central [ˈsentrəl] adj.

1. цэнтра́льны;

central heating цэнтра́льнае ацяпле́нне

2. гало́ўны;

the central figures in a novel гало́ўныя дзе́ючыя асо́бы рама́на, геро́і рама́на

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

verschléppt

a

1) запу́шчаны (пра хваробу)

2)

~е Persónen — пераме́шчаныя асо́бы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

гуманіта́рны, -ая, -ае.

1. Звернуты да асобы чалавека, да яго правоў і інтарэсаў.

Гуманітарныя праблемы.

2. Аб навуках: які звязаны з вывучэннем грамадства, культуры і гісторыі народа ў адрозненне ад прыродазнаўчых і тэхнічных навук.

Гуманітарная адукацыя.

|| наз. гуманіта́рнасць, -і, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пра́паршчык, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Воінскае званне асобы, якая добраахвотна праходзіць службу звыш устаноўленага тэрміну, а таксама асоба, што носіць гэта званне.

2. У царскай арміі: самы малодшы афіцэрскі чын, а таксама асоба ў гэтым чыне.

|| прым. пра́паршчыцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

фавары́т, -а, М -ры́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, каму спрыяе высокапастаўленая асоба, улюбёнец уплывовай асобы.

2. У спорце: конь, коннік ці каманда, якія маюць найбольшыя шансы на першынство.

|| ж. фавары́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. фавары́цкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Піса́ка ’пісака’ (Бяльк.). Да піса́ць (гл.); суф. ‑ак‑а са значэннем ’назва асобы паводле схільнасці да дзеяння з экспрэсіяй зніжанасці’ (Сцяцко, Афікс. наз., 25).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

nietykalność

ж. недатыкальнасць;

nietykalność osobista — недатыкальнасць асобы;

nietykalność poselska — дэпутацкая недатыкальнасць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

контрасігна́цыя, ‑і, ж.

Спец. Подпіс афіцыяльнай асобы (напрыклад, міністра) на дакуменце, выдадзеным кіраўніком дзяржавы, які азначае, што дадзеная асоба бярэ па сябе адказнасць за дакумент.

[Ням. Kontrassignation ад лац. contra — супраць і assigno — стаўлю пячатку.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саліпсі́зм, ‑у, м.

Ідэалістычны філасофскі погляд, які прызнае адзінай рэальнасцю асобу таго, хто пазнае, а навакольны свет разглядае як сукупнасць адчуванняў гэтай асобы; крайні суб’ектывізм.

[Лац. solus — адзін і ipse — сам.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

для, прыназ. з Р.

1. Выражае аб’ектныя адносіны:

а) ужыв. пры абазначэнні асобы ці прадмета, у адносінах да якіх мае значэнне тая ці іншая з’ява, падзея і пад.

Для яго гэта лёгкая справа.

Для свайго часу гэта было дасягненнем;

б) ужыв. пры абазначэнні неадпаведнасці, несуразмернасці якой-н. з’явы, падзеі.

Ён занадта вопытны для сваіх гадоў.

Вельмі непрыдатнае адзенне для хатняй работы;

в) ужыв. пры абазначэнні асобы ці прадмета, якім што-н. робіцца, прызначаецца.

Жыць для дачкі.

2. Выражае мэтавыя адносіны, указвае на прызначэнне або мэту чаго-н.

Падручнікі для дзяцей.

Вядро для вады.

Усё для перамогі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)