шпо́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак., каго.

Удараць шпорамі па баках каня, каб прымусіць яго хутчэй бегчы. Шпорыць каня.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электралі́т, ‑у, М ‑ліце, м.

Хімічнае рэчыва, якое раскладаецца на састаўныя часткі пры праходжанні праз яго электрычнага току.

[Ад слова электра... і грэч. lytós — растваральны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электро́ліз, ‑у, м.

Спец. Хімічны працэс разлажэння рэчыва на састаўныя часткі пры праходжанні праз яго раствор электрычнага току.

[Ад слова электра... і грэч. lýsis — распад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Argenteis hastis pugnare

Змагацца срэбнымі дзідамі.

Сражаться серебряными копьями.

бел. Капейка камень дзяўбе. Ісці не з носам, а з падносам. І кола круціцца лягчэй, калі яго падмажуць.

рус. Удить золотой удой. Уда серебряная тянет рыбу со дна моря.

фр. Clé d’or passe partout (Золотой ключ везде проходит).

англ. Money opens all doors (Деньги открывают все двери).

нем. Goldener Hammer bricht eisernes Tor (Золотой молот ломает и железные ворота).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

БЕ́КЕШ Каспар

(1520, Трансільванія — 7.11.1579),

палітычны і ваенны дзеяч, бел. мысліцель. Венгр па паходжанні. Быў сапернікам Стафана Баторыя ў барацьбе за трансільванскае княжанне, пазней — яго сябар і саюзнік. Пасля абрання Стафана Баторыя каралём Рэчы Паспалітай Бекеш камандаваў венгерскай пяхотай у каралеўскім войску. Свае ваенныя здольнасці паказаў у час Лівонскай вайны 1558—83, асабліва ў бітвах пад Гданьскам (1578) і Полацкам (1579). У апошнія гады жыцця атрымаў шляхецтва ВКЛ, некаторы час быў гарадзенскім ваяводам. Вакол яго групаваліся прыхільнікі антытрынітарызму. Паводле сведчання сучаснікаў, Бекеш не вызнаваў ніякай рэлігіі. Калі ён памёр у Гродне, каталіцкая і праваслаўная цэрквы забаранілі хаваць яго на сваіх могілках; пахаваны ў Вільні на высокім беразе ракі Вільня. Паводле наказу Бекеша, на яго надмагіллі высечаны надпіс: «...Не веру ў Бога, не прагну яго неба, не баюся пекла, не турбуюся пра Божы суд, не трывожуся пра цела і тым больш пра душу, якая памерла разам са мною...».

Тв.:

У кн.: Из истории философской и обшественно-политической мысли Белоруссии. Мн., 1962. С. 92—99.

т. 2, с. 377

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

вы́спець сов.

1. вы́зреть, вы́спеть, созре́ть;

жы́та ўжо ~пела — рожь уже́ вы́зрела (вы́спела, созре́ла);

2. перен. созре́ть;

у яго́ адра́зу ~пеў план — у него́ сра́зу созре́л план

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адсе́сці сов., разг.

1. отсе́сть;

а. дале́й ад яго́ — отсе́сть да́льше от него́;

2. отдели́ться;

скары́нка адсе́ла — ко́рка отдели́лась;

3. ослабе́ть, спасть;

маро́з адсе́ў — моро́з ослабе́л (спал)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зарасці́ сов.

1. зарасти́, порасти́;

зямля́ ~сла́ ле́сам — земля́ заросла́ (поросла́) ле́сом;

твар яго́ ~ро́с барадо́й — лицо́ его́ заросло́ бородо́й;

2. зарубцева́ться, зарасти́;

◊ з. гра́ззю — зарасти́ гря́зью

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пратрэ́сці сов., в разн. знач. протрясти́;

за даро́гу мяне́ до́бра ~сла — безл. за доро́гу меня́ основа́тельно протрясло́;

цэ́лы ме́сяц ~сла яго́ ліхама́нка — це́лый ме́сяц протрясла́ его́ лихора́дка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праве́даць сов.

1. (каго) прове́дать, навести́ть; наве́даться (к кому);

п. ся́бра — прове́дать (навести́ть) прия́теля;

2. (о чём-л.) прове́дать;

п. аб яго́ прыхо́дзе — прове́дать о его́ прихо́де

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)