асалаве́ласць, ‑і, ж.

Уласцівасць асалавелага. Зноў знікла асалавеласць, з явілася яшчэ большая натхнёнасць, чым раней. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэгрэ́сія, ‑і, ж.

Спец. Адступленне мора з занятай ім раней тэрыторыі, за кошт чаго пашыраецца суша.

[Лац. regressio — рух назад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фальста́рт, ‑у, М ‑рце, м.

Спец. Старт, узяты кім‑н. з удзельнікаў спаборніцтва раней, чым патрэбна.

[Англ. false start — няправільны старт.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

знаёмы, -ая, -ае.

1. каму. Такі, пра якога ведалі раней, вядомы.

Знаёмая мелодыя.

2. з чым. Які зведаў, выпрабаваў што-н.

Чалавек, з. з тутэйшымі парадкамі.

3. Які знаходзіцца ў знаёмстве (у 1 знач.) з кім-н., асабіста вядомы.

З. чалавек.

Добры з. (наз.). Спаткаць знаёмага (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

самахо́дам, прысл.

1. Механічна (пра падачу разца або дэталі ў станках) (спец.).

2. 3 дапамогай уласнага рухавіка, без пабочнай цягі.

Камбайн ідзе с.

3. Рухаючыся сілай цячэння ракі (пра плыты, сплаўны лес).

Раней плыты маглі ісці с.

4. Уласнымі нагамі, пехатой (разм.).

Ён будзе дабірацца с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прымалаці́ць, ‑лачу, ‑лоціш, ‑лоціць; зак., што і чаго.

Разм. Намалаціць дадаткова, дадаць да намалочанага раней. Прымалаціць збожжа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рээ́кспарт, ‑у, М ‑рце, м.

Экспарт, вываз з краіны тавараў, якія былі раней прывезены з-за мяжы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Пэ́руч ’спачатку, раней’ (пруж., Сл. Брэс.). Гл. перуч ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

éher

adv

1) ране́й

2) хутчэ́й, болей

je ~, désto bésser — чым ране́й, тым лепш

er kann es ~ tun als ich — ён мо́жа зрабі́ць гэ́та хутчэ́й за мяне́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

мно́га, прысл.

1. У вялікай колькасці, дастатковай колькасці.

М. гадоў прайшло.

М. ведае.

2. у знач. вык. Больш, чым патрэбна.

Гэтага мне м.

3. (пры выш. ст. і з прыназ. «на»). Значна, у значнай ступені.

М. больш.

На многа раней.

◊

Ні многа ні мала (разм.) — якраз столькі, колькі трэба.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)