лактатдэгідрагена́за
(ад лактаты + дэгідрагеназа)
фермент, які выклікае ў арганізме чалавека і жывёл акісленне малочнай кіслаты.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
метакрыла́ты
(ад мета- + акрылаты)
складаныя эфіры метакрылавай кіслаты або яе солі, з якіх сінтэзуюць палімеры.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
нітра́ты
(ад гр. nitron = салетра)
солі азотнай кіслаты; выкарыстоўваюцца ў хімічнай прамысловасці і як угнаенне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
нітры́ты
(ад гр. nitron = салетра)
солі азоцістай кіслаты; выкарыстоўваюцца ў хімічнай прамысловасці і як угнаенне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сульфа́ты
(ад лац. sulfur = сера)
солі сернай кіслаты (напр. сульфат амонію, сульфат натрыю); сернакіслыя солі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
тыясульфа́ты
(ад тыя- + сульфаты)
солі тыясернай кіслаты, выкарыстоўваюцца ў фатаграфіі, медыцыне, тэкстыльнай і скураной прамысловасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фасфа́ты
(ад фосфар)
солі фосфарнай кіслаты; выкарыстоўваюцца як угнаенне, а таксама ў тэхніцы і медыцыне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
спірт, ‑у, М ‑рце; мн. спірты, ‑оў; м.
1. толькі адз. Гаручая, з высокім працэнтам алкаголю вадкасць, якая атрымліваецца перагонкай некаторых прадуктаў, што змяшчаюць у сабе крухмал і цукар. Бацюня расклаў інструмент, выцер спіртам рукі і пінцэт і агледзеў рану. Мележ. // Адзін з відаў такой вадкасці, які ўжываецца як алкагольны напітак. У часе вячэры любіў [Гендарсан] прапусціць кілішак спірту, заесці смачнай кілбасой, паслухаць грамафон. Чарнышэвіч.
2. Арганічнае злучэнне, вуглевадарод, у якім атам вадароду замешчаны водным астаткам. Метылавы спірт. Этылавы спірт. // Лятучае рэчыва, якое ўжываецца ў медыцыне і тэхніцы. Камфорны спірт. Борны спірт.
•••
Вінны спірт — бясколерная вадкасць, якая атрымліваецца пры браджэнні вугляводаў; этылавы спірт.
Дэнатурацыя спірту гл. дэнатурацыя.
Мурашыны спірт — сумесь вады, мурашынай кіслаты і спірту (выкарыстоўваецца ў медыцыне).
Нашатырны спірт — водны раствор аміяку, празрыстая, бясколерная вадкасць з вострым пахам (выкарыстоўваецца ў медыцыне).
Саліцылавы спірт — спіртавы раствор саліцылавай кіслаты, які выкарыстоўваецца як антысептычны сродак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГІДРАКАРБАНА́ТЫ,
бікарбанаты, гідрагенкарбанаты, кіслыя солі вугальнай кіслаты. Добра раствараюцца ў вадзе ў адрозненне ад большасці карбанатаў. Пры награванні ператвараюцца ў нармальныя карбанаты. Выконваюць важную фізіял. ролю, з’яўляюцца буфернымі рэчывамі, якія падтрымліваюць нязменнасць рэакцыі крыві. Часовая жорсткасць вады абумоўлена прысутнасцю гідракарбанатаў у прыроднай вадзе. Найб. практычнае значэнне маюць гідракарбанаты натрыю NaHCO3 (пітная сода) і амонію NH4HCO3.
т. 5, с. 225
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
аскарбіна́за
(ад а- + с.-лац. scorbutus = цынга)
фермент, які паскарае акісленне аскарбінавай кіслаты (змяшчаецца ў раслінах).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)