канфіскава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак. і незак., што.
Правесці (праводзіць) канфіскацыю. Канфіскаваць каштоўнасці. □ [У гаспадарцы] засталіся толькі сто пяцьдзесят дзесяцін, бо другія сто пяцьдзесят царскі ўрад канфіскаваў за ўдзел бацькі ў паўстанні. Пестрак. Газету затрымлівалі, штрафавалі, канфіскавалі і, нарэшце, зусім забаранілі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свары́ць, свару, сварыш, сварыць; незак., каго.
Выклікаць сварку, спрэчку каго‑н. з кім‑н. Бацькі кажуць ёй [дачцэ]: — Ну, цяпер ты з мужыком будзеш добра жыць. — Чаму? — пытаецца дачка. — Бо мы выгналі чорта з вашай хаты. Гэта ён, пракляты, сварыў вас! Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
усялі́ць, усялю, уселіш, уселіць; зак., каго-што.
1. Пасяліць на жыхарства. Усяліць новых жыхароў у кватэру.
2. перан. Выклікаць якое‑н. пачуццё, пасеяць якія‑н. думкі. Пісьмы развеялі крыўду, замест яе ўсялілі надзею, нейкае светлае, нязведанае дагэтуль пачуццё да бацькі. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уштурхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.
Штурхнуўшы, прымусіць увайсці, штуршком упіхнуць куды‑н. Маці кінулася да бацькі, але фашысты схапілі яе і ўштурхнулі ў пакой. Рамановіч. На дварэ Ніну ўштурхнулі ў нізкую, нібы сплюшчаную, легкавую машыну. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АНАКАЛУ́Ф
(ад грэч. anakoluthos непаслядоўны, няправільны),
стылістычная фігура ў паэтыцы, лагічная ці сінтаксічная няўзгодненасць асобных частак выказвання. Напр.: «Празрыстае — можна каменне злічыць, // Блакітнае — неба ў ім палавіна, // Багатае — рыба лускою блішчыць, // Магутнае — слова ад бацькі і сына» (М.Лужанін. «Запрашэнне на возера Нарач»). У маст. творы дапамагае індывідуалізаваць мову персанажа, надаць ёй асаблівы каларыт.
т. 1, с. 332
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
паляўні́цтва, ‑а, н.
Занятак паляваннем. — Ніколі [Лявон] за плуг не браўся, хоць ад бацькі меў чвэрць валокі. Аддаваў у арэнду, а то і проста кідаў надзел без догляду, а сам бадзяўся па манастырах, прабаваў займацца паляўніцтвам, лячыў людзей зеллем, загаворваў кроў, змяіны ўкус. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распе́шчаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад распесціць.
2. у знач. прым. Які прывык да пяшчот; капрызны, распусны. [Нарыновіч:] — На жаль, яшчэ трапляюцца бацькі, якія хочуць трымаць апеку над дзіцем усё жыццё... У сем’ях такіх бацькоў вырастаюць захваленыя мамчыны дачушкі. Распешчаныя сыночкі. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БАЦЬКО́ЎСТВА
(у праве),
засведчаны ў органах ЗАЦСа факт паходжання дзіцяці ад пэўнага мужчыны. Пры нараджэнні дзіцяці ў маці, якая знаходзіцца ў шлюбе, дзейнічае прэзумпцыя, што бацькам з’яўляецца яе муж. У гэтым выпадку звесткі пра бацьку ў запіс аб нараджэнні дзіцяці ўносяцца на падставе пасведчання аб шлюбе. Калі шлюб не быў зарэгістраваны, запіс пра бацьку робіцца па сумеснай заяве бацькі і маці. У выпадку адмовы бацькі прызнаць сваім дзіця, якое нарадзілася па-за шлюбам, спрэчкі аб устанаўленні бацькоўства вырашае суд. Пры нараджэнні дзіцяці незамужняй жанчынай звесткі пра фактычнага бацьку ў запіс акта аб нараджэнні не ўносяцца, калі бацька адмовіцца прызнаць дзіця сваім і няма рашэння суда аб устанаўленні бацькоўства. У такіх выпадках запіс пра бацьку дзіцяці робіцца на прозвішча маці, а імя і імя па бацьку запісваецца па яе ўказанні.
т. 2, с. 362
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
раздели́ться раздзялі́цца, падзялі́цца;
раздели́ться на ча́сти раздзялі́цца (падзялі́цца) на ча́сткі;
по́сле сме́рти отца́ де́ти раздели́лись пасля́ сме́рці ба́цькі дзе́ці падзялі́ліся (раздзялі́ліся);
при обсужде́нии мне́ния раздели́лись пры абмеркава́нні ду́мкі раздзялі́ліся (падзялі́ліся).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нахілі́цца сов. наклони́ться; накрени́ться;
дзяўчы́на ~лася да ба́цькі — де́вушка наклони́лась к отцу́;
дрэ́ва ~лася да са́май зямлі́ — де́рево наклони́лось к са́мой земле́;
ка́тэр мо́цна ~лі́ўся — ка́тер си́льно накрени́лся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)