chleb

м.

1. хлеб;

chleb razowy — жытні (аржаны) хлеб;

chleb pytłowy — пытляваны хлеб;

2. перан. хлеб, заробак;

lekki chleb — лёгкі хлеб;

za ~em — у пошуках хлеба;

chleb powszedni — хлеб надзённы;

być na łaskawym ~ie — быць нахлебнікам;

nie z jednego pieca chleb jadał — бывалы; бывалец;

o ~ie i wodzie — на вадзе і хлебе;

nie samym ~em żyje człowiek — не адным хлебам жыве чалавек

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пшані́чны Wéizen-;

пшані́чны хлеб Wéizenbrot n -(e)s, -e, Wéißbrot n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

счарсцве́лы

1. trócken, vertrócknet; áltbacken (пра хлеб);

2. перан hart, verhärtet

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Мала́й, мала́йчык ’бохан хлеба’, стол. ’маленькая булачка’ (Сл. Брэс., ’булачка з вотруб’я для прыгатавання квасу’ (драг., лельч., Вешт.), ’недапечаны хлеб’, ’хлеб з грэцкай мукі’ (Ян.), ’дранікі’ (рэч., браг., Мат. Гом.). Укр. мала́й ’хлеб з кукурузы, гароху ці проса’, ’глёўкі хлеб’, ’проса, Panicum miliaceum’; рус. мала́й ’каша з прасяной мукі’. Запазычана праз укр. мову з рум. mălaiu ’кукуруза’ (< melʼ latu ’чорная прасяная мука’) (Фасмер, 2, 562).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зерно́

1. зе́рне, род. зярня́ці ср., мн. зярня́ты, -ня́т;

ко́фе в зёрнах ка́ва ў зярня́тах;

2. собир. (хлеб) збо́жжа, -жжа ср.;

засы́пать зерно́ засы́паць збо́жжа;

хлеб в зерне́ збо́жжа.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

сыро́й

1. в разн. знач. сыры́;

сыро́й во́здух сыро́е паве́тра;

сыро́е мя́со сыро́е мя́са;

сыро́й хлеб сыры́ хлеб;

сыра́я рабо́та сыра́я рабо́та;

2. (о человеке с нездоровой полнотой) ры́хлы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

надзённы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае важнае жыццёвае значэнне, неабходны; актуальны. Надзённае пытанне. Надзённыя задачы. Надзённыя патрэбы.

2. Які бывае кожны дзень. Не было маёй вёскі, бацькоў і тысячы надзённых клопатаў. Карпюк.

•••

Надзённы хлеб гл. хлеб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падпячы́ся, ‑пячэцца; пр. падпёкся, ‑пякліся, ‑пяклося; зак.

Падрумяніцца знізу (пра хлеб і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскрышы́цца, ‑крышыцца; зак.

Ператварыць у крошкі, расцерціся на крошкі. Хлеб раскрышыўся. Зуб раскрышыўся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спле́снелы і сплясне́лы, ‑ая, ‑ае.

Пакрыты плесняй, цвіллю; цвілы. Сплеснелы хлеб. Спляснелыя паперы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)