табу́, нескл., н.

1. У першабытных народаў: рэлігійная забарона на якое-н. слова, дзеянне, прадмет.

2. перан. Наогул пра што-н. забароненае.

Т. на алкаголь.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэакцыя,

дзеянне; палітыка супраціўлення грамадскаму прагрэсу.

т. 13, с. 534

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

адшыба́ць

‘адбіваць, адломваць, шкодзіць што-небудзь, прыглушаць дзеянне чаго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. адшыба́ю адшыба́ем
2-я ас. адшыба́еш адшыба́еце
3-я ас. адшыба́е адшыба́юць
Прошлы час
м. адшыба́ў адшыба́лі
ж. адшыба́ла
н. адшыба́ла
Загадны лад
2-я ас. адшыба́й адшыба́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час адшыба́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

акы́шкаць

‘распаўсюдзіць дзеянне дзеяслова кышкаць на каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. акы́шкаю акы́шкаем
2-я ас. акы́шкаеш акы́шкаеце
3-я ас. акы́шкае акы́шкаюць
Прошлы час
м. акы́шкаў акы́шкалі
ж. акы́шкала
н. акы́шкала
Загадны лад
2-я ас. акы́шкай акы́шкайце
Дзеепрыслоўе
прош. час акы́шкаўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

замяце́жыць

‘узняць мяцеж; выканаць дзеянне, якое нагадвае мяцеж’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. замяце́жу замяце́жым
2-я ас. замяце́жыш замяце́жыце
3-я ас. замяце́жыць замяце́жаць
Прошлы час
м. замяце́жыў замяце́жылі
ж. замяце́жыла
н. замяце́жыла
Загадны лад
2-я ас. замяце́ж замяце́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час замяце́жыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

перагайдама́чыць

‘пераадолець дзеянне паводле дзеяслова гайдамачыць - весці разгульнае жыццё’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перагайдама́чу перагайдама́чым
2-я ас. перагайдама́чыш перагайдама́чыце
3-я ас. перагайдама́чыць перагайдама́чаць
Прошлы час
м. перагайдама́чыў перагайдама́чылі
ж. перагайдама́чыла
н. перагайдама́чыла
Загадны лад
2-я ас. перагайдама́ч перагайдама́чце
Дзеепрыслоўе
прош. час перагайдама́чыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

шмульгану́ць

‘ажыццявіць аднакратнае дзеянне паводле дзеяслова церці’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. шмульгану́ шмульганё́м
2-я ас. шмульгане́ш шмульганяце́
3-я ас. шмульгане́ шмульгану́ць
Прошлы час
м. шмульгану́ў шмульгану́лі
ж. шмульгану́ла
н. шмульгану́ла
Загадны лад
2-я ас. шмульгані́ шмульгані́це
Дзеепрыслоўе
прош. час шмульгану́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

антыце́лы, -це́л, адз. антыце́ла, -а, н. (спец.).

Складаныя бялкі — рэчывы, якія ўтвараюцца ў арганізме пры ўвядзенні ў яго чужародных бялкоў, бактэрый і нейтралізуюць іх шкоднае дзеянне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уздзе́янне, -я, мн. -і, -яў, н.

Дзеянне, накіраванае на каго-, што-н. з мэтай дабіцца чаго-н., паўплываць на каго-, што-н.

Быць пад уздзеяннем убачанага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

про́шлы, -ая, -ае.

○

Прошлы час — у граматыцы: форма дзеяслова, якая абазначае дзеянне, што адбывалася да моманту гаворкі пра яго або якога-н. іншага дзеяння ў мінулым.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)