Рамі́знік ’фурман наёмнага экіпажу’ (ТСБМ), ’лёгкая фурманка для перавозкі пасажыраў’ (Варл.). Відаць, ад ням. Remise, якое можа азначаць ’сховішча для пэўнага транспарту’, што з франц. remise ’тс’ < re‑mettre ’адкладаць, захоўваць’, звязанае з лац. mitto/mittere ’кідаць’ і ’пасылаць’. Хутчэй за ўсё праз польск. remiza ’вазоўня’, параўн. чэш. remiz ’карэтня’, ’месца, дзе стаяць вазы’. Адсюль рамізнік — ’той, хто працаваў у вазоўні, абслугоўваў экіпажы’. Больш позняе ўтварэнне рамі́знік ’чалавек, які званіў у час пажару’ ад польск. remiza ’пажарнае дэпо’: былі такія рамізы… рамізнік быў напагатове і званіў (чэрв., Жд. 3).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
супрацьстая́ць, ‑стаю, ‑стаіш, ‑стаіць; незак., звычайна каму-чаму.
1. Быць супрацьпастаўленым, супрацьлеглым у адносінах да каго‑, чаго‑н. Станоўчы герой Змітрака Бядулі супрацьстаіць існуючаму ладу ў асноўным сваімі маральнымі і сацыяльнымі запатрабаваннямі. Каваленка. Лявону супрацьстаіць у п’есе дружны калектыў калгаснікаў, у тым ліку і жонка з дачкою. Гіст. бел. сав. літ.
2. Захоўваць устойлівае становішча пад уздзеяннем чаго‑н. Супрацьстаяць парывам ветру. // Супраціўляцца, аказваць супрацьдзеянне. Супрацьстаяць знешнім уплывам. / Пра ўзброеныя сілы. войска ў вайне, бітве і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
па́мяць, -і, ж.
1. Здольнасць захоўваць і аднаўляць у свядомасці ранейшыя ўражанні, вопыт, а таксама сам запас уражанняў, якія захоўваюцца ў свядомасці.
Добрая п.
Урэзацца ў п.
Вылецець з памяці (забыцца). Гаварыць на п. або па памяці (не гледзячы ў тэкст). Выкінуць з памяці (забыць). Дацца ў п. (запомніцца). Падарыць што-н. каму-н. на п. (каб помніў). Не ў п. (пра тое, што не помніцца). На памяці чыёй або пры памяці чыёй ці за чыю п. (у перыяд жыцця каго-н., калі ён сам быў сведкам чаго-н.). Дайсці да памяці (апрытомнець). Прыйсці на п. (успомніцца). Кароткая п. у каго-н. (хутка забывае; звычайна пра таго, хто не хоча помніць, успамінаць што-н.). Курыная п. (вельмі дрэнная; разм., жарт.). П. машыны (перан.: пра запамінальнае ўстройства вылічальнай машыны).
2. Успамін пра каго-, што-н.
Ён пакінуў у нас добрую п. пра сябе.
Захоўваць п. пра якую-н. падзею.
3. Тое, што звязана з памерлым (успаміны пра яго, пачуцці да яго і пад.).
Прысвяціць манаграфію памяці свайго настаўніка.
Ушанаваць п. нябожчыка ўставаннем.
Вечная п. каму-н. (пажаданне, каб доўга, вечна помнілі каго-н. памерлага).
◊
Без памяці —
1) без прытомнасці.
Хворы быў без памяці;
2) вельмі моцна (разм.).
Бегчы без памяці;
3) ад каго-чаго. У захапленні (разм.).
Ён без памяці ад дзяўчыны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ве́даць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. пра каго-што, аб кім-чым і без дап. Мець звесткі пра каго-, што-н.
В. жыццё вёскі.
2. каго-што. Валодаць пэўнымі ведамі, мець пра каго-, што-н. паняцце, уяўленне.
В. урок.
В. сваю справу.
В. англійскую мову.
3. каго (што). Быць знаёмым з кім-н.
Я гэтага чалавека не ведаю.
4. што. Адчуваць, перажываць.
Не в. спакою.
5. што. Захоўваць, лічыцца з чым-н.
В. меру (трымаць сябе ў пэўных рамках). В. сваё месца (весці сябе адпаведна свайму становішчу).
6. чым. Кіраваць, распараджацца.
В. трэстам.
В. перапіскай.
◊
Хто яго ведае (разм.) — невядома, ніхто не ведае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
utrzymywać
незак.
1. захоўваць; падтрымліваць, утрымліваць;
utrzymywać w dobrym stanie — захоўваць ў добрым стане;
utrzymywać kogo przy życiu — падтрымліваць у кім жыццё;
2. утрымліваць, мець на утрыманні;
utrzymywać rodzinę — утрымліваць (мець на утрыманні) сямю;
3. сцвярджаць;
utrzymywać że ... — сцвярджаць, што...
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
reserve2 [rɪˈzɜ:v] v.
1. (for) рэзервава́ць; брані́раваць; зака́зваць за́гадзя;
I’d like to reserve a table for two. Я хачу заказаць столік на дваіх.
2. адклада́ць, запа́сіць, пакіда́ць
3. : reserve judgement адкла́дваць рашэнне
4. : reserve the right захо́ўваць пра́ва
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
балансава́ць
(фр. balancer)
1) захоўваць раўнавагу пры дапамозе рухаў цела (напр. б. на канаце);
2) ураўнаважваць суадносіны звязаных паміж сабой бакоў дзейнасці (напр. б. увоз з вывазам);
3) падводзіць бухгалтарскі баланс.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
эквілібры́стыка
(ад лац. aequilibritas = раўнавага)
1) жанр цыркавога мастацтва, заснаваны на ўменні выканаўцы рабіць складаныя акрабатычныя практыкаванні, захоўваць раўнавагу ў разнастайных становішчах;
2) перан. уменне лёгка прыстасоўвацца, лавіраваць у розных абставінах.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
respektować
незак.
1. шанаваць, паважаць;
respektować czyje zdanie — паважаць чыю думку;
2. выконваць, захоўваць, трымацца;
respektować przepisy — трымацца правіл
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
dyscyplina
dyscyplin|a
ж.
1. дысцыпліна;
~a pracy — працоўная дысцыпліна;
przestrzegać ~y — захоўваць дысцыпліну;
2. дысцыпліна; прадмет; галіна навукі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)