во́бмаль, прысл.

Разм. Не зусім дастаткова; малавата. Папяросы бацька круціць тоненькія — махоркі ў кааператыве вобмаль. Чорны. [Мацей:] — Я.. збіраўся, ведаеш, напісаць, ды ўсё часу гэтага вобмаль. Баранавых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

айчы́м, ‑а, м.

Муж маці ў адносінах да яе дзяцей ад папярэдняга шлюбу; няродны бацька. Рос Васіль без бацькі, з айчымам, які яго не любіў. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карчэ́ўе, ‑я, н., зб.

Карчы, пні. Ногі мы даволі грунтоўна паабдзіралі ў асацэ ды карчэўі. Брыль. — Зашыўся [бабёр] недзе ў карчэўе, не пайшоў канавай, — здагадаўся бацька. Масарэнка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лук, ‑а, м.

Ручная зброя ў выглядзе гібкай дугі, сцягнутай цецівой, для пуску стрэл. Адразу бацька падае загад: — Не плачце марна! Лук мне дайце, стрэлы! Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

памякчэ́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які памякчэў, стаў мяккім. Памякчэлы воск.

2. перан. Які страціў суровасць, стаў больш лагодным. — Не кажыце, — няўпэўнена пярэчыць прыкметна памякчэлы бацька. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пра́дзед, ‑а, М ‑дзедзе, м.

1. Бацька дзеда або бабулі. Бацька, дзед і прадзед ўмелі іграць на скрыпцы і былі скамарохамі для ўсяе акругі. Гарэцкі.

2. звычайна мн. (пра́дзеды, ‑аў). Продкі. Ад прадзедаў спакон вякоў Мне засталася спадчына; Паміж сваіх і чужакоў Яна мне ласкай матчынай. Купала. На вялікдзень звычайна ў госці не запрашалі, хто хацеў, прыходзіў сам. Такі быў звычай, заведзены дзядамі і прадзедамі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сталю́га, ‑і, ДМ ‑люзе, ж.

1. Прыстасаванне для распілоўкі бярвёнаў на дошкі; высокія козлы. Эх, бацька, бацька!.. Няўжо гэта той самы ты, што, пілуючы на прыгуменні дошкі, стаяў на сталюгах і зверху пасмейваўся з сыноў? Брыль. Тоця, ездзячы па тавары, не раз бачыла, як на гэтым пляцы шархалі на сталюгах падоўжныя пілы, а над цагляныя падмуркам завіхалася з паўдзесятка чалавек. Ракітны.

2. Сталярны варштат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

змардава́цца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца; зак.

Разм. Змучыцца, знясіліцца. — Заснуць я, сын, тады не магла. Такая мітрэнга ў вёсцы. Бацька дык змардаваўся за дзень, з ног зваліўся. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запаве́т, ‑у, ДМ ‑веце; м.

Наказ, дадзены кім‑н. сваім наслядоўнікам або патомкам. Ленінскія запаветы. □ Паміраючы, бацька пакідаў запавет сыну, дзядзька — пляменніку, старэйшы брат — малодшаму. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запаклява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.

Забіць, абаткнуць шчыліны пакуллем. Бацька загадаў сыну схадзіць да суседзяў і папрасіць лодку. — Агледзь яе і запаклюй, калі дзе трэба. Гамолка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)