуеце, — бойка адказала [Аніся].Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)