прыкро́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
Разм. Прыйсці. [Вронік:] — Далёка крочым, дзеду? — Дзядок страпянуўся. — А ўжо, можна сказаць, прыкрочыў. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каардынава́цца, ‑нуецца; зак. і незак.
1. Узгадніцца (узгадняцца), прыйсці (прыходзіць) у адпаведнасць.
2. толькі незак. Зал. да каардынаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зазва́ць, ‑заву, ‑завеш, ‑заве; ‑завём, ‑завяце; зак., каго-што.
Паклікаць, запрасіць прыйсці, зайсці куды‑н. Зазваць у госці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узнепако́іцца, ‑коюся, ‑коішся, ‑коіцца; зак.
Разм. Прыйсці ў трывожны стан; устрывожыцца, усхвалявацца. — Трэба ісці, — раптам узнепакоілася Тэкля. Калюга.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
месі́я
(лац. messias, ад ст.-яўр. māšiāch = памазанік)
паводле іудзейскага і хрысціянскага веравучэнняў, пасланец бога, які павінен прыйсці на зямлю, каб выратаваць род чалавечы ад зла і ўстанавіць «царства нябеснае».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Прыдры́паць экспр. ’прыдыбаць, прыйсці з цяжкасцю’ (ТС). Прэфіксальнае ўтварэнне ад дры́паць разм. ’ісці, дробна і часта ступаючы’ (ТСБМ; у ЭСБМ адсутнічае), якое, безумоўна, узыходзіць да прасл. *dripati (ЭССЯ, 5, 115; тут падаецца адзначанае слоўнікам Байк. і Некр. дры́паць ’брудзіць падол’), параўн. адно са знач. чэш. drpačʼ ’дробненька хадзіць’, а таксама ўкр. придрі́патися ’прыйсці ў слату’. Гл. яшчэ ЕСУМ, 2, 128 (пад дри́пи).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падурэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; зак. (разм.).
1. Дурэць некаторы час.
Няхай дзеці трохі падурэюць.
2. (1 і 2 ас. адз. не ўжыв.). Прыйсці ў стан адурэння — пра ўсіх, многіх.
Ад ацэтону ледзь не падурэлі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
засну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.
Прыйсці ў стан сну.
Не з. ні на мінутку.
Прырода заснула зімовым сном.
З. навекі або вечным сном (перан.: памерці).
|| незак. засына́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прачну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ніся; зак.
1. Перастаць спаць, прабудзіцца.
Дзіця прачнулася рана.
У грудзях прачнулася нянавісць (перан.).
2. перан. Ажывіцца, прыйсці ў рух.
Вёска прачнулася.
|| незак. прачына́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папрывалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што і чаго.
Разм. Прывалачы, прыцягнуць усё, многае. // Сілаю прымусіць прыйсці ўсіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)