пла́зма, ‑ы, ж.
1. Спец. Вадкая частка крыві.
2. Уст. Пратаплазма.
3. Цёмна-зялёны халцэдон.
4. Спец. Стан рэчыва, у які яно пераходзіць, пачынаючы з тэмператур у некалькі тысяч градусаў.
[Грэч. plasma — утварэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераўвасабле́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. пераўвасабляць — пераўвасобіць; дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. пераўвасабляцца — пераўвасобіцца. У Славы прыроджаны талент пераўвасаблення. Каб пайшоў у тэатральны, быў бы артыстам. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бязду́м’е, ‑я, н.
Інертны стан, які характарызуецца адсутнасцю думак, роздуму. Так стаяла.. [Алаіза Пашкевіч] да таго часу, пакуль з бяздум’я не вывеў паштальён, які падышоў і ўлажыў у клямку газеты. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
злі́тнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан злітнага; адзінства каго‑, чаго‑н. Злітнасць партыі з народам. □ Аўтар хоча давесці свой твор да ўзорнай закончанасці, да найбольшай злітнасці формы з ідэяй. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зазлава́ць, ‑злую, ‑злуеш, ‑злуе; ‑злуём, ‑злуяце; зак.
Прыйсці ў стан азлаблення; раззлавацца. [Міхалку] стала страшна, што Зося можа зазлаваць і зусім пакінуць яго. Чорны. [Юрась] зразумеў, што я пацвельваюся, і зазлаваў. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аго́нія, ‑і, ж.
Перадсмяротны стан арганізма, кананне. Вепр дзіка рохкнуў, выскачыў з рову і ўпаў на снег з разарваным жыватом і з выпаўшымі вантробамі, б’ючыся ў страшнай перадсмяротнай агоніі. Колас.
[Грэч. agōnia — змаганне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зачарава́нне, ‑я, н.
Стан таго, хто адчувае на сабе чароўную сілу каго‑, чаго‑н. Музыка быў дужа багаты на тую высакародную старэчую прыгажосць, якая міжвольна выклікае павагу і зачараванне. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здранцве́ласць, ‑і, ж.
Стан здранцвелага. [Эльза] абаперлася аб стол у здранцвеласці і ўтрапенні. Краўчанка. У першы момант пры трапяткім бляску агню і Даніна апанавала нейкая здранцвеласць перад гэтай нерухомай фігурай. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вузкаве́дамасны, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з адным якім‑н. ведамствам, з невялікай колькасцю ўстаноў, арганізацый. // перан. Які дбае толькі аб вузкіх інтарэсах, не звяртаючы ўвагі на стан агульнай справы. Вузкаведамасныя мэты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцебласто́й, ‑ю, м.
Стан пасеваў палявых культур у адносінах іх гушчыні, вышыні сцёблаў і пад. Многіх камбайнераў пасылаў туды на ўборку дырэктар, але яны адмаўляліся — баяліся густога, рослага сцебластою. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)