oppose

[əˈpoʊz]

v.

1) быць супро́ць каго́-чаго́, змага́цца з кім-чым, перашкаджа́ць; супраціўля́цца каму́-чаму́

to oppose the death penalty — выступа́ць супро́ць ка́ры сьме́рці

2) супрацьста́віць (-ца) каму́-чаму́

to oppose good nature to anger — су́працьпаста́віць лаго́днасьць зло́сьці

3) быць кантра́стам

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

battle1 [ˈbætl] n.

1. бі́тва, бой;

the Battle of Britain hist. бі́тва за А́нглію;

killed in battle загі́нуў на вайне́

2. барацьба́;

the battle of life/the battle to survive барацьба́ за існава́нне;

a battle of wits спабо́рніцтва ду́мак

do battle with smb. over smth. змага́цца з кім-н. за што-н.;

half the battle зару́ка по́спеху

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ваява́ць, ваюю, ваюеш, ваюе; незак.

1. Весці вайну супроць каго‑н. Ваяваць да перамогі. // Прымаць удзел у вайне. У імперыялістычную вайну Васіль Хамутоўскі ваяваў з Грыбоўскім у адной часці, жыў у адным акопе. Курто. Брэсцкая зямля ашаламіла разбэшчаных захопнікаў: ваявалі жывыя і мёртвыя, руіны стралялі ва ўпор. «Звязда».

2. перан.; з кім-чым. Змагацца, імкнуцца пераадолець што‑н.; дамагацца ажыццяўлення чаго‑н. З першых жа дзён Максіму прыйшлося ваяваць з сялянскаю кансерватыўнасцю, з неарганізаванасцю клінкоўскіх хлопцаў. Колас. Здалося, што машына пайшла трошкі лягчэй: некалькі кіламетраў можна праехаць, а там зноў прыйдзецца ваяваць са снегам. Кулакоўскі. Ваяваць за якасць работы з механізатарамі .. Ўладзіміру Верамейчыку давялося ўсё лета. Дуброўскі.

3. Разм. Сварыцца; варагаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апраўда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Даказаць чыю‑н. невінаватасць. [Шашы] хацелася апраўдаць Максіма. Шамякін. // Вынесці прыгавор, які заключае прызнанне падсуднага невінаватым.

2. Даказаць магчымасць чаго‑н. [Лабановіч:] — Калі за прыродаю пайсці, то можна апраўдаць рознае глупства, асабліва, калі пры гэтым пачнеш яшчэ патураць сабе. Колас. // Паслужыць асновай для апраўдання чаго‑н. Памог выпадак, які паклаў канец ваганням Веры Антонаўны і крыху апраўдаў яе ў вачах Васіля Пятровіча. Карпаў.

3. Праявіць сябе вартым чаго‑н. Умей адважна, друг, змагацца І ворагаў перамагаць, Каб добры гонар сына працы Жыццём і смерцю апраўдаць. Глебка.

4. Кампенсаваць, акупіць. [Осіпава:] — Больш, хоць забі, не дам. А то і ягад сваіх не апраўдаю. Пятніцкі.

5. Афіцыйна пасведчыць дакументамі зробленым выдаткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

contest

1. [ˈkɑ:ntest]

n.

1) спабо́рніцтва, спаду́жніцтва n., ко́нкурс -у m.

a swimming contest — плыве́цкае спабо́рніцтва

a beauty contest — ко́нкурс прыгажо́сьці

2) бой -ю m., змага́ньне n.

3) спрэ́чка, дыску́сія f.

2. [kənˈtest]

v.

1) спабо́рнічаць, змага́цца

2) зьбіва́ць (аргумэ́нты, до́вады); выступа́ць супро́ць, аспрэ́чваць

3) ста́віць пад сумне́ў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

champion

[ˈtʃæmpjən]

1.

n.

1) чэмпіён -а m., чэмпіёнка f.

2) змага́р -а́ m., змага́рка f.; абаро́нца -ы m., прыхі́льнік -а m.

a great champion of peace — вялі́кі змага́р за мір або́ прыхі́льнік мі́ру

2.

adj.

першара́дны, які́ ўзя́ў пе́ршае ме́сца

3.

v.

змага́цца за што, барані́ць, падтры́мваць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

steuern

I

1.

vt

1) кірава́ць (стырном, суднам)

2) кірава́ць, накіро́ўваць

2.

vi (s)

1) накіро́ўвацца (куды-н.)

2) (h) (D) перашкаджа́ць, процідзе́йнічаць (чаму-н.)

der Ntlage ~ — змага́цца з бядо́тным стано́вішчам

II

vi плаці́ць пада́так

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ідэ́я ж.

1. Ide f -, -n;

змага́цца за ідэ́ю ine Ide verfchten*; für ine Ide kämpfen;

2. (галоўная думка) Grndgedanke m -ns, -n;

3. (думка, задума) Ide f -, -n, infall m -s, -fälle;

выда́тная ідэ́я! ine glänzende Ide!, ein glänzender infall!;

пада́ць ідэ́ю каму-н. j-n auf inen Gednken brngen*;

мне прыйшла́ ідэ́я ich kam auf ine Ide [inen Gednken]; mir fiel ein

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Ра́таваць (ра́товаць) ’ваяваць за нешта; шумець, буйстваваць’ (Нас.). Параўн. рус. ра́товатьзмагацца, адстойваць’, дыял. ’біцца’, серб. ра̏товати ’ваяваць’. Да раць (гл.).

Ратава́ць ’пазбаўляць ад небяспекі, пагрозы, гібелі; берагчы’ (ТСБМ, Касп., Шат., Стан., Сл. ПЗБ), ратава́ць, рытыва́ць, рютува́ць, рятува́ть ’тс’ (Бяльк.), ратава́ць (rataváć) ’дапамагаць’ (Варл., Сл. ПЗБ), ратова́ць, рэтова́ць ’даваць паратунак’ (ТС), ретова́ць ’спяшацца дапамагчы ў бядзе’ (Нас.), ст.-бел. ретовати, ратовати ’тс’. Запазычана праз польск. ratować з ням. retten ’тс’, фанетычна і марфалагічна адаптаванае яшчэ ў сярэдне-польскі перыяд (Нававейскі, Zapożyczenia, 83). Формы з каранёвым ‑е‑ (‑э‑), упершыню зафіксаваныя ў 1514 г. (паводле Карскага, 1, 107: “е на месте а не после мягкого согласного”), больш набліжаныя да зыходнай нямецкай формы, што не выключае прамога запазычання. Ад ретовати магчыма развіццё рус. рято́вать з яканнем, што Фасмер (3, 447) вызначае, як “гіперграматычнае я”. Гл. таксама Булыка, Лекс. запазыч., 41. Сюды ж, відаць, смал. рята́ ’дапамога, ратаванне’ (Дабр., Этн., 4), што суадносіцца з польск. rata!, raty! ’крык дапамогі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бо́йка 1, ‑і, ДМ ‑йцы; Р мн. боек; ж.

Прылада для збівання масла з вяршкоў малака, са смятаны. Накрыўка ў бойцы выскачыла, і ўся смятана вылілася. Якімовіч.

бо́йка 2, ‑і, ДМ ‑йцы; Р мн. боек; ж.

Сварка, сутычка з узаемнымі пабоямі; бой. Хацелася сваімі вачамі пабачыць тыя месцы, дзе не так даўно ішла такая бойка, якой яшчэ не ведаў свет. Кулакоўскі. // перан. Змаганне, барацьба з чым‑н., за што‑н. Трактары — гэта коні сталёвай хады — выйшлі ў бойку змагацца з нягодай. Хведаровіч.

бо́йка 3, прысл.

Жвава, энергічна. Гандаль ідзе бойка. □ Недзе побач бойка ціўкала сініца. Лынькоў. А з дзядзькам пойдзеш — так цікава! Яны [хлопцы] йдуць бойка і рухава, Бо зімні холад падганяе. Колас. — Добры дзень, — павіталіся мы з дзяўчынкай. — Добры дзень, калі не жартуеце, — бойка адказала [Аніся]. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)