Verbum

пазіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. Накіроўваць позірк куды-н., на каго-, што-н., глядзець.

Задуменна п. удалеч.

2. Выглядваць з-за чаго-н., адкуль-н.

П. з-за вугла.

3. Час ад часу глядзець на каго-, што-н., куды-н.

Часта п. на гадзіннік.

абазна́цца, -на́юся, -на́ешся, -на́ецца; зак.

1. Памыліцца, прыняць каго-н. за іншага, што-н. за другое.

А. ў прыцемку.

Прабачце, я абазнаўся.

2. Звыкнуцца з чым-н., пазнаёміцца.

Пятрусь папрацаваў каля трохмесяцаў, абазнаўся з варштатамі і станкамі.

|| незак. абазнава́цца, -наю́ся, -нае́шся, -нае́цца; -наёмся, -наяце́ся, -наю́цца.

штрафны́, -а́я, -о́е.

1. гл. штраф.

2. Які мае адносіны да спагнання за парушэнне якіх-н. правіл.

Ш. ўдар (у футболе). Штрафная лава (у спорце: для тых, хто часова выдалены з поля за парушэнне правіл гульні). Ш. батальён, штрафная часць (з тых, хто правініўся).

вынасны́, -а́я, -о́е.

Звязаны з вынасам, знаходжаннем па-за чым-н., вынесены куды-н.

Вынасная графа.

Вынасное судна.

заздаро́ўны, -ая, -ае.

Які выражае пажаданне здароўя, аб’яўляецца ці выпіваецца за чыё-н. здароўе.

Заздароўная песня.

З. тост.

скрып, -у, м.

Рэзкі гук, што ўзнікае пры трэнні.

С. дзвярэй.

◊

За адным скрыпам (разм.) — за адным заходам.

Са скрыпам (разм.) — нехаця ці з цяжкасцю (рабіць што-н.).

Са скрыпам атрымаў дазвол на паездку.

бра́цца, бяру́ся, бярэ́шся, бярэ́цца; бяро́мся, бераце́ся, бяру́цца; бяры́ся; незак.

1. за каго-што. Хапацца рукамі за які-н. прадмет або за каго-н.

Б. за рукі.

2. за што. Пачынаць работу, якую-н. дзейнасць прыладай працы, зброяй.

Б. за граблі.

3. за што. Прыступаць да якой-н. справы, распачынаць дзейнасць.

Б. за вучобу.

4. за каго-што. Прымаць меры ўздзеяння ў адносінах да каго-, чаго-н. (разм.).

Б. за парушальнікаў працоўнай дысцыпліны.

Б. за дысцыпліну.

5. з інф. Прымаць на сябе абавязацельствы выканаць што-н.

Б. адрамантаваць жняярку.

6. Пачынацца, наставаць (пра з’явы прыроды).

Бярэцца на мароз.

7. Лавіцца на вуду, спінінг (пра рыбу).

Шчупак на хлеб не бярэцца.

8. Ліпнуць, прыставаць да каго-, чаго-н.

Гразь бярэцца за боты.

9. Расці, набірацца сілы (разм.).

Нядаўна палолі, а пустазелле зноў бярэцца.

◊

Брацца за гуж (разм.) — пачынаць якую-н. сур’ёзную справу.

Брацца за розум (разм.) — рабіцца разважлівым, станавіцца на правільны шлях.

Брацца ў рожкі (разм.) — выяўляючы сваю самастойнасць, задзірацца, спрачацца.

|| зак. узя́цца, вазьму́ся, во́зьмешся, во́зьмецца; во́зьмемся, во́зьмецеся, во́зьмуцца; узя́ўся, узяла́ся, -ло́ся, -лі́ся; вазьмі́ся.