бацькі́
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, множны лік, множналікавы
|
мн. |
| Н. |
бацькі́ |
| Р. |
бацько́ў |
| Д. |
бацька́м |
| В. |
бацько́ў |
| Т. |
бацька́мі |
| М. |
бацька́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
бацькі́, -о́ў.
1. Бацька і маці ў адносінах да сваіх дзяцей.
Шанаваць бацькоў.
2. Продкі, папярэднія пакаленні.
Б. пакінулі нам мудры запавет.
|| прым. бацько́ўскі, -ая, -ае.
Б. сход.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бацькі́, -ко́ў ед. нет роди́тели
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бацькі́, ‑оў; адз. няма.
1. Бацька і маці ў адносінах да сваіх дзяцей. Бацькі Ціхона Піменавіча Бумажкова былі бедныя сяляне з вёскі Пудоўля на Магілёўшчыне. Чорны.
2. Папярэднія пакаленні, продкі. Бо я знаю — землі нашы, Горы, моры, нівы, пашы Для ўсіх нас свяшчэнны. За іх кроў бацькоў праліта. Праз гарніла мук здабыта Наша доля, воля. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бацькі́ 1 ’parentes’ (Нас., Касп., Шат., Сцяшк. МГ, Бяльк., БРС, Гарэц.), укр. батьки́ ’тс’ (да геаграфіі ўкр. слова гл. Бурачок, Назви, 24–25, карта). У рус. мове няма (параўн. толькі батьки́ ’бацькі’ з гаворак у Літве). Ужыванне мн. ліку ад ба́цька (гл.) з новай семантыкай (’бацька і маці’). Такое словаўжыванне вядома і ў іншых і.-е. мовах (параўн. Гуер, LF, 42, 421–433, Přispěvky, 63–74). Крымскі (Тюрки, II, 208–209) вылучыў неверагодную ідэю растлумачыць значэнне слова бацькі калькіраваннем з араб. мовы (праз цюрк. пасрэдніцтва). Крытыку гл. Бялецкі, Принципы, 214–219.
Бацькі 2 ’расліна спарыння, Claviceps purpurea L.’ (цэнтр.-палес.; Выгонная, Лекс. Палесся). Выгонная, там жа, мяркуе, што гэта назва, як і іншыя назвы раслін, herba sacra, дзе выкарыстоўваюцца тэрміны роднасці, абумоўлена яе папераджаючай зло функцыяй.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ба́цька
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ба́цька |
ба́цькі |
| Р. |
ба́цькі |
ба́цькаў |
| Д. |
ба́цьку |
ба́цькам |
| В. |
ба́цьку |
ба́цькаў |
| Т. |
ба́цькам |
ба́цькамі |
| М. |
ба́цьку |
ба́цьках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
безбацько́ўства, -а, н.
Жыццё дзіцяці без бацькі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзя́дзька
‘брат бацькі, маці; цётчын муж’
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
дзя́дзька |
дзя́дзькі |
| Р. |
дзя́дзькі |
дзя́дзькаў |
| Д. |
дзя́дзьку |
дзя́дзькам |
| В. |
дзя́дзьку |
дзя́дзькаў |
| Т. |
дзя́дзькам |
дзя́дзькамі |
| М. |
дзя́дзьку |
дзя́дзьках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
роди́тели бацькі́, -ко́ў ед. нет;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
отцеуби́йство бацьказабо́йства, -ва ср., забо́йства ба́цькі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)