экзаменацы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які звязаны з экзаменамі, прызначаны для экзаменаў. Экзаменацыйная камісія. □ Дзяўчына спачатку глядзела на адзнакі ў Клавіным. атэстаце, потым даведкі перагарнула і спынілася на экзаменацыйным лістку. Кавалёў. Мне здавалася нават, што ён [экзаменатар] рыхтаваўся паставіць добрую ацэнку, бо ўсё нешта шукаў маё прозвішча ў экзаменацыйным журнале. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наслядзі́ць, ‑сляджу, ‑слядзіш, ‑слядзіць, ‑слядзім, ‑следзіце; зак.

Пакінуць сляды, напэцкаць слядамі. Наслядзіць на ганку. □ Боты — і выцер жа [Данік] іх, здаецца! — усё ж такі наслядзілі на чыстай чырвонай падлозе. Брыль. На полі то там, то сям ляжалі цёмныя цені ад узгоркаў і кустоў. Здавалася, што нехта няўклюдны наслядзіў на ім. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

залучы́ць, ‑лучу, ‑лучыш, ‑лучыць; зак.

1. каго. Разм. Прыцягнуць да ўдзелу ў чым‑н.; перацягнуць на свой бок. Дзеду дужа хацелася залучыць да сябе такога спрытнага чалавека, як Марка Балук. Колас.

2. да каго. Абл. Зайсці, заехаць мімаходам. — Мне чамусьці скрозь здавалася, што вы як-небудзь залучыце да мяне. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запаце́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зрабіцца вільготным ад асеўшай пары; запатнець. Затуманіліся, запацелі ад пары, нібы заінелі, на кухні вокны, і мне здавалася, што на дварэ зіма. М. Стральцоў.

2. Разм. Пакрыцца потам; спацець. Твары.. [рабочых] ужо запацелі, від[аць] было, што яны працавалі даўно. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зба́віцца 1, ‑віцца; зак.

Разм. Зменшыцца. убавіцца. Скорасць машыны збавілася.

зба́віцца 2, збаўлюся, збавішся, збавіцца; зак.

Пазбегнуць каго‑, чаго‑н., пазбавіцца, вызваліцца ад каго‑, чаго‑н. Гэта сустрэча здавалася .. [Зосі] цяжкім сном. Яна не магла збавіцца ад гэтага сну. Бядуля. Надакучылі госці братам. Пачалі яны думаць, як ад іх збавіцца. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ве́траны, ‑ая, ‑ае.

1. З ветрам, які суправаджаецца ветрам. Ветраны дзень. Ветранае надвор’е.

2. перан. Разм. Легкадумны; пусты. [Дзіміна] здавалася Максіму Сцяпанавічу несур’ёзнай, ветранай. Карпаў. [Маша] ніколі не была такой ветранай, каб ад аднаго бегчы да другога. Шамякін.

ветраны́, а́я, ‑о́е.

Які прыводзіцца ў рух ветрам. Ветраны млын.

•••

Ветраная воспа гл. воспа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскве́ціць, ‑квечу, ‑квеціш, ‑квеціць і расквяці́ць, ‑квячу, ‑квеціш, ‑квеціць; зак., што.

Убраць што‑н. у яркія колеры, зрабіць рознакаляровым. І тады твары матросаў расцвілі такімі ўсмешкамі, што, здавалася, само сонца прарвалася праз ватную заслону свінцовых хмар і расквеціла акіян ізумрудамі і нябеснай сін[ню]. Лынькоў. Рознакаляровыя ракеты расквецяць неба гіганцкімі букетамі... Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

захапле́нне, ‑я, н.

1. Незвычайны ўздым пачуццяў, найвышэйшае задавальненне чым‑н. Быць у захапленні ад канцэрта. □ Пятро расплюшчыў вочы, глянуў і анямеў ад захаплення:.. убранне так пасавала да [Сашы] што яна здавалася казачна прыгожай. Шамякін.

2. Усхваляванасць, запал, натхненне. Дзеду Талашу хочацца ведаць, аб чым гавораць [Крулеўскі і Бусыга] з такім захапленнем, што і не заўважаюць яго. Колас. Студэнтачка, амаль падлетак, з захапленнем у вялікіх вачах, па-дзіцячы натхнёна чытае на польскай мове — купалаўскае.. «Я не паэт»... Брыль.

3. Павышаны інтарэс да чаго‑н.; любімы занятак каго‑н. Захапленне тэатрам. □ Адным з многіх захапленняў Сяргея Аляксандравіча быў спорт. Лобан.

4. Улюбёнасць у каго‑н. [Міхаіл Палікарпавіч] здольны быў лёгка захапіцца, і кожнае захапленне здавалася яму мацнейшым, чым папярэдняе. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

о́дум, ‑у, м.

Разм. Стан разважання, засяроджанасці, паглыблення ў сябе, у свае думкі. Часамі.. [Волечку] агортваў одум. Яна думала пра.. [Кастуся] і шкадавала яго. Чорны. Я ішоў у парк і стаяў там, ахоплены одумам. Сачанка. Мы развіталіся з добрым Мацвеем Давідзюком, і я пайшоў дадому, апанаваны такім одумам, ад якога аж галава, здавалася, разломвалася. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павідне́ць, ‑ее; зак.

1. безас. Стаць відней, пасвятлець. Калі больш павіднела і туман парадзеў, стаў відаць супроцьлеглы бераг. Шамякін. Як быццам трохі павіднела — дрэвы ўжо так шчыльна не абступалі хлопца, некранута-чысты снег, здавалася, свяціўся сам па сабе. Шахавец.

2. Стаць відным, бачным. Павіднела ля лесу поле, за ракой парадзеў туман. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)