паце́рці, патру, патрэш, патрэ; патром, патраце; пр. пацёр, ‑церла; заг. патры; зак., каго-што.

1. Падушыць, памяць. Пацерці ягады.

2. безас. Прыціснуўшы, нанесці пашкоджанні каму‑н., пашкодзіць што‑н. Даўгулевічу крыху пацерла бакі, парвала левае крысо пінжака, а Караткевіч выпусціў борт, адарваўся, яго ледзь не падмяла другая машына. Гурскі.

3. перан. Разм. Прынесці шмат непрыемнасцей; змучыць, змардаваць. Колькі яму [напарніку] можа быць? Пэўна, не больш дзевятнаццаці, а ўжо жыццё пацерла. Грахоўскі.

4. і без дап. Церці некаторы час. Раманенка пацёр далоняй скроню. Шамякін. [Міхал] падняў з-пад ног сякеру, яшчэ чамусьці пацёр ёю аб жывот і раптам, размахнуўшыся, кінуў на жонку. Чорны. Валодзька падхапіўся з пасцелі, пацёр кулакамі вочы. Гамолка. — Няхай яны сабе ваююць, а мы сваё будзем рабіць, — пацёр ад задавальнення рукі Вайтовіч. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раздаві́ць, ‑даўлю, ‑давіш, ‑давіць; зак., каго-што.

1. Надавіўшы або сціснуўшы, расціснуць, расплюшчыць, раздушыць. [Надзя:] — Тады збірай бульбу, бо часам як раздавіш пухір, пяску наб’ецца, можа быць заражэнне. Васілевіч. Немцы пусцілі на гармату танк, мабыць хацелі раздавіць яе, але артылерысты падпалілі яго снарадам. Сабаленка.

2. Разм. Сціснуўшы, задушыць, скалечыць, забіць. — Спаткаць бы такога дзесь у цёмным куце і раздавіць,.. — рашуча сказаў Сяргей. Машара.

3. перан. Разграміць, нанесці рашучае паражэнне. — Дзіўна, такая сіла, а ў Ламавічах — нямецкі гарнізон, — падкалоў Бондар. — Няўжо не можаце раздавіць? Навуменка.

4. перан. (звычайна ў форме дзеепрым. зал. пр.). Знішчыць, падавіць маральна. Візэнер, забыўшыся на ўсялякую субардынацыю, злосна папракаў яго.. Раздаўлены Кайфер маўчаў. Шамякін.

5. Разм. Выпіць што‑н. спіртное. — От жа, не кажы ты, завялі парадкі: беднаму чалавеку і пляшку раздавіць няма дзе. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

zrewanżować się

зак.

1. адплаціць тым жа; аддзячыць;

zrewanżować się za przysługę — аказаць паслугу за паслугу;

zrewanżować się wizytą — нанесці візіт у адказ;

2. узяць рэванш;

zrewanżować się za porażkę — узяць рэванш за паражэнне

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Verlúst

m -(e)s, -e стра́та, прапа́жа, про́йгрыш

éinen ~ erléiden* — не́сці [цярпе́ць] стра́ту

éinen ~ béibringen* — нане́сці стра́ту

~e an Mann und Wáffe — вайск. стра́ты ў жыво́й сі́ле і тэ́хніцы

das ist ein ~ für mich — гэ́та стра́та для мяне́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

przyprawić

зак.

1. прамацаваць, прырабіць;

2. прыправіць;

przyprawić sos — прыправіць соус;

3. давесці да чаго; выклікаць што;

przyprawić o śmierć — давесці да смерці;

przyprawić o stratę — нанесці страты;

przyprawić o ból głowy — выклікаць галаўны боль

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

набі́ць, -б’ю́, -б’е́ш, -б’е́; -б’ём, -б’яце́, -б’ю́ць; набі; -біты; зак.

1. чаго. Убіць, наўбіваць у значнай колькасці.

Н. цвікоў.

2. што. Напоўніць, напхаць чым-н.

Н. мяшок травой.

3. што. Прыбіць зверху да чаго-н. або ўдарамі насадзіць.

Н. абруч на бочку.

4. чаго. Разбіць у вялікай колькасці.

Н. шкла.

5. каго. Нанесці пабоі.

Нехта моцна набіў хлопца.

6. што. Ударамі прычыніць шкоду.

Н. гуз на лбе.

7. каго-чаго. Забіць вялікую колькасць (жывёл, птушак і пад.).

Н. качак.

8. што. Зарадзіць зброю з дула.

Н. стрэльбу.

9. Зрабіць узор асобым спосабам (спец.).

Н. рысунак на тканіне.

◊

Бітком набіць (разм.) — напоўніць што-н. вельмі цесна, шчыльна.

Набіць вока (разм.) — набыць вопыт, уменне вызначыць што-н. адразу.

Набіць (наламаць) руку (разм.) — зрабіцца спрактыкаваным, набыць вопыт у якой-н. справе.

Набіць сабе цану (разм.) — узвысіць сябе ў вачах іншых.

|| незак. набіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1—3, 6—9 знач.).

|| наз. набіва́нне, -я, н. і набі́ўка, -і, ДМ -біўцы, ж. (да 3, 8 і 9 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

намы́ць, ‑мыю, ‑мыеш, ‑мые; зак., што і чаго.

1. Памыць, вымыць нейкую колькасць чаго‑н. Намыць гару бялізны. Намыць талерак. Намыць бульбы.

2. Нанесці сваёй плынню, сваімі хвалямі. Рака памыла выспу. Намыць мель. □ Тут грунт трывалейшы: ручай нажыў нямала, пяску. Пальчэўскі. Магчыма, некалі, у дагістарычны перыяд, у сто разоў больш магутная рака памыла гэтыя высокія пясчаныя дзюны, на якіх пасля разумныя людзі пасадзілі лес. Шамякін. / у безас. ужыв. Завішнюк доўга яшчэ стаяў, глядзеў на вуліцу, на пясок — думаў: адкуль яго набралася гэтулькі.., мусіць, памыла, прыгнала вадой у дажджы ад лесу. Пташнікаў.

3. Стварыць збудаванне з зямлі пры дапамозе землясоснай машыны. Намыць плаціну. Намыць дамбу. // Укласці пры дапамозе вадзянога струменю. Намыць тысячу кубаметраў грунту.

4. Прамываючы народу вадой, здабыць нейкую колькасць чаго‑н. (звычайна пра золата). Намыць кілаграм золата.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

zadać

зак.

1. задаць, даць;

zadać lekcję — задаць урок;

zadać pytanie — задаць пытанне;

zadać koniom owsa — даць коням аўса;

2. разм. паддаць; падняць;

zadać worek na plecy — дапамагчы (пасобіць) узваліць мяшок на спіну;

3. нанесці; прычыніць;

zadać cios — нанесці ўдар;

zadać bobu разм. задаць перцу;

zadać szyku разм. задаць шыку; шыкануць;

zadać szyku w nowym garniturze — шыкануць (задаць шыку) у новым касцюме;

zadać sobie gwałt (przymus) — прымусіць (змусіць) сябе;

zadać sobie fatygę (trud) — задаць сабе працы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

спі́на ж Rücken m -s,-; Búckel m -s, - (разм);

упа́сці на спі́ну auf den Rücken fállen*, nach hínten fállen*;

пла́ваць на спі́не auf dem Rücken schwímmen*;

павярну́цца спі́най да каго-н j-m den Rücken zúdrehen [(zú)kehren];

ве́цер нам у спі́ну wir háben den Wind im Rücken;

◊ гнуць спі́ну kátzbuckeln неаддз vi, kríechen* vi;

нане́сці ўдар у спі́ну j-m in den Rücken fállen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

пораже́ние ср.

1. (действие) паражэ́нне, -ння ср.; папада́нне, -ння ср., трапля́нне, -ння ср.; см. поража́ть​ 1;

пораже́ние живы́х це́лей проти́вника паражэ́нне жывы́х цэ́лей праці́ўніка;

2. (разгром) паражэ́нне, -ння ср.; пара́за, -зы ж.; разгро́м, -му м.;

потерпе́ть пораже́ние пацярпе́ць паражэ́нне (пара́зу);

нанести́ пораже́ние врагу́ нане́сці паражэ́нне (пара́зу) во́рагу;

3. мед. пашко́джанне, -ння ср.;

пораже́ние зри́тельного не́рва пашко́джанне зро́кавага не́рва;

4. юр. пазбаўле́нне, -ння ср.;

пораже́ние в права́х юр. пазбаўле́нне право́ў;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)