Кніжн. Праславіць; узнесці. Узвялічыць радзіму ў песнях. □ [Несцерка:] Хацеў я шкляра зняславіць, а цябе ўзвялічыць, ды ў апошнюю хвіліну ўсё .. сарвалася.В. Вольскі.Каб узвялічыць подзвіг партызанкі, Дубоўка называе яе беларускай Арыяднай.Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упэ́цкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Забрудзіць, запэцкаць. Паглядзеўшы на купчастую хвойку, Максімка выбраў месца, каб дзе абаперціся і не ўпэцкаць свой новы палітон у жоўтую смалу, якая пацеркамі вісела, дастаў з кішэні дудку і няўпэўнена зайграў.Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ураджа́йнасць, ‑і, ж.
1. Здольнасць глебы, расліны і пад. даваць пэўны ўраджай. Павысіць ураджайнасць ільну. □ [Лясніцкі:] — Колькі трэба будзе працы прыкласці, каб вярнуць зямлі даваенную ўраджайнасць.Шамякін.
2. Узровень ураджаю з пэўнай плошчы пасеву. Падлічыць ураджайнасць бульбы з аднаго гектара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
флірт, ‑у, М ‑рце, м.
Какецтва, лёгкае заляцанне. — Гэта ж толькі флірт, мама, — выцерла ручніком рукі Ада. — Разумееце, для забавы, каб весялей ішоў час.Пальчэўскі.Гэта звычайны флірт. [Усеваладу] даўно здалося, што Алена хоча звярнуць на сябе яго ўвагу.Скрыган.
[Англ. flirt.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цішко́м, прысл.
1. Непрыкметна, употай; крадучыся, крадком. І Губіч тут быў не аднойчы, Не раз прабіраўся цішком Бязлюднаю сцежкаю воўчай У гэты эсэсаўскі дом.Колас.
2. Ціха, нягучна, без шуму. Ноччу Валька плакала цішком, каб не пачуў чужы.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
частако́ліна, ‑ы, ж.
Адзін кол частаколу. [Міхалка] далей не пайшоў — астаўся стаяць, высунуўшы твар паміж дзвюх рассунутых частаколін.Чорны.На вясковай вуліцы была гэтакая ціш, што каб у гэтым канцы пераламаў частаколіну, дык, пэўна, у тым пачулі б трэск.Калюга.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чы́сціцца, чышчуся, чысцішся, чысціцца; незак.
1. Чысціць сваё адзенне, абутак, прыводзячы сябе ў належны выгляд. У хаце Марты — беспарадак і чад: сыны яе кавалеры — Віктар і Стась — чысцяцца, гладзяцца, каб пабегчы ў гарадскі парк.Ракітны.
2.Зал.да чысціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
upominać
upomina|ć
незак.кніжн.kogo павучаць каго; рабіць заўвагі каму;
mama ~ła nas za trzymanie łokci na stole — мама рабіла нам заўвагі, каб не трымалі локці на стале
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
urok, ~u
м.
1. чароўнасць, абаянне;
ulec — czyjemu
~owi — паддацца абаянню каго;
2. сурокі;
być pod ~iem — быць зачараваным;
rzucić urok — сурочыць; урачы;
na psa urok — каб не сурочыць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
óhne
1.
prp (a)
1) без
~ Zwéifel — безумо́ўна, бясспрэ́чна
2) акрамя́, без
~ wéiteres — акрамя́, не лі́чачы, без
~ Spaß — без жа́ртаў, у гэ́тым ёсць зе́рне і́сціны
3)
das ist nicht (so) ~ — разм. гэ́та ма́е сэнс
2.
cj
~ dass — без таго́, каб
nicht ~ zu — не без таго́, каб
~ zu lésen — не чыта́ючы
~ zu spréchen — нічо́га не ка́жучы
~ auch ein Wort geságt zu háben — не сказа́ўшы ні сло́ва
~ dass er weiß — без яго́ ве́дама
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)