poke one’s nose into
со́ваць нос куды́, уме́швацца не ў сваю́ спра́ву
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
затыка́ць I несов., в разн. знач. затыка́ть; (пробкой — ещё) заку́поривать, уку́поривать; см. заткну́ць;
◊ хоць ву́шы (нос) ~ка́й — хоть у́ши (нос) затыка́й
затыка́ць II несов.
1. начина́ть ткать;
2. покрыва́ть тка́ным узо́ром
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
тупы́ в разн. знач. тупо́й; (несообразительный — ещё) тупоу́мный;
т. нож — тупо́й нож;
т. нос барка́са — тупо́й нос барка́са;
т. по́гляд — тупо́й взгляд;
т. чалаве́к — тупо́й (тупоу́мный) челове́к;
◊ т. жарт — пло́ская шу́тка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
утулі́ць сов.
1. спря́тать, уткну́ть;
у. нос у каўне́р — спря́тать нос в воротни́к;
у. твар у паду́шку — уткну́ть лицо́ в поду́шку;
2. втяну́ть;
у. галаву́ ў пле́чы — втяну́ть го́лову в пле́чи
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Кгві́нты ’губы’: «Кгвінты свае надуў», «Спусціў нос на кгвінты» (Нас.). Параўн. квінта (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
неспадзява́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм. Нечаканае здарэнне, выпадак і пад. І вось я рад, што нікога няма, што малюнак мой будзе зноў неспадзяванкаю для дзядзькі. Брыль. Я ўзбег на высокі ганак і хуценька ўскочыў у расчыненыя сенцы. І аж спыніўся ад неспадаяванкі: як не нос у нос сутыкнуўся з Ленкаю. Сіпакоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уз’ю́шаны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Вельмі разгневаны, раззлаваны; раз’юшаны. У гэты час з’явіўся перад .. [Арцёмам Ісакавічам] уз’юшаны фельдфебель. Злосна тыцкаў яму пад нос бальнічную бярданку. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Морзаць ’смаркаць, уцягваць соплі ў нос’ (Нас.). Відавочна, з mъrdati (параўн. ст.-чэш. mrdati ’рухаць, варушыць’, польск. merdać, myrdać ’віляць, махаць, хістацца’, балг. мъ́рдам ’ківаць, махаць, люляць, мръ́ннъ ’варушыць, рухаць’, серб.-харв. мр̏днути ’зрушыць’, славен. meȓdati ’моршчыць нос’, mȓdati ’рухацца туды-сюды’) пад уплывам лексемы морзы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лускерка ’рыба гусцяра, Blicca bjoerkna L.’ (Зах. Дзвіна; віц., Нік. Очерки), укр. луски́рь ’рыба’, рус. ласкы́рь, лыска́рь ’рыба Abramis blicca; Abramis vimba’, паводле Фасмера (2, 462), звязаны з лыска́рь (бел. луска́р) ’рыдлёўка’, таму што нос у гэтай рыбы выступае наперад; аналагічна новав.-ням. Näsling, Meernase (дзе Nase ’нос’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Но́сікі ’бульба з лушпайкамі, пасоленая, варыцца з цыбулькай ці кропам’ (валож., Сл. ЦРБ). Відаць, да нос© (гл.), параўн. носік ’частка бульбіны (з вочкамі)’ (Мат. Гом.). Зыходная семантыка — ’выступаючая частка’, што можа сведчыць пра ўзнаўленне першаснай матывацыі назоўніка нос© — ’рэзаць’, параўн. рэзанікі ’звараная неабіраная бульба, парэзаная напалам’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)