1.Дзеяннепаводледзеясл. інсцэніраваць (у 1 знач.). Інсцэніроўка апавядання.
2. Інсцэніраваны твор, спектакль. Ставіць інсцэніроўкі. Інсцэніроўка аповесці М. Лынькова «Міколка-паравоз».
3.перан.Дзеяннепаводледзеясл. інсцэніраваць (у 2 знач.); разыгрыванне. Капітану стала ясна — забітага неслі ад дарогі, бой — звычайная імітацыя, інсцэніроўка...Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
klar
1.
a
1) я́сны, све́тлы; празры́сты
2) зразуме́лы
2.
adv зразуме́ла, я́сна
klipp und ~ — разм. зразуме́ла, я́сна, недвухсэнсо́ўна
sich (D) über etw. im Kláren sein — дакла́дна ўяўля́ць сабе́што-н., мець дакла́днае ўяўле́нне пра што-н.
ins Kláre kómmen* — дамо́віцца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ *Паво́рніца, повбрніца ’хамут для пары валоў’ (Маслен., Сл. Брэс.). Не зусім ясна з прычыны адсутнасці параўнаўчага матэрыялу. Можна меркаваць, што гэта дэрыват ад прасл. кораня ver‑, vor‑ ’адкрываць, закрываць’, таксама ’злучаць, сціскаць’, (параўн. рус.сворка ’павадок’, чэш.svlrati ’сціскаць’). Гл. ворі, вароты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
во́стры, -ая, -ае.
1. Добра навостраны або з завостраным канцом ці краем.
В. нож.
В. канец палкі.
2. Які звужаецца пад канец.
В. нос лодкі.
Вострыя насы туфель.
В. вугал (меншы за 90°).
3.перан. Праніклівы, які добра ўспрымае.
В. розум.
В. зрок.
4.перан. Які вызначаецца дасціпнасцю.
В. жарт. В. на язык.
5.перан. Які выразна і моцна адчуваецца, праяўляецца.
Вострая трывога.
6.перан. Які моцна дзейнічае на смак ці нюх.
Вострыя прыправы.
В. пах.
7.перан. Моцна, ясна выражаны; напружаны.
В. боль.
В. апендыцыт.
В. недахоп чаго-н.
|| наз.вастрыня́, -і, ж. (да 1, 3—7 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цягаві́ты, ‑ая, ‑ае.
Здольны многа і цяжка працаваць; загартаваны ў працы; працавіты. Валы — цягавітая, пакорлівая скаціна, корму ёй дабіраць не трэба, а работы адзін вол зробіць за трое коней.Пестрак.[Дырэктар:] — Цяжкі цэх, ясна. Там не кожны падніме. Туды трэба чалавека цягавітага, з галавой, такога, што можа любую справу на ногі паставіць.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вотаўсця ’таўставата’ (Шат.). Рус.во́толсто ’тс’. Ад прыслоўя тоўсце і прыстаўкі во‑, якая, магчыма, з о‑, об‑ у колькасным значэнні (больш падрабязна гл. вомаль, вобмаль, там і літ.). Не зусім ясна з’яўленне ‑е, хаця зрэдку яно і сустракаецца; параўн. рус.во́близке ’паблізу’, во́сине ’сінявата’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Прэж ’спачатку’ (Нас.). Укр.преж ’раней, перад’, рус.дыял.преж ’раней, калісь’. Не зусім ясна. Відаць, кантамінаваная форма перад (гл.) і ц.-слав. прежде (вышэйшая ступень ад прѣдт* ’раней’, параўн. стараж.-рус.предняя слава (Слова аб палку Ігравым), ’былая слава’ (Грыгаран, Этнолингвистика текста, 2, 61).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
uncertain[ʌnˈsɜ:tn]adj.
1. (about/of) няўпэ́ўнены;
be/feel uncertain не быць упэ́ўненым, сумнява́цца
2. пераме́нлівы, ненадзе́йны;
uncertain weather зме́нлівае надво́р’е
3. няпэ́ўны; невыра́зны;
uncertain steps of babies няпэ́ўныя кро́кі немаўля́так
♦
in no uncertain termsя́сна і выра́зна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ Кума́ць ’знікаць’ (Мат. Гом.). Ёсць падставы лічыць дэфініцыю недакладнай. Параўн. адзіную ілюстрацыю: «Глянь, ужз месяц кумае». Ясна, што дзеяслоў кумаць азначае працягласць дзеяння, а ’знікаць разавае дзеянне. Мабыць, кумаць ад *кымаць, якое да кімаць, Змарыць, якія да рус. (афеньск.) кимать ’спаць’. Значэнне цалкам падыходзіць да прыведзенай ілюстрацыі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мацяры́к, ‑церыка, м.
1. Вялікая частка сушы, якая абмываецца морамі і акіянамі; кантынент. З канца ў канец на свеце, На ўсіх мацерыках — Крэмль ясна людзям свеціць, Да шчасця значыць шлях.Бялевіч.
2.Спец. Пласт зямлі, які залягае пад глебай. Найбольш старажытны культурны слой знаходзіўся на прыродным адкладанні жоўтага пяску, як кажуць археолагі, на мацерыку.Штыхаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)