бла́га разг.

1. нареч. пло́хо; ду́рно; нехорошо́; ху́до; скве́рно;

адчува́ць сябе́ б. — чу́вствовать себя́ пло́хо (ду́рно, нехорошо́, ху́до, скве́рно);

2. в знач. безл. сказ. пло́хо, ду́рно, нехорошо́;

яму́ ста́ла б. — ему́ ста́ло пло́хо (ду́рно, нехорошо́);

3. в знач. сказ. пло́хо, нехорошо́;

б., што вы так мно́га ку́рыце — пло́хо (нехорошо́), что вы так мно́го ку́рите

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хай разг.

1. частица пуска́й, пусть;

х. е́дзе, калі́ хо́ча — пуска́й (пусть) е́дет, е́сли хо́чет;

х. так! — пуска́й (пусть) так!;

2. частица (при призыве, пожелании) да;

х. жыве́ дру́жба! — да здра́вствует дру́жба!;

3. союз уступ. пуска́й, пусть;

х. я памылі́ўся, але́ памы́лку гэ́ту я вы́правіў — пуска́й (пусть) я оши́бся, но оши́бку э́ту я испра́вил

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Нарцы́с ’расліна Narcissus poeticus’ (БРС, ТСБМ), нарцыз ’тс’ (Некр. і Байк.). Відаць, праз польск. narcyż, narcys ’тс’, дзе непасрэдна з лац. narcissus < грэч. νάρκισσος, названага так з-за дурманячага паху (гл. нарко́з).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лопуцень ’лопух павуціністы, Arctium (L.) tomentosum Mill.’ (брэсц., Кіс.). Утворана пры дапамозе суф. ‑ень ад ⁺лопут‑, якое, магчыма, генетычна суадносіцца з літ. lapúotas ’ліставы’, ’пакрыты лістамі’ — менавіта так выглядаюць учэпістыя калючкі лопуху.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

denn

1.

cj

1) так як, таму́ што, бо

2) чым

mehr ~ je — больш, чым калі́-н.

2.

prtс жа, хіба́ (ужываецца для ўзмацнення)

was ~ ? — што ж?

ist er ~ krank? — хіба́ ён хво́ры?

sei es ~! — няха́й бу́дзе так!

es sei ~ — хіба́ то́лькі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

залажы́цца сов.

1. заключи́ть пари́; поспо́рить;

2. взя́ться (дру́жно);

мы як ~жы́ліся, дык да ве́чара і зрабі́лі — мы как взя́лись (дру́жно), так к ве́черу и сде́лали

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

надса́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Разм.

1. Празмернае напружанне сіл; натуга. [Пшэборскі] крыху збянтэжыўся і, тыкаючы пальцам перад сабою, гаварыў з надсадай, з прыціскам: — Так, так... вам, усім вам, — яшчэ да канца не дагаварваючы каму — «усім». Пестрак.

2. Пашкоджанне чаго‑н., хвароба ў выніку празмернага напружання сіл, натугі. Надсада ад падымання вялікага цяжару.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

працадзі́ць, ‑цаджу, ‑цэдзіш, ‑цэдзіць; зак., што.

1. Прапусціць (вадкасць) праз што‑н. для ачысткі. Працадзіць малако праз цадзілку. Працадзіць булён.

2. перан. Вымавіць павольна, неразборліва, не разнімаючы зубоў. — Цікава было б зірнуць на гэты лясок... — скрозь зубы працадзіў Лявон Свірыдавіч. Корбан. — Так, так, бачу, і ты, стары, жартаваць ўмееш, — працадзіў, ухмыляючыся, князь. Прокша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паадтыка́цца, ‑аецца; зак.

Разм. Адаткнуцца — пра ўсё, многае. — Ну, глядзі, каб бутэлькі не паадтыкаліся... Цяпер [дарога] калоціць так, што зубы сыплюцца. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непрывы́клы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які не прывык да каго‑, чаго‑н. Непрывыклыя да работы рукі сяк-так перакорпвалі дзялянку зямлі. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)