without [wɪˈðaʊt] prep.

1. без;

without delay/fall неадкла́дна, за́раз жа; абавязко́ва;

He left without saying a word. Ён паехаў, не сказаўшы ні слова;

it goes without saying само́ сабо́ю зразуме́ла

2. dated па-за;

without the city walls па-за сце́намі го́рада

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

паўзу́чы, -ая, -ае.

1. Які поўзае, перамяшчаецца шляхам поўзання.

Паўзучыя гады (пра змей).

2. Які сцелецца па зямлі або чапляецца за што-н.

Паўзучыя расліны.

○

Паўзучы эмпірызм (кніжн., неадабр.) — няўмелае апісанне фактаў без іх аналізу і абагульнення.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дуба́сіць, -а́шу, -а́сіш, -а́сіць; незак. (разм.).

1. каго (што). Жорстка, бязлітасна біць.

Яго ўжо не раз дубасілі за пакражу.

2. па чым, у што. Моцна стукаць.

Д. у дзверы.

|| зак. аддуба́сіць, -а́шу, -а́сіш, -а́сіць (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

экстра-

(лац. extra = звыш, паза)

першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню словам «звыш», «па-за», «дадаткова».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

праскры́пцыя, ‑і, ж.

Гіст. У Старажытным Рыме — публічнае асуджэнне палітычных праціўнікаў з абвяшчэннем іх па-за законам, а таксама спісы асоб, абвешчаных па-за законам.

[Лац. proscriptio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

старэ́йшы, -ая, -ае.

1. Якому больш гадоў у параўнанні з кім-н.; самы дарослы сярод каго-н.

С. сын.

Старэйшая ў сям’і.

2. старэ́йшы, -ага, мн. -ыя, -ых, м. (у знач. наз.). Дарослы.

Старэйшых павінны слухаць меншыя.

3. Які даўно ўтварыўся, узнік.

Старэйшая школа горада.

4. Які стаіць вышэй за іншых па званні, пасадзе, службовым становішчы.

С. па званні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ця́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак. (разм.).

1. гл. цяпаць.

2. каго-што. Укусіць, схапіць зубамі.

Сабака цяпнуў за палец.

3. што і чаго. Выпіць спіртнога.

Ц. чарку.

4. каго. Стукнуць, ударыць каго-н.

Ц. па галаве.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. каго і з дадан. Звярнуцца да каго-н. з пытаннем, каб даведацца аб чым-н. —

Што рабіць далей? — спытала лабарантка.

2. што і чаго. Папрасіць што-н., звярнуцца з якой-н. просьбай.

С. дазволу паехаць па падручнікі.

3. з каго. Ускласці на каго-н. адказнасць за ўчынкі; спагнаць (разм.).

З яго за ўсё спытаюць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сужыццё н.

1. (сумеснае існаванне) Zusámmenleben n -s; Wóhngemeinschaft f -;

2. (сумеснае жыццё па-за шлюбам) wílde Éhe

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

запаля́нне Месца за палянай, за полем, па той бок поля (Слаўг.).

□ б. х. Запалянне (Заполле, 1910 Спіс., 31), в. Запалянне Слаўг.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)